Hollanda genel seçimlerini, ilk sandık çıkışı anketlerinden gelen son dakika habere göre, 31 milletvekili çıkarması öngörülen Başbakan Mark Rutte'nin liderliğindeki Liberal Özgürlük ve Demokrasi için Halk Partisi (VVD) kazandı. VVD seçimde birinci olsa da, 41 milletvekili kazandığı 2012 seçimlerinin gerisinde kaldı.
SEÇİME 28 PARTİ KATILIYOR
Yerel saatle 07.30'da (TSİ 09.30) başlayan oy verme işlemi 21.00'de (TSİ 23.00) sona erdi. Bin 114 aday ve 28 partinin 150 sandalye için yarıştığı seçime katılım oranı, 2012 seçimlerindeki 74,6'yı geçerek, yüzde 81 oldu.
2012'DEKİ SONUCUN GERİSİNDE KALDI
Kesinlik ifade etmeyen ilk sandık çıkış anketleri, oy verme işlemi bittikten hemen sonra yayımlandı. Araştırma şirketi Ipsos'un verilerine göre, Başbakan Mark Rutte'nin liderliğindeki Liberal Parti (VVD) 31 sandalyeyle ilk sırada yer alıyor. Rutte'nin partisi yine de aldığı oyla, 2012 seçimlerinde elde ettiği 41 sandalyenin gerisinde kaldı.
WİLDERS, 19 SANDALYE KAZANDI
VVD'yi 19'ar sandalye ile aşırı sağcı Geert Wilders'in liderliğindeki Özgürlük Partisi (PVV), Demokratlar 66 ile son zamanlarda İslam karşıtı söylemlerde bulunan Hristiyan Demokrat Parti (CDA) takip ediyor.
2012'de 15 milletvekili çıkaran yabancı ve İslam karşıtı PVV, birinci olamasa da oyundaki gücünü artırdı. Ayrıca hem Demokratlar 66 hem de CDA 2012 seçimlerine göre daha fazla milletvekili çıkaracak.
İŞÇİ PARTİSİ BÜYÜK KAYIP YAŞADI
GroenLinks'in (Yeşiller) 16 sandalye kazanacağı öngörülen seçimde, en çok kaybı 2012 seçiminde 38 sandalye elde ederek hükümet ortağı olan Lodewijk Asscher liderliğindeki İşçi Partisi (PvdA) yaşadı. PvdA bu sefer 9 milletvekilinde kaldı.
DENKS 3 MİLLETVEKİLİ KAZANDI
PvdA'nın entegrasyon politikasına güvenoyu vermedikleri için ihraç edilen Türk milletvekilleri Tunahan Kuzu ve Selçuk Öztürk'ün kurduğu DENK Partisi ise 3 sandalye elde etti. Son yıllarda Hollanda'da Müslüman ve Türk karşıtlığının giderek artması üzerine sesi duyulmayan insanların sesini duyurmak için siyasi arenaya giren DENK'in katıldığı ilk seçimde milletvekili çıkarması önem arzediyor.
4 PARTİLİ KOALİSYON BEKLENİYOR
Bu durumda, hiç bir parti tek başına hükümet kuracak çoğuluğa ulaşamadı. 4 partili bir koalisyon bekleniyor. Resmi sonuçlar ise 21 Mart'ta açıklanacak. Sonuçların resmiyet kazanmasının ardından hükümet kurma görüşmeleri başlayacak. En fazla milletvekili çıkaran partinin diğer partilere hükümet kurma teklifi götüreceği sürecin, günler, haftalar hatta aylar süreceği belirtiliyor. 1977'deki seçimin ardından hükümet 208 günde kurulmuş, 2012'de ise sonuca 54 günde ulaşılmıştı. Seçimler, sadece Hollanda açısından değil, AB'nin geleceği açısından da önem taşıyor.
KATILIM ORANI ÇOK YÜKSEK
Ipsos'un düzenlediği sandık çıkış anketine göre, bugünkü seçimlere katılım, 2012'deki genel seçimlere göre çok daha yüksek. Sandıklar açıldıktan sekiz saat sonraki (TSİ 17.45'teki) katılım oranı yüzde 43 olarak hesaplandı. Bu oran 2012'de yüzde 37 idi. 2012'de seçimlere katılım oranı daha sonra yüzde 74.6'ya ulaşmıştı.
2012 seçiminde 38 sandalye elde ederek hükümet ortağı olan Lodewijk Asscher liderliğindeki İşçi Partisi'nin (PvdA) bu kez 12 milletvekili çıkarması öngörülüyor.
WILDERS İLE KOALİSYON YAPMAK İSTEMİYORLAR
Hollanda’da 12.9 milyon seçmen bulunuyor. Ülkede çoğu Türk ya da Faslı olmak üzere 840 bin ile 960 bin Müslüman nüfusun yaşadığı tahmin ediliyor. Koalisyonlara yatkın seçim sistemine göre genel oydan yüzde 0.67 oy alan bir parti, bir milletvekili çıkarabiliyor. Wilders’in partisi birinci gelse de çoğu parti işbirliği yapmayacağını söylediğinden, hükümette olma ihtimali pek bulunmuyor. Rutte birinci gelirse yeni bir koalisyon oluşturması gerekecek. Hükümeti kurmak için 150 kişilik parlamentoda 76 milletvekiline ulaşmak gerekiyor.
WILDERS'İN PARTİSİ KAZANIRSA NELER OLACAK?
Wilders liderliğindeki PVV, "Hollanda bizimdir, bizim kalacak" başlıklı seçim bildirgesinde, öncelik "İslamileşmenin durdurulmasına" yer veriyor. Bildirgede, Hollanda'daki bütün cami ve İslam okullarının kapatılacağı, kamusal alanda başörtüsü ve diğer İslami simgelerin yasaklanacağı vurgulanıyor.
Bildirgeye göre, PVV'nin iktidar olması durumunda sınırları kapatılarak, İslam ülkelerinden mülteci akımı önlenecek. Çifte vatandaşlığa sahip suçlular derhal sınır dışı edilecek. Hollanda'nın AB üyeliğinden ayrılması sağlanacak. Aşırı sağcı parti, kültür ve sanata parasal desteğin kesilmesini, asker ve polise fazladan bütçe ayrılmasını da programına alıyor.