Saç dökülmesi sadece yaşlılıkta meydana gelmez. Kadınlarda 20’li yaşlarda genetik faktörler veya otoimmün hastalıklar nedeniyle saç dökülmesi sık görülmez ama saç dökülmesinin başka nedenleri vardır. Bunlar, her gün yaptığınız şeyler olabilir. Bu tip saç dökülmesi genelde geçicidir ama yine de korkutucudur.
NYU Langone Tıp Merkezi Ronald O. Perelman Dermatoloji Bölümü profesörü Dr. Jerry Shapiro ve Philip Kingsley Kliniği trikoloisti Elizabeth Cunnane Phillips ile saç dökülmesinin şaşırtıcı nedenleri konusunda konuştu.
1. Doğum kontrol hapları almak. Hormonal kontraseptifler, ilacın türüne ve vücudunuzun verdiği cevaba bağlı olarak saç dökülmesini arttırabilir. Bu saç dökülmesi genelde geçicidir ama Dr. Shapiro’ya göre saç dökülmesine, aileden gelen yatkınlığınız varsa saçlarınızın bir kısmını kalıcı olarak kaybedebilirsiniz.
2. Sıvı beslenme ile arınma (juice cleanse) uygulaması. Phillips saç dökülmesi sorunu olan müşterilerinin, bu sorun ortaya çıkmadan 2–3 ay önce sıvı beslenme ile arınma ve detoks uygulaması yaptığına sıklıkla rastladığını belirtiyor. Bu beslenme esnasında saçlar dökülmüyor ama bittikten birkaç hafta sonra dökülme başlıyor. Kalori kısıtlamasının alınan besinlerin çeşitliliğini azalttığını ifade eden Philips sözlerine şöyle devam etti: “Sistemin bu duruma cevabı, vücudun temel doku olarak algılamadığı saçlara enerji tedarikini kesmek veya azaltmak oluyor.” Besin eksikliğine cevaben ortaya çıkan saç dökülmesi genellikle geçici oluyor ve saç foliküllerine zarar gelmiyor.
3. Saçların yeteri kadar yıkanmaması. Tembel kızlara uyarı: Saçlarınızı yıkayın! Dr. Shapiro “Çoğu kadın saçları çok sık yıkamanın saç dökülmesini teşvik edeceğini düşünür ama düzenli yıkamak (örneğin, günde bir kere) kesinlikle bir sorun değildir.” diyor. Philips’e göre en çok karşılaşılan durumkadınların kafa derilerini az temizliyor olmaları. Herkesin saçının dokusuna ve türüne göre ihtiyaçları farklıdır ama eğer kafa derinizde enflamasyon varsa, kaşınıyorsa, pullanma veya hassasiyet varsa, bu da saç dökülmesini arttırabilir. Egzersiz yapıp terlediğinizde kafa derinizin temizlenmesi gerekir.
4. Sıklıkla sıkı saç modelleri yapmak. Hem Phillips hem de Dr. Shapiro balerinlerin saçlarında kafa derilerinin çevresinde görülen dökülmelerin nedeninin at kuyruğu veya topuz olduğunu, hatta saçları çok sıkı örmenin de zaman içinde foliküllerde travmaya sebebiyet vererek dökülmeye neden olabileceğini belirtiyor ve şöyle diyor. “Eğer ağrı yapıyorsa, çok sıkı demektir.”
5. Uzun süreli stres. Phillips saç dökülmesine neden olan stres hakkında şunları söylüyor: “Yoğun bir haftadan veya kötü geçen bir günden değil, işten ayrılma, travma veya kariyer değişikliği gibi uzun süre strese neden olan bir olaydan bahsediyorum. Kortizol saç dökülmesini etkileyebilir. Sadece bununla kalmıyor stres yüksek olduğunda, en iyi beslenme seçimlerini yapmıyoruz ve besinleri iyi absorbe etmiyoruz.”
6. Düzenli olarak ağır periyodlar geçirmek. Periyodların kendileri saç dökülmesine neden olmadığını belirten Phillips sözlerine şöyle devam etti: “Ama zaman içinde bünyenizde demir eksikliği meydana gelebilir ve takviye edilmezse, saç dökülmesini tetikleyebilir. İster 25 yaşına olalım ister 45 demir önemlidir.”
7. Reçeteli ilaçların kullanılması. Phillips saç dökülmesi şikayetiyle gelen hastaların sorununun örneğin, reflü ilaçları ile bağlantılı olabildiğini gördü. Ama tüm reflü ilaçlarının herkeste saç dökülmesine neden olacağını söyleyemeyiz. Reçeteli ilaçların kesme ihtimali vardır ancak herkes için tek bir doğru yok. Hormonal reseptörlere karşı olan kişisel hassasiyet önemlidir. Anlamanız gereken şey, zaman içinde etki göstermesi durumunda, başka bir değişken yoksa, sorun bununla ilgilidir veya suçlunun bu madde olması olasıdır. Bu durumda doktorunuza başvurun ve kullanmaya başladığınızdan beri saç dökülmesi sorunu yaşadığınızı belirtin.
8. Saç şekillendiricilerin fazla kullanılması. Saç maşası, saç kurutma makinesi, düzleştirici gibi sıcak aletler genellikle çok sıcak oluyor. Isılarını düşürerek kullanın. Eğer elinizin tersini yakıyorsa, saçınızı da yakıyor demektir. Saç, bir miktar ısıya dayanabilir ama kronik şekilde tekrarlayan ısı kullanımı kırılmalara neden olacaktır. Sıcak aletleri kullanıyorsanız, saçınızı nemlendirdiğinizden emin olun.
9. Islak saçı ısıyla şekillendirmek. Eğer saçınız ıslakken sıcak bir alet kullanırsanız, saç gövdesinde baloncuklar oluşabilir ve saç gövdesine pek çok noktadan hava girebilir. Bu da baloncuk etkisi yaratır ve saçınız kuru görünebilir ve kafa derinizde düzensizlikler meydana gelebilir.
10. Kimyasal işlemlerin uygulanması. Saçı kıvırcıklaştıran veya düzleştiren işlemler kırılmalara neden olabilir ve bu da saç dökülmesinin en yaygın sebeplerinden biridir. İşlemleri düzgün şekilde yapıldığından emin olun ve üreticinin tavsiye ettiğinden daha sık uygulama yapmayın.
Saç dökülmesinin tamamen normal bir durum olduğunu unutmayın. Ama saçınızın normalden daha fazla döküldüğünü düşünüyorsanız, doktorunuza başvurun. Bu durum, demir eksikliği veya tiroid sorunu gibi sistemik bir sorunun işareti olabilir. Metabolik bir sorun olabilir ya da genetik bir durum olabilir. Tanı koyulduktan sonra, saç dökülmesini tedavi etmenin pek çok farklı yolu vardır.