Hamilelikte varis sorununun hamile kadınların yüzde 40’ında görüldüğünü söyleyen Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Soner Sanioğlu, “Bu dönemde alınacak bazı önlemlerle hamilelerde varislerin artması önlenebilir” diyor.
Hamilelikte varislerde gerek hormonal değişimler, gerekse alınan kiloya bağlı olarak artış gözleniyor. Araştırmalara göre, hamilelik geçiren her 100 kadından 40’ında varis gelişiyor. Bunların da yaklaşık yüzde 15’i gebelik sonrasında da kalıcı hale geliyor. Bu tablonun ortaya çıkmasında ise üç önemli unsur etkili oluyor; Başta progesteron olmak üzere hormonların damar düz kaslarını genişletmesi, özellikle, hamileliğin son dönemlerinde, anne rahminin bacaktan gelen toplardamarlar üzerine baskı oluşturması ve bu dönemde artan kan miktarının, bacaklarda toplanması. Vücut anatomisinin özelliğinden dolayı da varisler ağırlıklı olarak sol bacakta ortaya çıkıyor ve hamileliğin son haftalarında şiddeti artıyor
HAMİLELİKTE VARİS ÖNLEMİ ALINMAZSA ŞİKAYETLER ARTIYOR
Bacaklarda ağırlaşma, özellikle dinlenme döneminde ortaya çıkan kramplar, varisli toplardamar çevresinde kaşıntı ya da yanma hissi varislerin yarattığı sıkıntılar arasında yer alıyor. Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Soner Sanioğlu, özellikle uzun süre ayakta duran ve varis oluşumunu önlemek için gerekli tedbirleri almayan kişilerde şikayetlerin artabileceğine işaret ediyor.
HAMİLELERDE VARİS NASIL TEDAVİ EDİLİYOR?
Gerek anne, gerekse bebeğin sağlığı için hamilelik döneminde varis tedavisinde ilaç ya da diğer tedaviler yerine özel çoraplar ve yaşam tarzı değişiklikleri ön plana çıkıyor. Hamilelikte, genellikle varis ameliyatının da yapılmadığını hatırlatan Prof. Dr. Soner Sanioğlu, “Ancak, çok nadir olsa da, ileri derecede genişlemiş, ağrılı ve kanamaya aday olan damarlarda cerrahi işlem uygulanabilir. Bu kararı kişinin genel durumuna göre hekimleri tarafından verilir. Bu nedenle hamilelik döneminde ortaya çıkan varisler hem kadın doğum, hem de kalp ve damar cerrahisi uzmanları tarafından yakın takip edilmeli. Gelişebilecek istenmeyen durumlar için erkenden önlem alınmalı” diyor.
VARİS OLUŞUMUNU ÖNLEMEK İÇİN...
Prof. Dr. Soner Sanioğlu hamilelik hem varis oluşumunu hem de ilerlemesini önlemek için yaşam tarzında yapılması gereken değişikleri şöyle sıralıyor:
Hareket edin: Özellikle düzenli yapılan sabah ve akşam yürüyüşleri, yüzme, bisiklet gibi bacak baldır kaslarının aktif olarak kullanıldığı sporlar hamilelikte ortaya çıkan varisin gelişimini azaltıyor. Hekiminizin onayı doğrultusunda sizin için uygun olan sporu ve süresini belirleyerek düzenli olarak yapmaya çalışın.
Kilo kontrolünü sağlayın: Hamilelik döneminde alınan kilolar birçok sağlık sorununa zemin hazırladığı gibi varislerin oluşumuna da etken olabiliyor. Bu nedenle hamilelik döneminde aşırı kilo almamak için beslenme düzeninize dikkat edin, yüksek kalorili ve yağlı besinlerden uzak durun. Gerekiyorsa da bu konuda bir uzmandan destek alın. Ayrıca ödem artışına sebep olacağı için tuz tüketimini mümkün olduğunca azaltın.
Uzun süre oturmayın: Uzun süre aynı pozisyonda oturmak ve ayakta sabit durmak da varislerin gelişimini tetikliyor. Bu nedenle özellikle oturarak çalışmak ya da ayakta durmak zorunda olan hamile kadınlar bu konuya dikkat etmeli. Ayrıca, oturur pozisyonda iken bacak bacak üstüne atmayın ve bağdaş kurup oturmayın.
Bol ve rahat giysiler giyin: Toplardamarların dolaşımını engelleyebileceği için kemer ya da çorap gibi dar giysiler giymeyin. Mümkün olduğunca rahat edebileceğiniz bol ve rahat giysileri tercih edin. Ayrıca, topuk yüksekliği baldır kas pompa fonksiyonunu olumsuz etkileyeceği için yüksek topuklu ayakkabılar giymeyin.
Bacaklarınızı dinlendirin: Varis oluşumunu önlenmesinde bacakların dinlendirilmesi de yarar sağlıyor. Bu nedenle her fırsatta bacaklarınızı yukarı doğru kaldırın. Dinlenirken ya da yatarken birer yastıkla yükseltin. Ayrıca yatış pozisyonun da sol yan üzerine olmasına ve sırtınızın de arkadan yastık ile desteklenmesine özen gösterin.