Hava sıcaklıklarının yurt genelinde mevsim normallerinin üzerinde seyretmesiyle birlikte sıcak çarpması tehlikesi ortaya çıktı. Henüz haziran ayında olmamıza rağmen ülke genelinde rekor sıcaklıklar görülüyor. Yaz sıcaklıkları artarken birçok kişi sıcak çarpmasının tehlikeli durumu hakkında yeterli bilgiye sahip değil. İşte sıcak çarpmasının belirtileri ve almanız gereken önlemler...
CNN'de yer alan habere göre, George Washington Üniversitesi'nden acil durum doktoru ve klinik doçent Dr. Leana Wen sıcak çarpması ve buna karşı alınacak önlemler hakkında bilgiler verdi.
Sıcak çarpması hakkında bilgiler veren Dr. Leana Wen, "Sıcak çarpması tıbbi bir acil durumdur. Hızlı bir şekilde ölümcül olabileceği için derhal tedavi edilmelidir. Vücudun normalde sıcaklığını kontrol etme ve düzenleme kapasitesi vardır. Bu mekanizma aşırı çalıştığında sıcak çarpması meydana gelir. Vücut ısısı hızla yükselir ve kişi soğuyamaz. İç sıcaklığınız 10 ila 15 dakika içinde hızla 41 dereceye veya daha yükseğe yükselebilir. Böyle bir durumda kişinin kafası karışabilir, başı dönebilir ve baygınlık hissedebilir. Konuşmayı geveleyebilir ve bilinçlerini kaybedebilirler. Hatta nöbet geçirmeye ve anormal kalp atışlarına bile başlayabilirler." dedi.
Çevrenizde bu belirtileri gösteren biri varsa hemen hastaneye gitmesi gerekir. Çevredekiler ambulansı aramaktan çekinmemeli.
Wen: Kişiyi gölgeli, serin bir alana taşıyın. Boynunuza, koltuk altlarınıza ve kasıklarınıza soğuk, ıslak bezler veya buz torbaları koyun ve giysilerinizi soğuk suyla ıslatın. Acil servis çalışanları gelene kadar o kişinin yanında kaldığınızdan emin olun.
Wen: Birisi sıcak çarpması noktasına ulaşmadan önce, sıcak bitkinliği yaşayabilir. Semptomlar mide bulantısı, yorgunluk, baş dönmesi, baş ağrısı, aşırı terleme ve serin, nemli cildi içerir.
Hemen serin bir yere taşınmanız çok önemlidir. Mümkünse kıyafetlerinizi gevşetin ve serin bir banyo yapın; değilse vücudunuza ıslak bezler koyun. Baygınlık hissi ve kusma gibi kötüleşen semptomlara dikkat edin ve bunlar ortaya çıkarsa veya bir saat içinde iyileşemezseniz yardım isteyin.
Fiziksel aktivite yapan kişilerde sıcak havalarda ağrılı kas spazmları olan ısı krampları da görülebilir. Egzersiz yapmayı bırakmalı ve su veya elektrolit solüsyonu içmelidirler.
Wen: Aşırı sıcaklığın aslında iki önemli etkisi vardır. Birincisi bahsettiğimiz yüksek sıcaklıkların doğrudan vücuda etki etmesi ve aşırı ısınmasına neden olmasıdır. İkincisi, altta yatan bir tıbbi durumu kötüleştiren yüksek sıcaklıklardan kaynaklanır. Aşırı sıcaklar kalp, akciğerler ve böbrekler de dahil olmak üzere organlara baskı yapıyor. Araştırmacılar, ısı ile kalp-damar hastalıkları arasındaki etkileşimin, ısıya bağlı ölümlerin 4'te 1'inde ya doğrudan ya da katkıda bulunan bir neden olduğunu tahmin ediyor. Aşırı sıcaklar, diyabet ve bazı akıl sağlığı teşhisleri de dahil olmak üzere kronik rahatsızlıklardan kaynaklanan sağlık risklerini daha da kötüleştirebilir.
Wen: Aşırı sıcaklar herkesi etkileyebilir ancak bunun kötü etkilerine en duyarlı üç grup insan var.
Birincisi çok genç ve yaşlılar. Her iki grubun da fizyolojik rezervi daha azdır ve vücut sıcaklıklarını düzenlemede daha fazla sorun yaşayabilirler. Küçük çocuklar da nasıl hissettiklerini ifade edemeyebilirler. Her iki grup da dehidrasyon açısından daha yüksek risk altındadır.
İkinci grup kronik tıbbi rahatsızlıkları olan kişileri içerir. Bazı ilaçlar vücudun sıcaklıktaki değişikliklere uyum sağlama yeteneğini etkileyebilir. Aşırı sıcaklık organ sistemleri üzerinde baskı oluşturarak altta yatan koşulları kötüleştirir.
Üçüncü kategori, ısıya maruz kalmalarını artıran mesleki maruziyet veya sosyoekonomik kısıtlamalara sahip kişileri kapsar. Bu kategori, açık havada çalışmak zorunda olan ve evsizlik sorunu yaşayan veya başka bir şekilde evlerinde serin alanlara erişimi olmayan kişileri içerir.
Wen: Isı tavsiyeleri yayınlanırken herkesin ek önlemler alması gerekiyor. Sıcaklıklar bu tavsiyeleri tetikleyecek noktaya ulaşmadan önce bile yaşlılar, çok gençler ve altta yatan tıbbi rahatsızlıkları olanlar günün en sıcak saatlerinde dışarıda geçirdikleri zamanı sınırlamaya çalışmalıdır. Sabahın erken saatlerinde veya akşamları egzersiz yapmaya çalışın. Eğer gün içerisinde dışarıda olmanız gerekiyorsa mümkün olduğunca gölge bir yer bulun. Sulu kaldığınızdan emin olun.
Savunmasız bireylerin etrafındakiler, dışarısı sıcakken dışarıda geçirdikleri süreyi izleyerek ve ilgili semptomları izleyerek onların güvende kalmalarına yardımcı olabilirler. Asla çocukları, yaşlı yetişkinleri veya evcil hayvanları arabada gözetimsiz bırakmayın; arabanın içindeki sıcaklık çok hızlı bir şekilde ısınır ve ölümcül olabilir.
Açık havada çalışması gereken işlerde çalışan kişilerin dikkatli olması gerekir. Bol sıvı almalı, iyi güneş koruması kullanmalı, mümkünse çalışmadıkları zamanlarda gölgede kalmaya çalışmalı ve klimalı alanlarda serinlemeliler. Evsizlik yaşayan veya klimalı alanlara erişimi olmayanlar, sıcak hava dalgaları sırasında soğutma merkezleri ve geçici barınaklar gibi yerel kaynakları aramalıdır.
Aşırı hava olayları hepimizin etrafımızdaki insanlara dikkat etmesi gereken bir zamandır. Çocukları yakından takip edin ve yaşlı komşularınızı ve topluluğumuzda yardıma ihtiyacı olabilecek diğer kişileri mutlaka kontrol edin.