Ihlamurgiller familyasının Tilia cinsine dahil olan ıhlamur ağacı, boyu 20-30 metreye kadar uzanabilen, yaprakları ve çiçekleri ilaç yapımında kullanılan bir ağaçtır. Birbirinden farklı bileşen ve etkilere sahip olan diğer Tilia cinsinden ıhlamur ağaçları da bulunmaktadır. Tilia cordata cinsi ıhlamur ağacı ise, küçük ıhlamur yapraklarıyla tipiktir ve en güçlü medikal etkiye sahip ıhlamur türüdür. Ihlamurların yaygın olarak gözlendiği coğrafyalar ise, Avrupa ve Batı Asya’dır.
Sarı renkli olan ıhlamur çiçekleri kurutulduğunda, hem yoğun hem de lezzetli çay elde edilebilmektedir. Hoş kokulu ıhlamur çiçekleri ise, Haziran-Temmuz aylarında toplanıp kurumaya bırakılmaktadır. Daha sonra da demlenerek çay olarak tüketilmektedir.
Sağlık açısından oldukça faydalı olan ıhlamur, yüksek miktarda flavonoid, bitkisel besinler ve terleme sağlayıcı bileşenler içermektedir. Ihlamur, kuersetin ve kaempferol gibi antioksidanlar da içermektedir. Ayrıca ıhlamur otu, az miktarda A vitamini, kalsiyum, demir ve protein de içermektedir. Enerji değeri ise 100 gram ıhlamur için sadece 42 kcal’dir.
Ihlamurun Faydaları
Sakinleştirici etkisi olan ıhlamur, vücudun yatışmasını sağlamakta, bağışıklık sistemini desteklemekte, bazı kanser formlarının gelişmesini önlemekte, vücuda detoks etkisi yapmakta, endişe ve anksiyete gibi sıkıntıları azaltmakta, iltihaplanmayı azaltmakta ve kan basıncının yani tansiyonun düşürülmesine yardımcı olmaktadır.
1. Stres ve Anksiyete Sorunları
Ihlamur çayının en yaygın şekilde kullanım amacı, anksiyete ve endişenin giderilmesine yardımcı olmasıdır. Yatıştırıcı etkisi sayesinde ıhlamur, zihinsel stres ve endişenin azaltılmasına yardımcı olmaktadır. Eğer, sürekli ruh hali değişimleri ya da nedenini bilmediğiniz kronik stresler yaşıyorsanız, ıhlamuru beslenme planınıza eklemeniz faydalı olacaktır. Hormonlar üzerinde küçük bir etkiye sahip olan ıhlamur hem beden hem de zihinsel rahatlama sağlamaktadır.
2. Grip ve Nezle
Ateş düşürücü ve terletici özellikleri sayesinde ıhlamur, grip ve nezleden kaynaklanan iltihaplanma ya da ağız ve solunum yollarında şişme gibi sorunlara iyi gelmektedir. Yumuşatıcı ve yatıştırıcı etkisi sayesinde ıhlamur, öksürük, tahrişler ve boğaz ağrısı gibi semptomların giderilmesine yardımcı olmaktadır. Ayrıca ıhlamur, öksürüğü yumuşatmakta ve tıkanıklığın açılmasına destek olmaktadır.
3. İltihaplanma
Gerilime bağlı baş ağrısı, artrit ve gut gibi iltihaplı durumlarda yaşanan ağrıların dindirilmesine yardımcı olan ıhlamur, solunum yollarındaki iltihaplanmanın azaltılmasını sağlamaktadır. Ayrıca ıhlamur, kan basıncının düşürülmesini sağlayarak, kan damarlarındaki iltihaplanmasını giderilmesine yardımcı olmakta ve böylece baş ağrısına neden olan küçük kılcal damarlardaki sıkışıklığı önlemektedir. Ihlamur, artrit yani eklem iltihabı sorunu nedeniyle eklemlerinde şişkinlik yaşayan hastalar için de faydalıdır.
