İÇÜ’de “Prof. Dr. Fuat Sezgin ve İslam Bilim Tarihi” paneli

Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi’nde “Prof. Dr. Fuat Sezgin ve İslam Bilim Tarihi” konulu panel düzenlendi.
Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Kongre Merkezi Selçuklu Konferans Salonu’nda düzenlenen panele, İbrahim Çeçen Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Faruk Kaya, Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Adem Yerinde, İstanbul Üniversitesi İlahiyat fakültesi Hadis Anabilim Dalı Başkanı Profesör Dr. Hüseyin Hansu, İstanbul Sabahaddin Zaim Üniversitesi İslami İlimler fakültesi Hadis Anabilimdalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Özcan Hıdır, akademisyenler ve öğrenciler katıldı.
Ağrı İbrahim çeçen Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Faruk Kaya’nın konuşmasının ardından başlayan panelde moderatörlük yapan İslami İlimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Adem Yerinde, panelin giriş bölümünde yaptığı konuşmasında, 2019 yılının ‘Fuat Sezgin Yılı’ olarak ilan edildiğini ve Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi’nin bu doğrultuda Fuat Sezgin ile alakalı bilimsel çalışmalarda bulunduğunu belirterek, Prof. Dr. Fuat Sezgin’in İslam dünyasının 19. yüzyılda yaşadığı krizi atlatabilmesi adına çok büyük bir önem arz ettiğini vurguladı. Prof. Dr. Yerinde, şunları kaydetti:
“Fuat Sezgin, bizim için ne ifade ediyor? Benim mütevazı değerlendirmem ile Fuat Sezgin, bizim için iki şey ifade ediyor. Bu iki şeye işaret etmeden önce, bir şeyi hatırlatmak isterim. Gerçekten 19. yüzyıl da İslam dünyası büyük bir krizle karşı karşıya kaldı. Tarihinde daha önce hiç karşılaşmadığı büyük bir medeniyet krizi ile karşı karşıya kaldı. Daha önceki dönemlerde de zaman zaman krizler yaşadı. Ama o krizlerden haset kendileriydi. Yani rakip kendileriydi. Yani hangi rakip üstün gelirse de yine İslam Kültür ve Medeniyeti devam ediyordu. Fakat 19. yüzyılda yaşanan kriz böyle değildi. Farklı bir medeniyetle karşı karşıya kalmıştı. Bu medeniyet karşısında ekonomik, askeri ve bilim bakımından geri kaldığını fark etmişti ve kendisini sorgulamaya başlamıştı. Tek tek kültür merkezleri yok ediliyor. Ülkeler tek tek istila ediliyor, istismar ediliyor ve bunun karşısında çaresiz bir şekilde o asırlarca dimdik ayakta durmuş ve tek rakip olarak kendisini görmüş İslam kültür ve medeniyeti ne yapacağını bilemiyor ve çaresiz bir şekilde bekliyordu. Müslümanlar bu kriz esnasında, bu krizden çıkmak için çeşitli öneriler mesajlarda bulundular. Ama yaşadıkları şey aslında bir psikolojik eziklikti. Bir kompleks yaşıyorlardı. O sebeple önerdikleri çözümlerin hiç birisi problemin gerçek sebebi değildi.”
İslam kültür ve medeniyetinin 19. yüzyılda yaşadığı bu önemli krizin atlatılması konusunda Prof. Dr. Fuat Sezgin’in önemine dikkat çeken Prof. Dr. Yerinde, “Şimdi Fuat Sezgin bu anlamda bizim için iki şey ifade ediyor. Bir, Müslümanların tarihte sahip olduğu Kültür ve Medeniyeti somut delillerle ortaya çıkardı. Yani kütüphanelerin böyle tozlu raflarında bulunan eserleri, bunları sahiplenen Batılı bilim insanları kendilerine göre yansıtarak, aslında bilimin, kültürün, medeniyetin Batıda başladığını dünyaya kabul ettirdikleri bir dönemde Prof. Dr. Fuat Sezgin çıkıyor. Öyle olmadığını, aslında Batıdaki aydınlanma hareketinde İslam kültür ve medeniyetiyle başladığını somut delillerle teknik ve teknolojiyi ortaya koyarak bütün dünyaya gösteriyor ve kendini kabul ettiriyor. İkincisi de Müslümanları psikolojik eziklik yaşadığı bu haleti ruhiye içerisinde çıkararak, 20. yüzyılda modern dünyada Müslüman toplum ve topluluklarında, çağın kabul edebileceği, zirvelere tırmanabilen bir bilim insanını her türlü olumsuzluğa rağmen yetiştirebileceğini ispat etti. Dolayısıyla bu iki maddeyi özetleyip, düşündüğüm zaman Prof. Dr. Fuat Sezgin bu iki yönden bize ışık açıyor. Bizim için bu iki değeri ifade ediyor. Tabi özellikle bu coğrafyamız için Doğu ve Güneydoğu coğrafyamız için bir başka önemi de bu değerin bu topraklardan çıkmış olması. Bundan en çok istifade etmesi gereken, bu isme, bu şahsiyete, bu kişiliğe en fazla sahip çıkması gereken ve kendisine model alması gereken bu toprakların evlatları, yeni nesli yeni kuşaklarıdır. Bu yönü ile özellikle bu toprakların sahipleri için önem arz etmektedir” ifadelerini kullandı.
Prof. Dr. Fuat Sezgin ve İslam Bilim Tarihi temalı panel daha sonra, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Hadis Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Hüseyin Hansu’nun ‘Fuat Sezgin’in Hayatı ve Kişiliği’ başlıklı sunumu ile Sabahaddin Zaim Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Özcan Hıdır’ın ‘Günümüzde Keşf-i Kadim’i Vaz-ı Cedid Kılmak, Fuat Sezgin’i Anlamak’ başlıklı sunumları ile devam etti. Yapılan sunumların ardından program sona erdi.