Capital ve Ekonomist dergileri tarafından organize edilen Uludağ Ekonomi Zirvesi’nin ikinci gününde Intel sponsorluğunda gerçekleştirilen ‘Girişim: Milyar Dolarlık Şirket’ oturumu ilgi gördü. Oturumda, Intel Genel Müdürü Burak Aydın moderatör olarak görev aldı. Oturumda Pegasus Havayolları Yönetim Kurulu Başkanı Ali Sabancı, Mynet Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Emre Kurttepeli, TEB Genel Müdürü Ümit Leblebici, Ruvix Kurucusu Josep Mambwe, Nord Holding CEO’su Matthias Kues, IG Expansion CEO’su Jose Marin girişimcilik hikâyelerini ve iş dünyasına nasıl adım attıklarını anlattılar.
Oturumda, girişimci olmanın önemini anlatan moderatör Burak Aydın, "Girişimcilik, makro ekonominin temellerini oluşturuyor. Amerikan ekonomisinin lokomotifi teknoloji şirketleri ve girişimcilerdir. Dünya ekonomisinin kalbinde girişimcilik yatıyor. Artık Türkiye'de tırmanma değil koşmak, atlamak gerekiyor" dedi.
"HAYAL KURMAYI UNUTTUK, GENÇLERİN ÖNÜ AÇILMALI"
Mynet Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Emre Kurttepeli, zirvede yaptığı konuşmada, Türkiye’nin 2030 hedeflerine varabilmesi, Türkiye’den global markaların çıkabilmesi için neler yapılması gerektiğine değindi.
"Muhakkak gençlerin önünü açmamız lazım" diyen Kurttepeli, "Gençlerin Türk iş hayatında karar verici, yetkin pozisyonlara daha hızlı gelmesi, bu gençlerden çıkacak iddiali, ölçeklenebilir ve global projelerin desteklenmesi gerekir" görüşünü savundu.
Oturumda, moderatör Burak Aydın, Kurttepeli'ye, "Girişimcilerde ne eksik? Neyi tam yapamıyoruz? Türkiye'den milyar dolarlık şirket neden çıkmıyor?" sorusunu yöneltti. Kurttepeli, şöyle konuştu:
"Bence soruyu 'Dünyada milyar dolarlık şirket kuran Türkler var mı?' diye soralım. ‘Problem Türkler de mi, Türkiye'de mi?’ diye bakmak gerekiyor. Çünkü yurt dışında 4-5 milyar dolarlık şirket kuran Türkler var. Fon yetersizliği, ekosistemin yeterince gelişmemiş olması gibi birçok nedenler sayılabilir ama en büyük eksikliğimiz büyük hayal kurmayı unutmamız. Ben işadamı olarak tek görevimiz olduğunu düşünüyorum. Gençlerin önünü açmak durumundayız. Bunu beceremediğimiz zaman burada debelenmek zorundayız. Ayrıca yapısal büyük farklılıklar da var. Türkiye'de bugün doların durumu ne olacak diye bakarken, dünyada insanlar gelecek 10 yılda ne olacağını düşünüyor."
ALİ SABANCI: İKİ ŞİRKET BATIRDIM AMA ONDAN ÇOK ŞEY ÖĞRENDİM
Moderatör Burak Aydın, oturumda Pegasus Hava Yolları Yönetim Kurulu Başkanı Ali Sabancı’ya “Türkiye’de gelecek 5-10 yılda milyar dolarlık şirket çıkar mı?” sorusunu yöneltti. Aydın’ın sorusuna Sabancı, “Çıkıyor da ve daha fazla da çıkması lazım. Benim havayolu şirketimin geçmişi 10 yıl. 3 bin 500 ferdi var. Tarihin en düşük değerinde. 1 milyar dolardan 20 milyon dolar eksik. Ben iki şirket batırdım, ama ondan çok şey öğrendim. Eğer hayal edebilirsek, denemekten, başarısız olmaktan korkmazsak, müşterinin ihtiyacını anlayabilirsek, o zaman milyar dolarlık şirketler çıkar" diye konuştu.
Sabancı sözlerini şöyle sürdürdü:
"Girişimciliğin genlerde olmadığını düşünüyorum. Türkiye ekonomisinde de şirketlerin 3’te 2’si aile şirketleri tarafından yönetiliyor. Soy ismi seninle aynı olmayan insanların da olduğu bir havuz yaratabilmek gerekiyor. Bunu yaratabilmek için de esasında kültür olarak paylaşmayı bilmemiz gerekiyor. Şirketin genelinde kim fayda sağlıyorsa onunla çok fazla paylaşmayı bilmediğimizi düşünüyorum. Benimle birlikte çalışan arkadaşlarımın sadece benim kara kaşım kara gözüm için çalışmadığını düşünüyorum. Çocuklarının okul masrafı var, kredileri var. Sadece maddi değil. Bu yetmiyor manevi paylaşımın da yapılması gerekiyor. Çalışma ortamının huzurlu bir ortam olması gerektiğini düşünüyorum. Evdeki huzuru işte bulamazsa o zaman sadece yazıhaneye gelmiş olursun. Birlikte çalıştığınız insanların kıymetini, maddi ve manevi paylaşımı adil bir şekilde yaparak sağlarsınız” diye konuştu.
