Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (TAPDK), Alkollü İçki Ambalajları Üzerine Konulacak Uyarı Mesajlarıyla İlgili Tebliği, dün Resmi Gazete’de yayımlandı. Böylece uzun süredir tartışılan alkollü içkilerin üzerinde yer alacak uyarı mesajları da belirlemiş oldu. Piyasaya arzına izin verilen alkollü içkilerin tabanı hariç iç ve dış ambalajlarında, belirlenen 3 adet grafik uyarı mesajı ve bir adet yazılı uyarı mesajı birlikte kullanılacak. Uyarı mesajı taşımayan alkollü içkiler, iç piyasaya arz edilemeyecek ve satılamayacak. İçki ambalajları üzerinde artık 18 yaş, araba kullanımı ve hamilelere ilişkin işaretli uyarılar ile “Alkol dostunuz değildir” uyarı mesajı yer alacak.
UYARI KAPATILAMAYACAK
· Uyarı mesajları, herhangi bir şekilde saklanamayacak, kapatılamayacak veya kesilemeyecek.
· Bandrol, pul ve benzeri ilaveler üzerine yazılamayacak.
· Uyarılar, sabit ve silinemez olarak basılmayacak.
· Rakam metni koyu, diğer kısımlar ilk harf büyük devamı küçük harflerle ve normal cümle şeklinde yazılacak.
· Mesajlar doğrudan ambalaj üzerine, doğrudan ambalaj üzerine uygulanan çıkartmaların üzerine veya etiket üzerine uygulanacak, ambalaj üzerinde kolayca görülebilecek bir yere, açıkça okunabilecek ve beyaz üzerine siyah yazı olacak şekilde yerleştirilecek.
KARAKTERİ HELVETICA
· Uyarı mesajlarının yazı karakteri “Helvetica” olacak. Mesajlar normal, tek satır ve standart karakter aralıklarıyla yazılacak.
· Alkollü içkilerin üzerinde yer alacak uyarı mesajlarının yazı karakterlerinin büyüklüğü ise şöyle olacak: Dış ambalaja uygulanacak uyarı mesajları 14 puntodan küçük, 100 cl’den daha büyük ambalaj hacmine sahip ürünler için 12 puntodan küçük, 70 (dahil)-100 cl (dahil) arası ambalaj hacmine sahip ürünler için 10 puntodan küçük, 50 (dahil)-70 cl arası ambalaj hacmine sahip ürünler için 9 puntodan küçük, olmayacak.
Kırmızı çerçeve şartı var
Her bir uyarı mesajı ve uyarı mesajı toplam alanı, genişliği 1 milimetreden az ve 2 milimetreden daha büyük olmayacak bayrak kırmızı renkte sınır çizgisi ile çerçevelenecek. Sınır çizgisi hiçbir şekilde uyarı
mesajının içerdiği metne müdahale etmeyecek biçimde olacak.
10 ay süre var
Alkollü içki ambalajları tebliğ Resmi Gazete’de yayımlandıktan itibaren 10 ay içinde tebliğ hükümlerine uygun hale getirilecek. Tebliğ hükümlerine uygun olmayanlar, bu tarihten itibaren piyasaya arz edilemeyecek.
‘İçinde alkol kaldı’ uyarısı
Resmi Gazete’de dün yayımlanan tebliğe göre 18 yaşını doldurmamış kişiler, alkollü içkilerin üretiminde, pazarlanmasında, satışında ve açık sunumunda istihdam edilemeyecek. Bu kişileri çalıştıranlar, 11 Haziran 2014’e kadar bu kişileri çalıştırmaya devam edebilecek. Yasal düzenlemeler uyarınca gerçekleştirilen eğitim amaçlı çalışmalar ise bu hükmün dışında olacak. Allkollü içki kategorisindeki ürünlerin işlenmesi sonucunda elde edilen alkolsüz içeceklerin doğrudan ürün ile temas eden iç ambalajlarının veya bu ambalaja yapıştırılmış etiketlerinin üzerinde; içeriğinde alkol kalmış ise alkol miktarı, alkol kalmamış ise alkolün tamamen uzaklaştırıldığı hususu yazı ile belirtilecek. Alkol kalmış ise miktarının, alkol kalmamış ise “Alkolü tamamen uzaklaştırılmıştır” şeklindeki bilginin belirtilmesine yönelik yazı yer alacak.
Sektör beğenmedi
3’ü bir arada sadece Türkiye’de
İçki şişelerinin üzerine 3 logo ve mesajın aynı anda yer aldığı uyarı mesajına sektörden itiraz geldi. Sektör yetkilileri, dünyanın hiçbir ülkesinde 3 logo ve mesajın aynı anda kullanıldığı bir model olmadığını belirterek, alan itibariyle de Fransa’nın 7 katı, ABD’nin de 3-3.5 katı bir uyarı mesajının alan olarak büyük olduğu eleştirisini getirdiler.
Sektör yetkilileri yasa ilk çıktığında sağlık bakanlığı ile TAPDK’nın sigaradaki gibi resimli uyarıları içki şişelerine koymak istediklerini ancak bunun dünyada örneği olmadığını görünce vazgeçtiklerini anlattılar. Sektör yetkililerinin verdiği bilgiye göre alkol uyarıları 3 ülkede uygulanıyor. Almanya’da 18 yaş için logo, Fransa’da hamile kadınlar için logo, ABD’de hamilelikte tüketilmesi halinde çocuklara zarar verdiği, aşırı tüketilmesi halinde sağlığa zararlı olduğuna yönelik mesaj içerikli uyarılar yer alıyor. Ancak bu uyarıların tamamının yer aldığı uyarı mesajı sadece Türkiye’de uygulanmaya başlanacak. Rusya’da da gönüllü olarak 18 yaş uyarı mesajı uygulanıyor.
‘BİLİMSEL DEĞİL’
TAPDK’nın belirlediği “Alkol dostunuz değildir” mesajı da bilimsel bulunmadı. Sektör kaynakları dünya uygulamalarında ‘aşırı tüketimin sağlığa zararlı olduğu’ na yönelik uyarı mesajı kullanıldığını söylediler.
Aynı markanın ‘alkolsüz’ü olamayacak
· Alkollü içkilerin işaretleri alkolsüz içkilerde kullanılamayacak.
· Alkollü içkilerin marka, tanıtıcı ve ayırt edici hiçbir işareti, alkolsüz
içki ve sair ürünlerde; alkolsüz içki ve sair ürünlerin marka, tanıtıcı ve ayırt edici hiçbir işareti de alkollü içkilerde kullanılamayacak.
· İhraç edilecek alkollü içkiler için ise bu hüküm aranmayacak.
· Üretim, ithalat, dağıtım ve perakende satış faaliyetinde bulunan firmalar, faaliyet sahalarına giren ürünler üzerinde eşdeğer sorumluluk taşıyacak.
· Kurum, alkollü içki tüketiminden kaynaklanan kamusal,
toplumsal ve tıbbi nitelikteki her türlü zararlı etkileri önleyecek düzenlemeleri yaparak bunların uygulanmasına yönelik kararları alacak.
· Mevcut ürünler, 10 ay içinde hükümlere uygun hale getirilecek. Uygun olmayan ürünler, bu tarihten itibaren piyasaya arz edilemeyecek.