İZMİR (İHA) - Dünyada üretim artış hızı, talep artış hızının gerisinde kalan nadir gıda ürünleri arasında yer alan zeytin ve zeytinyağı, altın çağını yaşıyor.
Türkiye'de de son yıllarda yeni zeytin plantasyonları geniş alanlara yayılıyor. Türk halkının zeytin üreticiliğine çok önem vermeye başlamasını fırsat bilen bazı çıkar çevrelerinin, Türkiye'ye adaptasyonu yapılmamış, yağ ve salamura zeytincilik için uygun olmayan bazı türleri ithal ederek, üreticilere satma yarışına girdikleri öne sürüldü.
Aynı zamanda zeytin üreticisi olan, Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu üyesi Emin Demirci, zeytin üreticilerini doğru tür zeytin fidanı temin etmeleri ve bahçelerine dikmeleri konusunda uyarıda bulunarak, "AQUINA adlı zeytin çeşidine ait fidan ithal edildiğini duyuyoruz. Zeytincilik Araştırma Enstitüsü'ne göre yurtdışında bu isimle tescil edilmiş zeytin çeşidine ait literatür bilgisine rastlanılmamıştır. Bugün dikilecek zeytin bahçelerinden, 4-5 sene sonra mahsül alınacaktır. 4-5 sene sonra hayal kırıklığına uğramamak, telafisi olmayan zararlarla karşılaşmamak için çok dikkatli olunmalı ve konu hakkında uzmanlardan bilgi alınmalıdır" dedi.
"İHRACAT YAPILMASI OLMAZSA OLMAZ KOŞULDUR"
Mersin Zirai Karantina Müdürlüğü'nden aldığı bilgiye göre, ARBEQUINA ve FRONTOIO çeşitlerine ait fidanlarında ithal edildiğini dile getiren Demirci, "Bu çeşitler çok eski yıllarda ülkemize getirilmiş ve Zeytincilik Araştırma Enstitüsü koleksiyon bahçesinde mevcuttur. Küçük meyveli çeşitlerdir. Hasat zorluğu vardır. Ayrıca bölgelere adaptasyon çalışmaları yapılmamıştır. Yağ kalitesi düşüktür. Bu fidanların pazarlanmasında yağ veriminin yüksek olduğu (2.5 kg. zeytinden 1 kg. yağ elde edildiği) ve bu çeşitlerin salamura yapılacağı ifade edilmektedir. Meyve ağırlığı 1.5 - 2.2 gram arasında olan bu çeşitler ile ilgili belirtilen hususlar tamamen yanlıştır" diye konuştu.
"Dünyada zeytin ve zeytinyağı talebi her geçen gün artmaktadır. İhracat yapılması olmazsa olmaz koşuldur" diyen Emin Demirci, siyah salamura zeytincilikte bir kilogramda yer alan zeytin adedinin, 200-410 adet arasında, yeşil salamura zeytincilikte ise 80-410 adet arasında değiştiğine işaret etti. Demirci, "Bu yeni ithal edilen zeytinlerin kilogramdaki tane adedi 450-660 arasındadır. Bu nedenle ARBEQUINA ve FRONTOIO çeşitlerinin salamura zeytin olarak değerlendirilmesi uluslararası ticarette mümkün değildir" açıklamasını yaptı.
"ZEYTİN DİKERKEN UZMANA DANIŞIN"
Türkiye'de adaptasyonu yapılmış 82 çeşit zeytin bulunduğunu hatırlatan Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Demirci, zeytin bahçeleri oluşturacak üreticilere şu tavsiyede bulundu:
"Türkiye'de adaptasyonu yapılmış zeytin çeşitleri vardır. Yöreye göre iklim koşullarına göre uzmanlarla görüşerek bu zeytinlerin dikilmesini tavsiye ederiz. Şu anda Türkiye'de genellikle Gemlik zeytini plantasyonları yapılmaktadır. Bu zeytin siyah salamuracılık ve yağlığa uygun kombine bir çeşittir. Ancak, her bölgeye adaptasyonu olmamaktadır. Bu nedenle, Edremit (Ayvalık yağlık), Memecik, Kilis Yağlık, Nizip Yağlık gibi çeşitlerin yağ üretimine yönelik zeytinlik tesislerinde dikkate alınmalıdır. Ancak, Türkiye'nin yeşil salamura zeytin üretimi azdır. Bu nedenle yeşil zeytin üretiminde kullanılan, domat, yamalak kabası, çelebi (palamut, eşek zeytini) gibi zeytinlerin bölge özellikleri dikkate alınarak dikilmesini tavsiye ederiz".