Çağıl Kasapoğlu
Antalya, BBC Türkçe
HDP Antalya Milletvekili ve adayı Saruhan Oluç, Kepez'de işçilerin dertlerini dinledi.
HDP, 7 Haziran 2015 genel seçimlerinde Antalya'da yaklaşık 90 bin oy aldı. Partinin kentteki adaylarından Eş Genel Başkan Yardımcısı Saruhan Oluç milletvekili seçildi.
AKP Antalya'da, 2011'deki genel seçiminden bu yana oy oranını artıramasa da birinci parti çıkarken, CHP ikinci, MHP ise üçüncü sırada yer alıyordu.
Saruhan Oluç'un Antalya'dan milletvekili seçilmesi, kimilerine göre HDP'nin Türkiye genelinde barajı aşmasını isteyenlerin stratejik bir tercihi.
Kimilerine göre ise HDP'nin artık Antalya'da kemikleşen bir seçmen kitlesi var.
Bu kitle, halk arasında ve politikacılarda Antalya'nın sosyal demokrat damarının yanı sıra Kürt göçmen nüfusunun da ilde sayıca artmasıyla açıklanıyor.
TIKLAYIN: 1 KASIM SEÇİMLERİYLE İLGİLİ TÜM HABER VE ANALİZLERİMİZ
'Emanet değil, barış çağrısıyla oy aldık'Antalya'ya iner inmez çarşıda HDP'ye destek veren sivil toplum kuruluşlarına üye kadınların bir eylemine denk geldim.
Üniversite Kadın Kolektifi, Halkevci Kadınlar ve Liseli Genç Umutçu Kadınlar temsilcileri, Ankara saldırısını protesto ediyor, barış sloganları atıyordu.
Antalya çarşısında Ankara saldırısını protesto edenlerden Serpil Evcim'in oyu, ülkeye barış ve huzur getireceğini söylediği HDP'ye.
"AKP'den hesabı kadınlar soracak" ve "Dilek Doğan ölümsüzdür" diyenler arasında Ankara saldırısı sırasında patlamaların olduğu yere yakın bir mesafede bulunan Serpil Evcim de vardı.
Evcim, HDP'nin Ankara'da emanet oylarla değil, barış çağrılarıyla varlık kazandığını düşünüyor:
"Biz bu ülkede bu insanlarla bir arada yaşıyoruz. Her ölüm canımızı acıtıyor. Bu yüzden HDP, bu yüzden barış diyoruz."
HDP'nin politik duruşuna destek verenlerin yanı sıra ildeki Kürt nüfusun da bir kısmı da partinin kemik seçmenini oluşturuyor.
HDP, Antalya merkezindeki Muratpaşa ve Konyaaltı ilçeleri ve Kürt nüfusun yoğun olduğu Kepez ilçesinden çok oy alıyor.
Oluç: Antalya'daki oyumuz potansiyelimizin yarısıSaruhan Oluç, Kepez'deki inşaat işçileriyle bir araya geldiği kahvaltı sırasında "Sizleri dinlemeye geldim, anlatın" diyor ve içlerinden biri başlıyor:
"Biz aydınlık istediğimiz, insan yerine konmak istediğimiz için oyumuzu size veriyoruz. Doğudaki akrabalarımız rahat oturuyorlar, bizse burada rahat oturamıyoruz. Eşitlik istiyoruz."
İşçileri ziyaretinin ardından konuştuğum Oluç, Antalya'da aldıkları oy oranının potansiyellerinin yarısı olduğu görüşünde. Hedeflerinde olup henüz ulaşamadıkları kitleyi de "AKP'ye oy veren, muhafazakar Kürt, Türk seçmen kitlesi" olarak tanımlıyor.
Antalya'da halk arasında duyduğum HDP'nin 'PKK ve şiddetle arasında mesafe koyamadığı' eleştirisine de yanıtı şöyle:
"HDP şiddetle arasına kesin ve net bir mesafe koyuyor. Çatışma ortamı yeniden başlamasından itibaren çok net olarak 'Eller tetikten çekilmelidir' dedik. Bunlar AKP'nin suçlamaları."
Soyadını vermek istemeyen Zeynel Bey, "Ben doğdum dolalı CHP'liyim. Biz yalnızca milletvekili çıkarmak değil, iktidar olmak istiyoruz" diyor.
CHP, MHP ve AKP seçmeninden 7 Haziran'da HDP'ye barajı geçmesi için emanet oy verildiğini sık duydum.
CHP'nin Alevi seçmenlerinden Zeynel Bey'e göre bu oylar partilere geri dönecek, "Barajı geçsinler diye verildi ama geri dönecek."
MHP standındaki Mehmet Göktaş, "AKP'nin ötekileştiren politikasına tepki olarak, parti düşsün diye HDP'ye oy verildi. Onlar geri dönecek" diyor.
MHP'li Mehmet Göktaş da o görüşte:
"HDP'nin dördüncü parti olması Antalya'daki Kürt nüfusun yoğunluğundan değil, CHP'li sosyal demokratların fazla olması ve AKP'nin ötekileştirmesine karşı bir tepki. Memleket AKP'liler ve diğerleri olarak ayrıldı. Vatandaşlar da sırf AKP'yi düşürebilmek için bilhassa solcular HDP'ye oy verdi. Bunların bir kısmı geri dönecek çünkü baraj kaygısı kalmadı."