ÜMİT LEBLEBİCİ: TEB, KREDİ MÜŞTERİLERİNDEN GLOBAL ÜRÜN İSTİYOR
TEB Genel Müdürü Ümit Leblebici de, Türkiye’de global düşünmeye ihtiyacın olduğunu söyledi. Kendilerinden ticaret yapmak amacıyla kredi çeken müşterilerinden örnek veren Leblebici, “Problemi bu ülkenin şu; 77- 78 milyon insanız. Global düşünmeye ihtiyaç var. Bugün kredi almak için başvuranlara soruyoruz. Ne yapmak istiyorsunuz diyoruz. Ticaret yapmak istediklerini söylüyorlar. Müşterilerimizden beklediğimiz global ürün yapmaları. Türkiye’deki firmalar artık yurt dışına açılıyor. Ayrıca şeffaflığı ön planda tutmamız gerekiyor. Kendimizce bir takım prensipler koymamız gerekiyor. Kendi bünyemizdeki girişimcilerimizin ne kadarını alabiliriz diye bakmamız lazım” dedi.
MAMBWE: TEKNOLOJİ SAHASINA YATIRIM YAPIN, TEKNOLOJİK BİR HAYAL KURUN
Ruvix Ltd. Kurucusu ve CEO’su Joseph Mambwe, mobil yazılım şirketi olduklarını belirterek, milyar dolarlık şirket olabilmek için teknolojik alana yatırım yapılması gerektiğini belirtti.
Mambwe, “Güzel mobil uygulamalar üretiyoruz. Aynı zamanda yeni nesil mobil uygulamaları geliştirmeye çalışıyoruz. Bugün 14 milyar dolarlık bir şirket haline geldik. Bence sermaye ve yetenek önemli. Mevcut ekosistem Silikon Vadisi’ne dönüşmeye başladı ve farklı ülkelerle çalışabilme şansını elde ettik. Bugün yetenek ve sermayemiz var, yenilikçi şirketler de bunlardan yararlanmaya başladılar. Milyar dolarlık şirket olabilmek için teknoloji sahasına yatırım yapmanız gerekecektir. Geleceğin problemlerini de şimdiden görebilmemiz lazım. Teknologlar bu sorunları çözecektir. Türkiye’de milyar dolarlık bir şirket kurmak için teknolojik bir hayal kurmanız gerekecek” diye konuştu.
JOSE MARİN: BÜYÜK DÜŞÜNEN İNSANLARI BULMAMIZ GEREKİYOR
Yeteneklere önem verilmesi gerektiğini söyleyen IG Expansion CEO’su Jose Marin de, sermaye konusunda sıkıntı yaşadıklarını belirtti. Marin, “İlk şirketimi kurduğum zaman bu alanda bir şirket yok gibiydi. Piyasada bazı sıkıntılarla karşı karşıya kalabiliyoruz ama gelişen pazarlarda sermaye toplama konusunda sıkıntı yaşıyoruz. Gelişen pazarlarda en büyük güçlük sermayeye erişim noktasında kaynaklanıyor. Hakikaten büyük düşünen insanları bulmamız gerekiyor. Bu insanları bulabilirsek dünyayı değiştirebiliriz. Bizim yeteneğe erişmemiz lazım. Bu yeteneğin arkasında durmamız lazım. Geleneksel endüstrilere destek olanlardan daha fazla insanın bize destek çıkmasını bekleriz. Türkiye büyük bir piyasa ama her zaman milyar dolarlık şirket kurabilecek misiniz bunu düşünmek lazım. Türkiye muazzam bir pazar. Hangi iş modelleri tutmuş buna da bakmak gerekir. Yenilikçi fikirleri sermaye ile desteklerseniz neden olmasın?” dedi.
MATTHİAS KUES: TÜRKİYE GENÇ NÜFUSUYLA ŞANSLI
Nord Holding CEO’su ve Alman Sermaye İştirak Şirketler Birliği Başkanı Matthias Kues, oturumda yaptığı konuşmada Türkiye’nin genç nüfusuyla oldukça şanslı bir ülke olduğunu söyledi. Türkiye’de genç nüfusun desteklenmesi durumunda milyar dolarlık şirketlerin de ortaya çıkabileceğini belirten Kues sözlerini şöyle sürdürdü:
“Milyar dolarlık şirket kurmak istiyorsanız istikrarlı bir ekonominizin olması gerekecektir. Yetenekleri arayacaksınız. Bazı şirketler maalesef kendi aileleri içerisindeki yetenekleri arıyorlar. Şirketi büyütmek istiyorsanız çok da materyale para harcamanıza da gerek yok ancak öz sermayenizin sağlam olması gerekir. Biz de şöyle bir espri vardır. Para kraldır, ama sermaye kralların kralıdır. Türkiye’deki faiz oranının iki haneli rakamlara çıkan kabus yaratacak oranlara çıktığını görüyoruz. Türkiye’de umarım özel sermaye şirketleri sadece paraya odaklanarak değil yönetimsel açıdan da desteklenirler. Türkiye için büyük şans var. Sizler de genç bir toplumsunuz. Gençlere güzel ortam sağlamanız güzel olur. Bırakın gerekiyorsa hata yapsınlar. Bu anlamda büyük bir şansınız var. Avrupa’daki duruma bakacak olursanız özellikle de Almanya’ya bakacak olursanız makine bazlı şirketler ağırlıktalar. 20 yılı aşkın süredir çalışan şirketler daha çok öne çıkar durumda. Onlara bir kapı açmak anlamında gençlere yardımcı olmak gerekiyor”.