Geçtiğimiz haftalarda Amerikan Başkanı Barack Obama, Ulusal Park Servisinin 100'üncü yılını kutlaması adına, eski başkan George W. Bush döneminde 140 bin milkare olarak ilan edilen, “Papahānaumokuākea Ulusal Deniz Anıtı”, Antik Eserler Yasası (the U.S. Antiquities Act) altındaki otoritesini kullanarak 582,578 milkarelik alana ulaştırdı. Kafamızı yormadan söyleyelim Teksas eyaletinin neredeyse 2 katı.
Papahānaumokuākea'nın Obama'nın memleketi olduğunu da belirtmeden geçmeyelim. “Nasıl okunuyor bu?” diyorsanız. Buradan buyrun!
Bilim insanlarına göre bu gelişmenin gezip görülecek lüks bir mavi parkın genişletildiği anlamına gelmemesi gerekiyor. Bu alanlar, genişlikleri sayesinde okyanusları koruma ve restore etmekte büyük bir görevi olup, ayrıca geniş bir biyolojik çeşitliliği (daha 4'te biri bile tanımıyoruz) ve dünyayı ayakta tutan bir çok şeyi barındırdığı için, iklim değişikliğine karşı çok önemli bir rol oynuyor.
Amerika'nın öncülüğü ile dünya çapında deniz hayatının korunması hakkında ümitlerimiz yükseliyorken, madalyonun diğer yüzüne baktığımızda işler değişiyor. Özellikle balıkçılığın yasaklanması, ekmeklerini denizden çıkaran Hawaiili balıkçıları çok zor bir duruma düşürüyor. Her ne kadar anıtın adı Hawaii yerli kültürüne adanarak verilse de bu kültürde büyük yer alan balıkçılığın yasaklanması balıkçılara pek mantıklı gelmiyor.
Mal canın yongası sonuçta.
1906 yılında yasalaşan antik eserler yasası Cumhuriyetçi başkan Theodore Roosevelt tarafından imzalanmış olsa da, şu anki cumhuriyetçi kanat tarafında, demokrat Obama'nın bu hareketi, yerli balıkçılarda olduğu gibi, pek hoşnut görülmüyor ve Amerikan başkanlarının bu yasada belirtilen otoritesini aza ingirgenmek isteniyor.
Roosvelti'in Yosimite Ulusal Parkı'nda çektirdiği bir fotoğraf. Kaynak: dailykos.com
Tarihçi Douglas Brinkley, yıllar önce Roossevelt'in, bu yasayı, su kaynakları ve alanlar üzerine endüstriyel ve yerel ilginin artmasına karşı, koruma oluşturmak için onayladığını hatırlatıyor. Örnek olarak da bizlere Roosevelt'in o dönem bugün dünyaca ünlü Büyük Kanyon'u koruma altına alırken, alanda bulunan minerallerden dolayı yerel halkın karşı çıktığını gösteriyor.
Tanıdık geliyor değil mi?
Kaynak: National Geographic-Hawaii Is Now Home to an Ocean Reserve Twice the Size of Texas