Bu hafta özellikle uyku kalitesini azaltan, sosyal hayatımızı olumsuz yönde etkileyen, çeşitli sağlık sorunlarına neden olan, özellikle evli çiftlerde büyük sorun teşkil eden ve yatakları ayırmaya kadar giden horlamaya, nedenlerine ve tedavisine değineceğim.
Horlama hangi durumlarda önemlidir?
Horlama erişkinlerin en az yarısında, çocukların da önemli bir kısmında görülen bir uyku bozukluğudur. Ancak her horlama sürekli ya da düzenli değildir ve sorun oluşturmaz. Tıbbi açıdan ele alınması gereken durum, kişinin her gece gürültülü bir şekilde horlamasıdır. Ayrıca kişi uykuda solunum duraklamaları yaşıyorsa, uykusunu alamadan uyanıyorsa ya da gündüzleri de uyuklamadan yakınıyorsa bir an önce uzman bir hekime başvurmalıdır.
Horlama sesi sizden çok, yatağınızı ya da odanızı, hatta aynı çatıyı paylaştığınız kişileri rahatsız eder. Yakınlarda yapılmış bir araştırmaya göre horlayan kişi eşinin uyku süresinde ortalama bir saat azalmaya yol açmakta, yani eşini uykusuz bırakmaktadır. Bunun yanı sıra horlama, uykuda solunum duraklamaları hastalığının da bir belirtisi olabilir.
Neden oluşur?
Erişkinlerde horlamanın en sık nedeni yumuşak damak ve küçük dilin normalden fazla büyümesi ve sarkmasıdır. Fakat burundan, ses tellerine kadar üst hava yolunu daraltan bütün problemler (alerjik nezle, burun kemiğindeki eğrilikler, sinüzit, alt ve üst çenedeki yapısal anormallikler, dilin aşırı büyük olması) horlamaya sebep olabilir.
Çocuklardaki horlama sıklıkla geniz bademciğinin belirtisidir. Bütün horlamalar hava yolundaki daralmanın göstergesidir. Eğer daralma çok ciddi ise hava yolu tamamen kapanabilir. Bu da uykuda solunum duraklaması ile sonuçlanır.
Uykuda soluk duraklamaları hastalığı nedir?
Horlama, kadınların %6’sını, erkeklerin ise %12`sini etkileyen yaygın bir hastalıktır. Kişi uyurken, solunum ara ara durup tekrar başlaması ile kendini gösterir; sıklıkla da şiddetli horlama ile beraberdir. Solunum durması saatte 5 den fazla veya uzun süreli ise kalp ve beyin başta olmak üzere, vücudun pek çok sistemi olumsuz etkilenir.
Soluk duraklamaları kimlerde görülür?
Şişman ve yaşlı erkeklerde daha sık karşımıza çıkar ve hemen her zaman şiddetli horlamayla beraber soluk durmaları yaşanır. Gece horlayan kadınların %19unda, erkeklerin %42sinde uykuda soluk duraklamaları mevcuttur. Bunlarda üst hava yolunu belli seviyelerde daraltan bir sebep vardır. Gündüzleri uyanık iken bu darlık tolere edilebilir, çünkü üst solunum yolunu çevreleyen bütün kaslar çalışır ve hava yolunu açık tutarlar. Ancak uykuda, diğer bütün sistemlerde olduğu gibi, bu kaslarda gevşer. Hava yolunda, kısmi yada tam tıkanıklığa sebep olur. Kısmi darlıklarda, hastalar, horlamadan şikayet ederler, soluk duraklamaları pek olağan değildir. Hava yolu tamamen bloke olup, soluk alışverişi durunca, kanda oksijen seviyesi azalır.Bu durum, tansiyon yüksekliği, kalp ve akciğer yetmezliği, kalp ritminde bozulmalar, beyin dolaşım bozuklukları ve erkeklerde iktidarsızlık gibi pek çok hastalığın davetçisidir.
Soluk duraklamalarının etkileri
• Uykuda derinleşmeme
• Geceleri sık uyanma
• Gündüz uyuklama
• Sabahları Kalktığında yorgunluk hissi
• Gündüz uyuklama
• Baş ağrıları
• Epileptik nöbetlerde şiddetlenme
• Beyin damarları tıkanıklığı
• Beyin kanaması riskinde artış
• Tansiyon yüksekliği
• Kalp ve akciğer yetmezliği
• Kalp kirizi riskinde artma
• Kalpte ritim bozuklukları
• Çocuklarda büyüme geriliği
• Yetişkin erkeklerde iktidarsızlık
Gün içindeki belirtileri:
Uykuda soluk duraklamaları olan kişiler, gün içinde uyuklama ile mücadele ederler. Bu durum genellikle öğleden sonra ve akşamın erken saatlerinde görülür. Hatta çok ileri düzeydeki hastaların, karşılıklı sohbet esnasında, aralarında bile uyukladığı gözden kaçmaz. Bunlar sabahları yorgun kalkar, uyandıklarında adeta ağır bir iş yapmışçasına bitkindirler. Öğleden sonra ve akşamın erken saatlerine rastlayan toplantılarda, çok sıkıntı çekerler. Akşamları gazete okurken, televizyon seyrederken kolayca uyuklarlar. İş yerinde konsantrasyon güçlüğü çektiklerinden yeterince verimli olamazlar. Bu yüzden işlerini kaybetme riskiyle karşı karşıya kalabilirler. Tiyatro, sinema, sosyal toplantılarda yoğun uyku isteği ile mücadele ederler. En tehlikelisi de trafikte araç kullanırken yaşanan problemlerdir. Bu kişiler uyumadan uzun süre araç kullanamazlar. Özellikle akşam üstü ve gece araba kullanırken büyük sıkıntı çekerler. Trafik kazalarının nedenlerinin başında direksiyon başında uyuklama gelmektedir. Bu durumlardan birkaçının yada herhangi birinin içerisindeyseniz biran önce uzman bir hekime başvurmalısınız.
KBB ve Burun estetiği ile ilgili her türlü soru ve sorununuzu bilgi@rinoplasti.com adresinden bana iletebilirsiniz.
Op. Dr. Emre İlhan
KBB ve Burun Estetiği Uzmanı
www.emreilhan.com - www.rinoplasti.com
bilgi@rinoplasti.com