Polonya’nın başkenti Varşova’da eski Yahudi gettosuna yerleştirilen, dizlerinin üzerinde dua eden Adolf Hitler heykeli tartışmalara yol açtı. İtalyan heykeltıraş Maurizio Cattelan’ın, Hitler rejimi tarafından çok sayıda Yahudinin öldürüldüğü veya ölüme gönderildiği yere bir ay önce yerleştirilen ve büyük ilgi gören heykeli görenleri ikiye böldü.
“Simon Wiesenthal Merkezi” adlı Yahudi grup heykelin bu bölgeye yerleştirilmesini, “Yahudi kurbanlarının anılarına hakaret eden anlamsız bir provokasyon” olarak değerlendirirken Polonya’nın hahambaşı heykelin eğitici bir değeri olduğunu söyledi.
Polonya’daki Varşova Gettosu:
Hitler, Avrupa’daki Yahudileri bitirmek için Yahudi gettoları kurmuştu. Varşova Gettosu, eski bir Yahudi mahallesini içine alıyordu. Bu 340 hektarlık kuşatılmış alana 1942 yazına değin yaklaşık 500 bin Yahudi dolduruldu. 22 Temmuz 1942’den sonra her gün 5 bini aşkın Yahudi Treblinka’daki imha kampına gönderildi. Treblinka’dan kaçmayı başarabilen birkaç Yahudi sayesinde, gettodan nakledilenlerin gerçekte doğrudan gaz odalarına gönderildiği Varşova Gettosu’ndaki yeraltı örgütünce öğrenildi. Böylece Naziler gizli Yahudi Muharebe Örgütü’nün beklenmedik silahlı direnişiyle karşılaştı.
Almanlar, Yahudi Muharebe Örgütü’nün yeraltı karargahına ulaşmayı başaramadı. Yeraltı sığınaklarında saklanan sivillerin bazıları teslim oldu. Ayaklanmada ölenlerin toplam sayısı tam olarak bilinmemekle birlikte, 28 günlük direniş sırasında burada Almanların verdiği birkaç yüz ölüye karşılık 56 bin dolayında Yahudi’nin öldürüldüğü ya da imha kamplarına gönderildiği sanılıyor.
[**