'hevük Kalesi' Keşfedilmeyi Bekliyor

Hüsnü Ümit AVCI/SİVAS, (DHA)- SİVAS kent merkezine bağlı Beştepe Köyü sınırları içinde bulunan ve Ertuğrul Gazi'nin Moğol komutanı Çarmagon Noyan'la savaştığı rivayet edilen 'Hevük Kalesi' keşfedilmeyi bekliyor. Mahsenlerine indiği sanılan merdivenleri ve mağarayı andıran yapısı ile dikkat çeken kale özellikle tarih tutkunlarından ilgi görüyor.
Sivas Koruma Kurulu tarafından birinci derece sit alanı ilan edilen kent merkezine 30 kilometre uzaklıktaki Beştepe Köyü sınırları içinde bulunan Hevük Kalesi'nun tarihi tam olarak bilinmiyor. M.Ö. 500- 600 yıllarında Hitit yerleşim alanı olarak kullanıldığı, sonrasında Bizanslıların kalede bulunduğu rivayet ediliyor. Kayalık görüntüsü veren kalenin zirvesinden içe doğru 350 merdivenle aşağıya inilen mağara ise dikkat çekiyor. Kalenin ayrıca tarihte en eski Bizans Sarnıcı olduğu rivayet ediliyor. Kalenin zirvesinden içe doğru inen merdivenlerin de bu mahsenlere açıldığı sanılıyor. Ancak zaman içerisinde aşağı inen merdiven girişlerinin kapanması nedeni ile indiği yerde ne olduğu tam olarak bilinmiyor.
Bazı kaynaklarda ise Ertuğrul Gazi'nin 1231 yılında Moğollara karşı kazandığı 'Boğa Öyüğü Zaferi'nin burada yapıldığı rivayet ediliyor. Osmanlı İmparatorluğu'nun kurucusu Osman Gazi'nin babası Ertuğrul Gazi'nin birliği ile Moğol komutanı Çarmagon Noyan kuvvetleri arasındaki çatışmanın Hevük Kalesi etrafında meydana geldiği rivayet ediliyor. Osmanlı sultanları Fatih Sultan Mehmed ve 2'nci Bayezid dönemlerinde yaşamış olan bir tarihçi olan Hasan bin Mahmûd el-Bayati'nin, 'Câm-ı Cem-Âyîn' adlı eserinde Ertuğrul Gazi'nin burada Moğollar'a karşı verdiği ve başarılı olduğu savaştan açıkça söz ediliyor. Yine Osmnanlı dönemi tarihçilerinden Hayrullah Efendi'nin, 'Devlet-i 'Aliyye'-i 'Osmâniyye Târîhi' kitabında da Ertuğrul Gazi'nin, Çarmagon Noyan ile 'Hevük Kalesi' civarında yaptığı savaştan söz ediliyor. Kaynaklarda, Anadolu Selçuklu Devleti'ni Hevük kalesi önlerinde yaptığı sert müdahale ile savunan Ertuğrul Gazi'nin bu yardımının dönemin sultanı Alaadin'in memnuniyeti ile karşılaştığı, iki yıl sonra 1233'te Ahlat'ı fethedince, kavmiyle orada ikamet eden Ertuğrul'un dedesi Kayır(Kayı) Han'ı hizmetine alıp birkaç yıl sonra Fahreddin Ayaz'ın yerine Sivas Valiliğine atadığına dikkat çekiliyor.
'GİZEMLİ TARİHİYLE YATIYOR'
Beştepe Köyü Muhtarı Gıyasettin Binici, "Bu mağarada 350 adet taşı keserek merdiven yapılmış. Mağara 4 boğumdan oluşuyor. Bu boğumlardan geçiliyor ve merdivenler aşağıya kadar devam ediyor. Burada eskiden insanlar lamba veya meşalelerle aşağıya kadar inmişler. Aşağısında odalar mı yoksa su kuyusu mu var bunu kimse bilmiyor. Bu merdivenler bu kale gizemli tarihiyle birlikte burada yatıyor" dedi.
Define avcıları tarafından kalenin tarihinin yok edildiğini ve etrafından onlarca kaçak kazı yapıldığını anlatan Binici, "Kalemizin durumu içler acısı. Sit alanı olarak biliniyor. Devletimiz buraya herhangi bir koruma yapmamış. Geceleri define avcıları gelip kazı yapıyorlar. Kaleye patika yoldan yürüyerek çıkılıyordu. Artık kazılar yüzünden patika yolu da kullanamıyoruz. Koruma altına alınmasını bekliyoruz. Özellikle Valimizin burayı ziyaret etmesini ve alanın turizme kazandırılmasını bekliyoruz" diye konuştu.
'BURAYI ÖNEMSİYORUZ'
Ertuğrul Gazi ve Çarmagon Noyan'nın Hevük Kalesi civarında savaştığı yönünde bilgileri olduğunu, yıllarca bu yönde anlatımlar duyduklarını ifade eden Binici, "Rivayetlere göre 1231 yılında Ertuğrul Gazi'nin burayı fethetmiş. Bizim Boğayokuşu diye adlandırdığımız yerde savaştığını ve galip geldiği rivayet ediliyor. O dönemlerde Ertuğrul Gazi burayı koruma altına almış. Ertuğrul Gazi bu bölgede Moğollarla savaşmış ve bu kaleyi korumak amaçlı yapılan savaşta galip gelmiş. Burada savaştığı Moğol komutanı Çarmagon Noyan'ı mağlup etmiş. Ertuğrul Gazi sonrasında Söğüt'e de gitmiş ama savaşların bir çoğunu burada yapmış. Biz o yüzden bu bölgeyi ve kaleyi çok önemsiyoruz. Yetkililerden de aynı ilgiyi bekliyoruz" dedi.
Ertuğrul Gazi ve Noyan arasındaki mücadeleler geçen sezon TRT'de yayınlanan 'Diriliş Ertuğrul' dizisinde de konu edilmişti.