Koronavirüs salgını pek çok geleneğin uygulanmasına, pek çok organizasyonun yapılmasına engel oluşturuyor. 2020’de Hıdırellez şenlikleri de koronavirüs kısıtlamalarından etkilenecek. Peki Hıdırellez ne zaman, Hıdırellez’de nasıl dilek tutulur ve neler yapılır?
Hıdırellez 5 Mayıs’ı 6 Mayıs’a bağlayan gece kutlanır. Yani yarın 5 Mayıs Salı gecesi dilek tutulacak, kısıtlamalar nedeniyle ancak yapılabildiği kadar Hıdırellez kutlamaları yapılacak.
Hıdırellez gecesinin en önemli ve yaygın geleneği dilek tutulmasıdır. Hızır'ın uğradığı yerlere bereket vereceğine inanılır ve böylece dileklerin gerçekleşeceğine inanılır. Hıdırellez kutlamaları genellikle yeşillik, ağaçlık alanlarda yapılır.
İnsanlar Hıdırellez gecesi dileklerini bir kağıda yazıp kırmızı bir kurdele ile bir gül ağacına bağlarlar. Bunun yanından ateş yakıp üstünden atlamak suretiyle de dilek tutulmaktadır.
Dilek dileme dışında o gece baht açma törenleri de düzenlenir. Bunlara İstanbul ve çevresinde “baht açma”, Denizli ve çevresinde “bahtiyar”, Yörük ve Türkmenlerde “mantıfar”, Balıkesir ve çevresinde “dağara yüzük atma”, Edirne ve çevresinde “niyet çıkarma”, Erzurum'da “mani çekme” adı verilir.
Anadolu'nun farklı köşelerinde Hıdırellez'e özgü farklı adetler mevcuttur. Kimi yörelerde Hıdrellez Günü yapılan duaların ve isteklerin kabul olması için sadaka verme, oruç tutma ve kurban kesme adeti vardır. Kurban ve adaklar “Hızır hakkı” için olmalıdır. Zira tüm bu hazırlıklar Hızır'a rastlamak amacına yöneliktir.
Kütahya’nın Tavşanlı ilçesine bağlı Yörük köylerinde bir yıllık yoğurt mayası, Hıdırellez ve bu günü takip eden 2 gün süresince sabah ezanı ile tan ağarması arasındaki vakitte doğadaki bitkilerin üzerinden toplanan çiy tanelerinden sağlanır.
Trabzon-Şalpazarı İlçesi’nde maya katılmadan yoğurt yapılır. Mayalama sıcaklığındaki sütün içine besmeleyle bir tahta kaşık konur. Bu şekilde elde edilen maya bir yıl kullanılır. Gelecek yıl tekrar değiştirilir.
Pek çok geleneksel günümüzde olduğu gibi Hıdırellez de teknoloji tanışmıştır. Son yıllarda artık Hıdırellez zamanı insanlar birbirlerine cep telefonlarından Hıdırellez mesajları gönderiyor; Facebook, Twitter, Whatsapp gibi iletişim araçlarından Hıdırellez mesajları ve sözleri paylaşıyorlar. Siz de yarın Hıdırllez zamanı aşağıdaki mesajlardan istediklerinizi yakınlarınızla paylaşabilirsiniz.
Bu akşam Hıdırllez kutlu ve bereketli olsun dilekleriniz kabul olsun.
Hızır (as) berekti ile gelmesini, gül ağacına bıraktığınız dileğiniz gerçek olmasını temenni ederim. Hıdırelleziniz kutlu olsun.
Hıdırellez bereketiyle gelir, dileğin kabul olur inşallah. Bereketin ve yazın habercisi Hıdırelleziniz kutlu olsun.
Yaz dileğini bırak bir güle; kavuş berekete. Hıdırellezin kutlu olsun.
Hıdırellez'de dilekler tutulur, gül ağacına bağlanır; sizin de kısmetiniz bağlanmasın, bereketiniz bol olsun.
Tuttuğun dilek gerçek olsun, hanenize mutluluk dolsun. Hıdırelleziniz kutlu olsun.
Bahar geldi yaz geldi Hıdırellez zamanı geldi. Hızır (as) dileklerinizi kabul etsin, Hıdırellez bayramanız kutlu olsun.
Dileğinizi bağladığınız gül gibi yüzünüz gülsün. Hıdırellez bayramınız kutlu olsun.
Havalar gibi yüreğinizde hep sıcacık olsun. Hıdırellez'de dilekleriniz kabul olsun.