Mısır, Sudan ve Etiyopyalı bakanlar arasında, Nil Nehri'nin bir kolunun yatağı değiştirilerek yapılan Hedasi Barajı ile ilgili anlaşmazlıkları gidermek amacıyla gerçekleştirilen görüşmelerin üçüncüsü, Sudan'ın başkenti Hartum'da yapıldı.
Bir otelde gerçekleştirilen görüşmelere üç ülkenin ilgili bakanları ile ABD ve Dünya Bankasından temsilciler katıldı.
Görüşmelerde, Etiyopya tarafından Nil Nehri üzerinde yapılmakta olan Hedasi Barajı’nın doldurulma süresi başta olmak üzere farklı teknik konular ele alındı.
Toplantı sonrası basın mensuplarına açıklama yapan Sudan ve Mısır'ın su işlerinden sorumlu bakanları, tarafların, 9-10 ocak tarihlerinde dördüncü ve son kez Etiyopya'nın başkenti Addis Ababa'da toplanma konusunda anlaştığını söyledi.
Mısırlı bakan Muhammed Abdulati, toplantıda üç ülkenin barajın doldurulması, işletilmesi, Hedasi ile Mısır’daki Asvan Barajı arasında koordinasyon mekanizması kurulması, uzlaşılan ve ihtilaf edilen konuların görüşülmesinin sürdürülmesiyle ilgili adil ve dengeli bir anlaşmaya ve fikir birliğine varmaya çalıştığını belirtti.
Sudanlı bakan Yasir Abbas da barajın ilk dolumu ve enerji takvimi konularında taraflarda büyük bir yakınlaşma olduğunu ifade ederek, ihtilaflı meselelerin son toplantıda görüşüleceğini kaydetti.
Müzakereler, daha çok barajın suyla doldurulma süreci ve elektrik üretimine başlanması takvimi üzerinde yoğunlaşıyor.
ABD yönetiminin diplomatik müdahalesi sonrasında başlayan toplantıların ilki Etiyopya’nın başkenti Addis Ababa’da 16 Kasım’da, ikincisi Mısır’ın başkenti Kahire’de 2 Aralık’ta yapılmıştı.
Hartum müzakerelerinden önce üç ülkenin dışişleri ve su işlerinden sorumlu bakanları, durum değerlendirmesi yapmak üzere 9 Aralık’ta Washington’da bir araya gelmişti.
- 15 Ocak 2020'ye kadar sonuç bekleniyor
Washington’da 6 Kasım’da düzenlenen toplantı gereği tarafların 15 Ocak 2020 tarihine kadar bir sonuca varması gerekiyor.
Bakanların görüşmelerinden olumlu sonuç çıkması durumunda anlaşma taslağı hazırlanarak, barajın suyla doldurulma süresi belirlenecek. Bu süre bölgede yaşanacak kuraklık ve yağış oranları çerçevesinde tekrar gözden geçirilecek. Elektrik üretim ünitelerinin faaliyet cetveli de belirlenecek.
Etiyopya'nın, 2011'de Nil'in iki kolundan Mavi Nil'in yatağını değiştirerek Hedasi Barajı'nın inşasına başlamasıyla bölge ülkeleri arasında nehrin sularının kullanımı konusunda tartışmalar gündeme gelmişti.
Elektrik ihtiyacının yaklaşık yüzde 90’ını hidroelektrik santrallerinden sağlayan Etiyopya Afrika’nın en büyüğü olacak Hedasi Barajı ile yetersiz olan enerji üretimini artırmayı amaçlıyor.