SERTAÇ BULUR/ORHAN ONUR GEMİCİ - İçişleri Bakanlığınca 24 Haziran seçimleri öncesinde, sırasında ve sonrasında alınacak güvenlik tedbirlerine ilişkin genelge yayımlandı.
İçişleri Bakanlığınca, 24 Haziran'da yapılacak Cumhurbaşkanı ve 27. Dönem Milletvekili Genel Seçimlerinin huzur ve güven ortamında gerçekleştirilmesine yönelik alınacak güvenlik tedbirleri belirlendi.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu imzasıyla yayımlanan seçim tedbirleri genelgesi, Jandarma Genel Komutanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü, Sahil Güvenlik Komutanlığı, Güvenlik ve Acil Durumlar Koordinasyon Merkezi Başkanlığı ile 81 il valiliğine gönderildi.
Genelgede, seçimin huzur ve güven ortamında yapılması, seçmen iradesinin sağlıklı sandığa yansımasının sağlanması için belirlenen güvenlik tedbirlerinin titizlikle uygulanması gerektiği vurgulandı.
Buna göre, mülki idare amirlerince seçimlerin huzur ve güven ortamı içerisinde gerçekleşmesi için gerekli tüm önlemler önceden planlanacak ve uygulanması titizlikle takip edilecek.
- Seçim döneminde alınacak tedbirler
Seçimlerin güven ve huzur içerisinde yapılması, görevli kurumlar arasında gerekli koordinasyon ve iş birliğinin sağlanması, ülke çapında seçimle ilgili her türlü tedbirin gözden geçirilmesi ve takibi, seçim ile ilgili olayların anlık paylaşımı, seçim takvimi süresinde istihbar edilen olaylara ilişkin proaktif bir şekilde tedbirler geliştirilmesi amacıyla İçişleri Bakanlığı Müsteşarı Muhterem İnce başkanlığında Seçim Koordinasyon Komisyonu oluşturuldu.
Komisyon, seçim sonuçlanıncaya kadar seçimle ilgili gelişmelerin anlık olarak takibini yapacak, sürecin sorunsuz şekilde tamamlanması için gerekli her türlü tedbirin alınmasını sağlayacak ve eşleştirilen komisyon üyeleri ile il valileri arasında sürekli iletişim halinde olacak.
Tüm illerde bir vali yardımcısı başkanlığında ve valilerce belirlenecek sayıda üyelerden oluşan "Seçim Koordinasyon Merkezleri" kurulacak.
Güvenlik ve Acil Durumlar Koordinasyon Merkezi (GAMER) ile Merkezin illerde bulunan birimlerinin 7 gün 24 saat esasına göre çalışmaları sağlanacak.
Valiler tarafından güvenlik birim amirleri ve diğer yetkililerin katılımıyla illerde seçim güvenliği toplantıları yapılacak.
Seçim öncesinde, sırasında ve sonrasında yapılacak çalışmalar ile alınacak önlemlere ilişkin önceki seçimlerde meydana gelen olaylar göz önünde bulundurularak risk analizi yapılacak.
Sorumlular ve görev alanları belirtilmek suretiyle İl Seçim Güvenlik Planları hazırlanacak.
Vali ve kaymakamlar sorumluluk bölgesi gözetilmeksizin gerektiğinde emniyet, jandarma ve sahil güvenlik teşkilatları arasında görevlendirme yapabilecek.
- Hassas binalara ilave önlem
Kamu binaları, siyasi parti binaları, mabetler ile benzeri hassas noktalara yönelik koruma tedbirleri gözden geçirilecek ve gerekiyorsa ilave tedbirler alınacak.
Devlet büyükleri, siyasi parti yöneticileri gibi seçilmiş kişiler ile kanaat önderleri, belediye başkan vekilleri gibi hedef olabilecek kişilerin korunmasına yönelik önlemler alınacak.
Seçim güvenliği açısından gerekli görülmesi durumunda valiler tarafından oy verme gününden en geç bir ay önce sandıkların seçim bölgelerine taşınması, sandık ve seçim bölgelerinin birleştirilmesi ile seçmen listelerinin karma şekilde düzenlenmesi konusunda talepte bulunulacak.
Seçimlere ilişkin alınan güvenlik tedbirlerinin daha geniş kitlelere iletilmesini sağlamak amacıyla valiler yerel basın mensuplarıyla toplantılar düzenleyecek.
- Görevliler eğitime tabi tutulacak
Seçimlerde görev alacak personel, mevzuat, Yüksek Seçim Kurulu kararları ve uygulamaya ilişkin diğer hususların anlatılacağı hizmet içi eğitime alınacak.
Seçim öncesi, günü ile sonrasında kamu görevlileri ve güvenlik güçleri, idarenin tarafsızlığını zedeleyici tutum ve davranışlardan kaçınacak.
Siyasi parti temsilcilerinin ve siyasetçilerin herhangi bir baskıya ve kısıtlamaya maruz kalmadan, ilgili mevzuat çerçevesinde propaganda ve benzeri çalışmalarını yapabilmeleri ve seçmenlerin oylarını serbestçe kullanmaları için gerekli tedbirler alınacak.
