Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Hollanda Başbakanı Mark Rutte arasındaki Srebrenitsa polemiği, Bosna-Hersek'teki kasabada Temmuz 1995'de yaşananları yeniden gündeme getirdi.
BOSNALI SIRPLAR, KASABADA 8 BİNDEN FAZLA BOŞNAK MÜSLÜMANI ÖLDÜRMÜŞTÜ
Eski Yugoslavya'daki iç savaş sırasında Bosnalı Sırplar, kasabada 8 binden fazla Boşnak Müslümanı öldürmüştü.
Srebrenitsa'da yaşananlar, "2. Dünya Savaşı'ndan sonra Avrupa'daki en büyük katliam" olarak nitelendiriliyor.
Birleşmiş Milletler'in (BM) başlıca yargı organı olan Lahey'deki Uluslararası Adalet Divanı ise 2007 tarihli kararında Srebrenitsa'da yaşananların "soykırım" olduğuna ancak sorumlusunun Sırbistan olmadığına hükmetmişti.
Ancak Rusya 2015'te BM Güvenlik Konseyi'ne sunulan ve kasabada yaşananları "soykırım" olarak nitelendiren bir karar tasarısını veto etmişti.
HOLLANDA MAHKEMESİNİN KARARI
Hollanda'da bir mahkeme ise 3 yıl önce, kasabada 300 Boşnak'ın öldürülmesinden Hollandalı BM askerlerinin doğrudan sorumlu olduğuna hükmetti.
Lahey kentinde görülen davada kararı okuyan Yargıç Larissa Alwin, Hollandalı BM barışgücü askerlerinin kontrolleri altındaki kamptan götürülen erkeklerin öldürüleceğini bilmesi gerektiğini, çünkü o dönemde de Sırpların savaş suçları işlediğine dair kanıtlar bulunduğunu vurgulamıştı.
Alwin, "Hollandalı BM barışgücü askerleri bu erkeklerin karargahtan götürülmesinde işbirliği yaparak yasalara aykırı davranmışlardır" demişti.
Mahkeme Hollanda'nın 300 erkeğin yakınlarına tazminat ödemesi gerektiğine karar vermişti.
Ancak mahkemeye göre, Hollandalı askerlerin Srebrenitsa'nın düşmesinden ve karargaha değil etraftaki orman arazisine sığınan diğer kurbanların ölümlerinden sorumlu tutulamazlardı.
SREBRENİTSA'DA NELER YAŞANDI?
1993 yılında BM Srebrenitsa'yı Boşnaklar için "güvenli bölge" ilan etti.
Bosnalı Sırpların iki yıl süren kuşatması sonrası Temmuz 1995'de Srebrenitsa düştü.
Binlerce Boşnak erkek, kadın ve çocuk, Srebrenitsa'nın hemen dışındaki Potocari'de bulunan Hollandalı askerlerin denetimindeki BM Barışgücü karargahına sığındı.
HOLLANDALI ASKERLER, KARARGAHA SIĞINANLARA NE DEMİŞTİ?
Hollandalı askerler karargaha sığınanlara burada güvende olacaklarını söyledi.
Ancak askerler Bosnalı Sırp güçlerin kampı kuşatması üzerine binlerce Boşnağı Sırplara teslim etti.
Sırp güçler karargaha sığınanlar arasından ayırdıkları 300 erkeği kamyonlarla götürüp öldürdü. Kadın ve çocuklar da Bosna'nın diğer kesimlerine götürüldü.
Kasabada 8 binden fazla Müslüman öldürüldü.
Srebrenitsa'da hayatını kaybedenlerin büyük kısmı halen Bosna Hersek'in doğusundaki toplu mezarlarda yatıyor.
Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi, Bosnalı Sırpların eski lideri Radovan Karaciç'i Srebrenitsa'da yaşananlardan sorumlu tutmuş ve 40 yıl hapis cezasına çarptırmıştı.
Mahkemenin savcıları, Srebrenitsa'da Müslümanların öldürülmesi emrini verdiğini belirttikleri eski Bosnalı Sırp General Ratko Mladiç'in de ömür boyu hapse mahkum edilmesini talep etmişlerdi.