İrritabl bağırsak sendromu, çok sık görülen bir hastalık olmasına rağmen hastaların çoğu bu hastalıkla yaşamaya çalışır. İBS, hastada karın ağrısı, şişkinlik veya kabızlık gibi rahatsızlıklara sebep olur. İrritabl bağırsak sendromu tedavi edilebilir mi, yapılacak diyetler hastalığın seyrini etkiler mi, sizin için araştırdık...
İBS, yapısal değil organik yani fonksiyonel bir bozukluktur. İrritabl bağırsak sendromuna sahip olan hastanın bağırsaklarında veya sindirime yardımcı olan organlarında herhangi bir hasar yoktur. Organların fonksiyonlarında oluşan durumlardan kaynaklı bir sendrom gelişir. Bu hastalığa sahip hastaların fonksiyonel sindirim problemlerinde, bağırsak işlevlerinde sorun vardır. Doktorların İBS’ye sahip hastaya test yapması sonucunda herhangi bir bulgu bulunmaz. Genellikle gençlerde görülen bir hastalıktır, 15-50 yaş arasındaki kişilerde bu hastalığın daha fazla görüldüğü söylenebilir.
İrritabl bağırsak sendromuna sahip hastaların gösterdiği belirtiler hastadan hastaya değişkenlik gösterir. İrritabl bağırsak sendromu belirtilerini üç ana grupta sınıflandırmak mümkündür. Bunlar;
Karın şişkinliği; İBS hastalarının diğer insanlardan daha fazla gaz üretmesi sonucu oluşan bir şişlik değildir. İrritabl bağırsak sendromunu yaşayanlar bağırsaktaki gazı dışarı salınım yapamadığından bu durum hastada şişkinlik olarak kendini gösterir. Şişkinliğin yanı sıra özellikle yemeklerden sonra karın bölgesinden sürekli sesler gelir.
Karın ağrısı; genellikle yemek yedikten sonra oluşan ağrılardır. Kramp halinde dalga dalga karın bölgesinde hissedilen ağrılar şeklinde tarif edilebilir. Hasta, tuvalete çıktıktan ya da gaz çıkardıktan sonra biraz rahatlayabilir.
Bunun yanı sıra hastada görülen diğer rahatsızlıkları da sıralayacak olursak;
İrritabl bağırsak sendromunun sebebi tam olarak bilinmez. Bu bilinmezliğin temelinde fizyolojik bir hastalık olmaması yatar. İBS, sindirim kaynaklı bir hastalık olduğundan tüketilen yiyecek, içecek vs. ile de bağlantılıdır. Hastalığın nedeni bulunamamış olsa da hastalığı tetikleyici faktörler doktorlar tarafından belirlenmiş olup bunların sık sık tüketilmemesi tavsiye edilir. Bunlara örnek olarak sigara ve alkolü verebiliriz. Yapılan araştırmalarda, sigara ve alkolün dışındaki bazı yiyeceklerin de irritabl bağırsak sendromunu tetiklediği saptanmıştır. Bu yiyecekler; yumurta, yulaf, peynir, kahve, buğday ve çaydır. Bazı yiyeceklerin tüketimi hastalığı tetiklediği gibi, bazılarının da az tüketimi aynı sonucu doğurabilir. Örneğin; vücuda yeteri kadar lif alınmaması sonucu huzursuz bağırsak sendromu oluşabilir.
İrritabl bağırsak sendromu yaşayanlar, doktor gözetiminde bir tedaviye tabi tutulur. Doktorun uygulayacağı bu tedavi hastadan hastaya değişkenlik gösterir. Hastaya uygun bir tedavi yöntemi bulmak önemlidir. Bunun yanı sıra hastalığı tamamen ortadan kaldıracak bir tedavinin de olmadığını söylemek gerekir. İlaçlar yardımıyla sadece şikayetler, ağrılar azaltılabilir. Huzursuz bağırsak sendromu tedavi edilirken, hastanın ishal ya da kabızlık sorununu çözen, aynı zamanda şişkinliğini ve karın ağrısını sonlandıran ilaçlar kullanılır. İlaç tedavisinin haricinde huzursuz bağırsak sendromuna iyi gelen diyetler de vardır. Bu diyetler doktorlar tarafından irritabl bağırsak sendromu yaşayanlara önerilir. İrritabl bağırsak sendromu ne kadar sürer sorusu bu hastalıkla yeni tanışan herkesin merak konusudur. Bu hastalık tam olarak tedavi edilemediği ve her hastada farklı seyrettiği için belirli bir tedavi ya da iyileşme süresi verilmesi mümkün değildir.
Hastalığın belirtileri ve yarattığı sorunlar kişiden kişiye farklılık gösterir. Bundan dolayı herkese önerilebilecek bir tedavi ya da irritabl bağırsak sendromu diyeti yoktur. Ama yine de huzursuz bağırsak sendromunun yarattığı rahatsızlıkları doğru bir beslenme programıyla azaltmak mümkündür.
İlk olarak hangi yiyeceklerin hastalığınızı tetiklediğini bulun ve bunları tüketmemeye ya da az tüketmeye çalışın. İBS sindirimsel bir rahatsızlık olduğundan kolay sindirilebilen besinleri tercih edin. Brokoli, karnabahar, fasulye veya soğan gibi zor sindirilen yiyeceklerden uzak durun ya da az tüketin.
İBS’nin ortaya çıkardığı rahatsızlıklardan ikisi kabızlık veya ishaldir. İshal olduğunuzda lifli yiyecekleri tüketmemeye özen gösterin. Kabızlık olması durumunda ise bol bol sıvıyla beraber lifli gıdaları tüketmeye ağırlık verebilirsiniz.
Az ama sık sık yemek yiyin. Öğünleriniz düzenli ve kısa aralıklarla olsun. İBS, şişkinlik ve karın ağrısı rahatsızlıklarıyla ön plana çıkan bir hastalık olduğundan gaz yapan yiyeceklerden uzak durmanız tavsiye edilir. Gaz yapan yiyecekler derken aklınıza yalnızca gazlı içecekler gelmesin. Bu içeceklerin yanı sıra baklagiller de oldukça gaz yapan yiyecekler arasında yer alır.
Vücudun %75’i sudur. Su bizim için oldukça önemlidir. Bu hastalığın etkilerini azaltmak istiyorsanız bol bol su için.
Bu hastalıkla mücadele ederken size iyi gelecek yiyecekler; tavuk, balık, doğal yoğurt ve patatestir. İçecek olarak da bitkisel çayları tercih edebilirsiniz.