Saruhan Oluç ise oy kaybı yaşanmayacağını kamuoyu araştırılarından örnekle açıklıyor:
"Dört parti parasında bizim seçmenimiz oy verdiğine pişman olmayanların başında geliyor. Bunun Antalya'ya da yansıması olacaktır."
'HDP'ye verilen oylar geri dönecek'HDP'nin oy artışındaki en büyük faktörlerden biri CHP seçmeninden gelen oylar.
CHP Antalya Milletvekili Çetin Osman Budak bu seçimde de Antalya'da, Niyazi Nefi Kara ve eski genel başkan Deniz Baykal'dan sonra üçüncü sıra adayı. Budak, 7 Haziran'da HDP'ye yönelimin tepki oylarından kaynaklandığı görüşünde:
"AKP ve Tayyip Erdoğan karşıtlığından dolayı HDP'ye oy veren bir kitle vardı. Sadece CHP değil, MHP'den, AKP'den de oy verenler olduğunu biliyoruz. Şimdi de barajın altında kalmayacağını bilen seçmenler onlar. Bu emanet oyların tekrar geri döneceğini biliyor, sahada da bu izlenimi ediyoruz."
AKP Antalya Milletvekili ve adayı Mustafa Köse, HDP'ye verilen tepki oylarının geri döneceği görüşünde.
AKP milletvekili ve eski dışişleri bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'ndan sonra ikinci sıra adayı olan Mustafa Köse de HDP'nin baraj kaygısı ve "Kürtlerin temsilcisi gibi algılandığı" için oy aldığını söylüyor:
"Fakat HDP oy aldıkça siyasi uzantısı olduğu PKK'yı silahlanmaya teşvik etti. Kürt seçmen önceki seçimlerde bize daha çok rağbet ediyordu. HDP'nin Kürtleri temsil ettiğini düşünüyorlar ama öyle değil, daha çok marjinal sol grupları temsil ediyor. Oylar geri dönecektir."
Antalya'da büyükşehir belediye başkanlığını da elinde bulunduran AKP'nin seçmeni genelde şehirdeki hizmetlerden duyduğu memnuniyeti dile getiriyor.
Emel Yıldıztekin, hizmetlerinden duyduğu memnuniyetten dolayı oyunu yine AKP'ye verecek.
AKP'ye 2002'den bu yana oy veren İlahiyat öğrencisi Emel Yıldıztekin, önceliğin HDP'den çok hizmet olduğu görüşünde:
"Antalya çok değişti. Yollar yapıldı, hastaneler yapıldı. Ekonomik sıkıntı var ama bu yaşadığımız ortamda gelirin az, giderin çok olmasından kaynaklanıyor. Yine de AKP'nin hizmetlerinden çok memnunuz."
MHP: AKP'den bize oy kayabilirAntalya'da AKP birinci parti çıksa da il genelinde ve ilçelerinde güçlü bir tabana sahip olan MHP'nin de oylarını artırması şaşırtıcı olmayacak gibi görünüyor.
MHP Antalya Milletvekili ve partinin bu seçimde de yine birinci sıradan adayı Mehmet Günal'ın öngörüsü şöyle:
"Halk, AKP'deki yozlaşmanın farkına vardığı için doğal olarak, milliyetçi, muhafazakar, maneviyatçı tabandan gelenler ve o tarz değerleri benimseyenler MHP'ye kayacaktır. Bu süreç 7 Haziran'dan sonra hızlandı."
Günal, HDP'nin Antalya'da milletvekili çıkarmasını ise toplumdaki iktidar karşıtı tutuma bağlıyor:
"Recep Tayyip Erdoğan'ın topluma getirmiş olduğu kutuplaşmadan dolayı 'AKP iktidarından kurtulalım, HDP barajı aşsın' diye tepki oyları vardı. Anti-AKP demiyorum, anti-Tayyipçi bir kitle oluştu. Bunlar normalde asla HDP'ye oy vermeyecek ama nasıl olsa MHP ve CHP yüzde 10'un üstünde, HDP'yi de çıkaralım AKP devrilsin' düşüncesi vardı."
Esnaf tedirginAntalya'da seçim tartışmalarına paralel olarak Alanya, Side ve Manavgat'ta Kürt esnafa ve HDP'ye yönelik saldırılar da konuşuluyor.
PKK ve güvenlik güçleri arasındaki çatışmalarda hayatını kaybeden askerlerin ölümüne tepki olarak 7-9 Eylül tarihlerinde yaşanan saldırılarda Kürt esnaf büyük maddi zarara da uğradı.
Antalya'da görüştüğüm ve ismini vermek istemeyen bazı esnaf da tedirginlik hissettiklerini söyledi.
Siyasiler arasında da bu saldırıların huzuru bozma amaçlı provokasyon olduğu görüşü hakim.
1 Kasım genel seçimleri Antalya'da, az farklarla büyük değişimlere neden olabilir.
Son seçimlerde AKP, yüzde 2'ye yakın bir farkla CHP'nin önünde birinci parti çıkmıştı. Ardından gelen MHP oy geçirgenliğinin yüksek olduğu bu ilde özellikle AKP'den oy kapmayı hedefliyor. HDP de 7 Haziran'da çıkardığı milletvekilini koruyup ikinciyi zorlama peşinde.
Fakat Antalya'da dengeleri, emanet edilen oylar belirleyecek gibi görünüyor.