Hazır Betoncular: Deprem Kuşağındaki Türkiye Için “Hazır Beton Sektörü Kalite Denetim Sistemi” Çok Önemli

- Türkiye Hazır Beton Birliği (THBB), hazır beton sektörünü bilimsel olarak analiz eden “Hazır Beton Sektör Raporu”nda deprem kuşağındaki Türkiye için ilk defa iktisadi olarak “hazır beton sektörü kalite denetim sisteminin” önemi ortaya kondu.
THBB, hazır beton sektörünü bilimsel olarak analiz eden “Hazır Beton Sektör Raporu”nu açıkladı. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Girişimci Bilgi Sistemi, Türkiye İstatistik Kurumu ve Merkez Bankasının verileri ışığında hazırlanan rapor, sektörün beklenen gelişimini, büyüme performanslarını, fiyat, rekabetçilik ve etki analizlerini içeriyor. Rapor, deprem kuşağındaki Türkiye için ilk defa iktisadi olarak “hazır beton sektörü kalite denetim sisteminin” önemini ortaya çıkarıyor.
Hazır beton sektörünün 2009 yılı finansal krizin etkilerini, üretim miktarı olarak değerlendirildiğinde 2014 yılında aşmayı başardığını belirten raporda, girişim başına düşen üretime bakıldığında sektörde büyümenin kısa süreli olduğu ve bu durumun üreticiler açısından önemli bir sorun teşkil ettiğine dikkat çekiliyor. İnşaat sektöründe yaşanan olumsuz gelişmelerin hazır beton sektörünü daha derinden etkilediğini ve hazır beton sektöründeki dalgalanmaların inşaata kıyasla daha derin olduğunu ortaya koyan raporda, sektördeki volatilitenin yüksek olmasının da üretici firmaların projeksiyon yapmalarına engel olduğu dile getiriliyor.
Rapor, 2010 sonrası dönemde üretim miktarının ciddi bir artış göstermesine karşın hazır beton fiyatlarının sınırlı arttığına dikkat çekiliyor ve girişimci sayısı artışının yarattığı rekabetin rekabetin beton fiyatlarının sınırlı artışının nedenlerinden biri olduğuvurgulanıyor.
Raporda yapılan analizlerde 2018’de hazır beton sektörünün her yıl yaklaşık yüzde 10’luk bir büyüme sergileyerek 20 milyar liralık bir ciro rakamının üzerine çıkması gerektiğine işaret ediliyor.
Sektörün kârlılığının da incelendiği raporda, 2006-2014 yıllarının tamamında hazır beton sektörünün kârlılığının, imalat sanayi ortalamasının yüzde 41 altında olduğu belirtiliyor.
Avrupa Hazır Beton Birliği (ERMCO) ve THBB Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Işık, Hazır Beton Sektör Raporu ile değerlendirmesinde, sektörün 109 milyon metreküplük üretim ve 16 milyar liranın üstünde gelir hacmiyle inşaat sektörünün en önemli parçası olduğuna dikkat çekti. Türkiye’nin beton üretiminde 2009’dan bu yana Avrupa’nın lideriyken, Çin ve ABD’nin ardından dünyanın üçüncü en büyük hazır beton üreticisi olduğuna dikkat çeken Yavuz Işık, sektörün bu performansı ve 38 bini aşan istihdam hacmiyle ülke ekonomisine büyük katkı sağladığını ifade etti.
Raporda sektörde yaşanan rekabetin boyutunun karşılaştırmalı analizinin gerçekleştirildiğini söyleyen Yavuz Işık, bunun için hazır beton, inşaat, imalat ve çimento sektörlerindeki rekabet düzeylerinin karşılaştırıldığını ve 4 sektör arasından rekabetçilik derecesi en yüksek olan sektörün ise hazır beton sektörü olduğuna dikkat çekti.
Yavuz Işık, rapor ile ilgili değerlendirmelerinde şöyle dedi:
“Fiyata duyarlı bir talebin olduğu ve aynı zamanda göreli rekabet düzeyinin yüksek olduğu hazır beton sektöründe üreticilerin fiyatı düşürmek sureti ile rekabet etmeleri, ürün farklılaştırmasının oldukça sınırlı olduğu sektörde üreticilerin kaliteden ödün vermelerine neden olacaktır. İnşaat ve imalat ortalamasının üzerinde bir rekabet seviyesi, hazır beton gibi yapı güvenliği açısından kritik bir üründe olumsuz sonuçları beraberinde getirecektir. Türkiye gibi deprem kuşağı üzerinde yer alan bir ülkede hazır beton sektöründeki rekabetin fiyat odaklı olduğu kadar kalite odaklı da gitmesi gerekmektedir. Sektördeki fiyat rekabetinin, kaliteden ödün vermeyen firmalar aleyhine işlememesi için kalite denetiminin tüm hazır beton üreticilerini kapsayacak şekilde uygulanması gerekmektedir. Aksi durumda fiyata duyarlı hazır beton sektöründeki yoğun fiyat rekabeti yalnızca sektöre değil konut sektörüne ve dolayısı ile tüm tüketicilere zarar verir hale gelecektir. Söz konusu piyasa başarısızlığının engellenmesi ve aynı zamanda piyasada sağlıklı bir rekabet ortamının tesis edilmesi için, kalite denetim sisteminin tüm hazır beton üreticilerini kapsayacak şekilde genişletilmesi gerekmektedir.