Seçim propaganda ve yasaklarının başladığı 14 Haziran 2018 Perşembe gününe kadar olan sürede yapılacak her türlü açık ve kapalı yer toplantıları ile propaganda döneminde gerçek ve tüzel kişilerin seçimlerle ilgili olmayan açık ve kapalı yer toplantıları, 2911 sayılı "Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu" hükümlerine tabi tutulacak.
Propaganda serbestliği ve bir kısım seçim yasaklarının başladığı 14 Haziran 2018 Perşembe günü sabahından seçim propagandalarının bittiği 23 Haziran 2018 Cumartesi saat 18.00'e kadar olan süre içerisinde yapılacak açık ve kapalı yer toplantıları, il ve ilçe seçim kurullarının denetiminde gerçekleştirilecek. Bu kapsamda, propaganda döneminde yapılacak açık ve kapalı yer toplantılarında seçim kurulu başkanlıkları ile temas kurularak gerekli güvenlik tedbirleri alınacak.
Parti ve adayların seçim propaganda çalışmaları kapsamında hazırlattığı broşür, el ilanı, parti bayrağı, poster, afiş veya ses ve görüntü içeren CD, DVD gibi her türlü yayınları 18 yaşını doldurmuş kişiler dağıtabilecek.
Seçim döneminde propaganda amacıyla kullanılan malzemelerin görüntü ve çevre kirliliğine sebep olmaması için 298 sayılı Kanun ve 2872 sayılı Çevre Kanunu'nun ilgili hükümleri uygulanacak.
Seçimleri izlemek üzere ülkeye gelen yabancı temsilcilere gerekli misafirperverlik gösterilecek ve çalışmaları için uygun ortam sağlanacak.
Seçim döneminde halkı suç işlemeye tahrik ve teşvik etmeyi, huzur ortamını bozmayı amaçlayan kişi ve grupların faaliyetlerinin önlenmesi için gereken her türlü tedbir alınacak.
- Yol uygulamaları devam edecek
Miting ve propaganda faaliyetlerinin güvenlik içinde icra edilebilmesi için mevcut talimatlar çerçevesinde yol kontrol uygulamalarına devam edilecek, istihbari çalışmalara ağırlık verilecek, gerektiğinde personel ve araç takviyesi yapılacak.
Terör örgütlerinin ve yasa dışı grupların seçim sürecini sabote edecek muhtemel eylemlerine karşı istihbari faaliyetlere ağırlık verilecek. Edinilen her türlü bilgi ciddiyetle değerlendirilecek ve birimler arasında hızlı bilgi paylaşımı sağlanacak.
Vatandaşların toplu olarak bulunduğu umuma açık yerler, turistik bölgeler, havaalanı, deniz limanı, otobüs terminali, tren istasyonu, çarşı, alışveriş merkezi, stadyum, pazar, metro ve benzeri yerlerde yapılabilecek muhtemel eylemlere karşı tedbirler alınacak.
Bankacılık, e-devlet, hava ulaşım gibi bilişim sistemlerini işlevsiz hale getirmeye yönelik siber saldırı ve sabotaj eylemlerine karşı önlemler alınacak.
Miting alanları, sandık çevrelerini hedef alabilecek her türlü eyleme yönelik alınacak tedbirler kapsamında araç altı ve bagaj kontrolü yapılacak uygulama noktaları oluşturulacak, ağır tonajlı araçların terör eylemlerinde kullanılabileceği dikkate alınarak gerekli tedbirler geliştirilecek.
- Enerji dağıtım merkezlerinde tedbirler artırılacak
Seçimlere gölge düşürücü faaliyetleri amaçlayan propaganda, baskı yoluyla seçmenin kararını değiştirme, engelleme, oy sandıklarını kaçırma ya da yakma, psikolojik baskı amacıyla kitlesel eylemlere başvurma gibi faaliyetlere karşı elde edilecek istihbarat bilgileri ışığında gerekli tedbirler alınacak.
Enerji arzının sürekliliğini temin bakımından enerji dağıtım merkezleri, doğalgaz ve petrol boru hatları ile diğer hassas tesislere yönelik koruma tedbirleri gözden geçirilecek. Gerektiğinde özel güvenlik personeli sayısı artırılacak, güvenlik korucusu ve gönüllü güvenlik korucularından faydalanılacak.
Elektrik kesintilerinin önüne geçebilmek amacıyla ilgili kurumlarla koordine kurularak gerektiğinde kullanılmak üzere jeneratör ve benzeri güç kaynakları kullanıma hazır bulundurulacak.
Seçimin güvenli şekilde yapılmasını sağlamak amacıyla valilerce gerek görülmesi halinde Türk Silahlı Kuvvetlerine ait personel, zırhlı araç ve diğer araçlardan istifade edilmesi sağlanacak.
- Seçim gününden önce alınacak tedbirler
Cumhurbaşkanı, Başbakan ve bakanlar ile siyasi partilerin genel başkanları ve yöneticilerinin katılacakları toplantı ile diğer programlarda güvenliklerinin sağlanması için gerekli tedbirler en üst seviyede sağlanacak.
