Hıdırellez UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi’nde yer alan ve Anadolu da dahil olmak üzere Ortadoğu, Orta Asya ve Balkanlar'da kutlanan mevsimlik bir bayramdır. Mayıs ayına az bir zaman kala Hıdırellez ne zaman? Hıdırellez nedir? O gün ne yapılır? soru ve konu başlıkları internette araştırılmaya başlandı. Konuya ilişkin bilgileri sizler için derledik.
Ortadoğu, Orta Asya ve Balkanlar'da kutlanan hıdırellez Türkiye’de Hıdırellez her sene 5 - 6 Mayıs'ta kutlanmaktadır.
Balkanlarda 'Aya Yorgi Günü', 'Herdeljez', 'Ederles/Ederlezi' adları ile de bilinen Hıdırellez, Ortadoğu, Orta Asya ve Anadolu’da kutlanan mevsimlik bayramlardan biridir. Hıdırellez gününde dünyada sıkıntıya düşenlerin yardımcısı olan Hızır (AS) ile denizlerin hakimi olduğuna inanılan İlyas’ın (AS) dünyada bir araya geldikleri gün olduğuna inanılır. Adı farklı toplumlarda farklı olarak anılsa, ritüelleri her coğrafyada ayrı olsa bile Hıdırellez, bolluk, bereket ve umudun simgesi olarak her yerde aynı niyetle kutlanır.
İşte hıdırellez gelenekleri:
Hıdrellez günü yoğurt çalınır ama maya konulmaz. Maya konulmadan yoğurt tutarsa eve Hızır gelmiş demektir.
Hıdrellez sabahı bir akarsu kenarına çamurdan ev yapılır ve içine buğday konulur. Bunun nedeni buğdayın o yıl eve bolluk ve bereket getireceği inancıdır.
5 Mayıs günü kırlardan 41 çeşit ot ve küçük temiz taşlar toplanır. Toplanan otlar bir suya konur ve o suyla Hıdrellez sabahı yüz yıkanır. Bu suyun yüze iyi geldiği söylenir.
Hıdrellez sabahı kahvaltıda yumurta kaynatılır. Bu yumurtalar çocuklara yedirilir. Hıdrellez yumurtasının güç vereceği düşünülür.
Kuru baklagiller bir torba içinde bahçedeki ağaçlara asılır.
Hıdrellez Günü çevredeki açlar doyurulur, yemekler paylaşılır. Paylaşmanın sonraki dönemlerde bolluk ve bereket getireceğine inanılır.
5 Mayıs gecesi dilekler bir kağıda çizilir ve gül ağacının altına konulur.
Evlenmek isteyen ama bir türlü evlenemeyen kızların başlarının üzerinde yeni kilit açılır. Bu sayede kısmetlerinin de açılacağı düşünülür.
5 Mayıs gecesi Hıdrellez ateşi yakılır ve üzerinden atlanır. Ateşin üzerinden atlanırken dilenen dileğin o yıl gerçek olacağına inanılır.
Hıdrellez gecesi (5 Mayıs gecesi) evin kapısına söğüt dalı asılır.