4. Sindirim
Mide bozulması, bulantı, kabızlık ya da karın bölgesinde gelişen kramplara iyi gelen ıhlamur, içeriğinde bulunan zengin kimyasal bileşenler yardımı ile, mide-bağırsak rahatsızlıklarının giderilmesine yardımcı olmaktadır. Ayrıca ıhlamur, besinlerin sindirimi ve boşaltımının uygun olması için uyarıcı ve canlandırıcı etki göstermektedir.
5. Cilt Sağlığı
İyi bir antioksidan olan ıhlamur bu sayede, vücuttaki serbest radikaller ile mücadele etmekte ve hücre yenilenmesini sağlamaktadır. Bundan dolayı da ıhlamur, cilt yaşlanmasını hem önlemekte hem de yavaşlatmaktadır. Üstelik, ıhlamur yapraklarının kaynatılıp, cilt üzerindeki lekelere uygulanması halinde, bu lekelerden kurtulmak da mümkündür. Cildin daha genç, sağlıklı ve güzel görünmesini sağlayan ıhlamur, bazı cilt hastalıklarının tedavisine de yardımcıdır.
6. Göz Sağlığı
Yatıştırıcı etkisi sayesinde ıhlamur, göz sağlığı açısından da faydalıdır. Özellikle de, kaynatılmış ıhlamur yapraklarının kaynatılıp, suyunun ılıması sonucu, bir pamuk yardımıyla gözlerin üzerine konulması, gözlerin rahatlamasına yardımcı olmaktadır. Bu işlem yapılırken gözlerinizin kapatılması gerekmektedir. Bu uygulama sayesinde hem gözlerin dinlenmesini hem de göz kapaklarının kenarlarında oluşan bakteri veya çapakların temizlenmesini sağlamış olur.
7. Vücut Detoksu
Ihlamurun içeriğinde bulunan bir bileşen olan P-kumarik asit ise, ıhlamurda bulunan bir diğer faydalı organik bileşendir. P-kumarik asidin terletici özelliği bulunmaktadır. Bundan dolayı P-kumarik asit, vücuttaki toksin maddelerin terleme yoluyla, aşırı tuz, yağ, su ve yabancı bileşenler ile birlikte dışarı atılmasına yardımcı olmaktadır. Terletici özelliği sayesinde ıhlamur, ateşin hızlı bir şekilde düşürülmesine de yardımcıdır.
8. Saç Sağlığı
Ihlamur, saç sağlığı ve güzelliği açısından da faydalıdır. Özellikle de, ıhlamur otunun kaynatılıp suyu ile saçların yıkanması halinde, saçlar hem parlaklık hem de güç kazanmış olacaktır. Hatta ıhlamur suyu, saç derisindeki kaşıntı ve kuruluğu da gidermektedir. Saçları güçlendirdiği için saç dökülmesine de engel olan ıhlamur, kafa derisinin toksin ve serbest radikallerden arınmasına da yardımcı olmaktadır.
9. Kanser Önleyici
Bir antioksidan deposu olan ıhlamur, çeşitli kanser oluşumlarının önlenmesine ve tedavisine yardımcı olmaktadır. Kuersetin ve kumarin gibi antioksidanlar içeren ıhlamur bu özelliği yardımıyla, serbest radikallerin hücre yapısında mutasyon oluşturmasını engellemektedir. Mutasyona uğramış hücreler kanser gelişimine yol açabileceği için, faaliyetlerinin durdurulması kanser oluşumunu da önleyecektir.
Özel Uyarılar
Ihlamur otu, bazı insanlarda hassasiyete ve alerjik reaksiyonlara neden olabildiği için, kullanılmadan önce doktora danışılmasında fayda vardır. Ayrıca, gün içinde 3 fincandan fazla ıhlamur çayı içilmesi faydadan ziyade zarara neden olmaktadır. Hamile ve emziren kadınlar için ise, eğer ıhlamur çayı tüketilmesi genellikle iyi bir fikir değildir. Diğer yandan, ıhlamurun bazı ilaçlar ile etkileşime girmesi söz konusudur. Bundan dolayı özellikle de kalp hastalarının ıhlamur tüketmeleri genellikle tavsiye edilmemektedir.