Sandık seçmen listeleri, bulunduğu yerlerde korunacak, askıdan indirilinceye kadar çalınmaması ve tahrip edilmemesi için gerekli tedbirler alınacak.
Seçimlerde kullanılacak oy pusulalarının basıldığı yerlerde ve basılmış pusulaların seçim kurullarına intikali sırasında gerekli güvenlik önlemleri alınacak.
Sandık kurulacak olan binaların teknik altyapısı gözden geçirilerek binaların bahçesini de görecek şekilde güvenlik kameraları çalışır halde bulundurulacak.
- Oy verme günü alınacak önlemler
Oy kullanılan binaların güzergahlarında motorlu ve yaya devriyelerin sayı ile durumları gözden geçirilecek.
Seçim günü saat 06.00-00.00'a kadar her ne suretle olursa olsun alkollü içki satılması, içkili yerlerde ve umumi mahallerde alkollü içki verilmesi ve içilmesi yasak olacak.
Kahvehane, kıraathane ve internet kafe gibi bütün umumi eğlence yerleri, oy verme süresince kapalı kalacak, eğlence yeri niteliği taşıyan lokantalarda yalnız yemek verilebilecek.
Oy kullanma öncesi ve sırasında baskıyla vatandaşların iradelerini etkilemeye yönelik girişimlere asla müsaade edilmeyecek.
Vatandaşların hiçbir baskı ile karşılaşmadan, hür iradeleri ile oy kullanmalarını temin etmek amacıyla sandık çevresine ulaşımlarını kolaylaştıracak her türlü imkan ve vasıta temin edilecek.
Sandık çevresinde, sandık kurulu başkan ve üyeleri, adaylar, milletvekilleri, o sandık bölgesinde kayıtlı seçmenler ile o sandıkta görevli müşahitler ile bina sorumluları ve çağrı veya ihbar üzerine gelen görevli kolluk güçlerinden başka kimse bulunamayacak.
Siyasi partilerin seçim kurullarına bildirdikleri itiraza yetkili kişiler ile temsilciler, seçim kurullarınca önceden kendilerine verilen belge ile sandık çevresinde bulunabilecek. Medya mensupları, sandık çevresinde sandık başı işlemlerine engel olmadan haber amacıyla görüntü ve bilgi elde edebilecek.
Cebir, şiddet veya tehditle sandık düzenini bozmaya kalkışanlara ilişkin sandık kurulu başkanı veya üyelerinden birisinin çağrısı ya da seçmenlerin konuya ilişkin ihbarı üzerine kolluk güçlerinin derhal söz konusu yere intikal edecek.
Seçimin güvenliğini sağlamakla görevli kolluk güçleri hariç olmak üzere özel güvenlik görevlileri, belediye zabıtaları gibi resmi üniforma ve silah taşıyan kişilerin sandığın konulduğu bina, yapı ve bunların müştemilatına girmelerine izin verilmeyecek.
Hiç kimsenin, sandığın konulduğu bina, yapı ve bunların müştemilatında başkalarının görebileceği şekilde bir siyasi parti veya adaya ait rozet, amblem veya benzeri işaretler ya da propaganda amaçlı yayınları taşımalarına, yazılı, sözlü veya görüntülü propaganda yapmalarına müsaade edilmeyecek. Bu kurula uymayanlar kolluk kuvveti tarafından bölgeden uzaklaştırılacak.
- Seçimlerden sonra alınacak tedbirler
Oy döküm ve sayımının, geç saatlere kadar sürebileceği göz önünde bulundurularak sandıkların konulacağı yerlerle çevrelerinin iyi aydınlatılması konusunda gerekli planlamalar yapılacak. Elektrik arızasına karşı sürekli bakım ve tamir için ekipler hazır bulundurulacak.
Oyların sayımı aşamasında sandık çevresi ve etrafında yetkili ve görevli haricinde hiç kimse bırakılmayacak.
Herhangi bir taşkınlık veya karışıklık meydana getirebilecek kişi ve grupların sandık çevresinde bulunmalarına asla izin verilmeyecek.
Oyların sayımı tamamlandıktan sonra düzenlenen tutanaklar ile sandık ve torbaların, il ve ilçe seçim kurullarına nakli sırasında emniyet, jandarma, güvenlik korucuları ve gönüllü güvenlik korucuları ile sahil güvenlik birimleri koordineli bir şekilde güzergahlarda güvenlik tedbirlerini alacak.
Güvenlik açısından hassasiyet arz eden yerleşim birimlerindeki oy sandıkları ile sayıma ilişkin evrak ve belgeler, sandık başkanı ve en az iki üyeyle ve gerektiğinde zırhlı araç ile helikopter kullanılarak ilçe seçim kurullarına ulaştırılacak.
Sandıklardan gelen tasnif edilmiş oy pusulalarının yer aldığı torbaların, muhafaza edileceği binaların güvenliği sağlanacak.
Seçim sonuçlarının kısmen veya tamamen belli olmasından sonra beklediği sonuçları alamayan kişi veya gruplarca istenmeyen olayların meydana gelebileceği öngörülerek gerekli tedbirler alınacak.