SOS Mediterranee sivil toplum kuruluşunun Ocean Viking adlı mülteci kurtarma gemisi, Libya açıklarında 22-26 Ekim arasında 6 farklı operasyonla 57’si çocuk 230 mülteciyi denizden kurtarmıştı. Gemide bulunan bazı mültecilerin sağlık durumunun kritik olduğu bildirilmesine rağmen İtalya hükümeti 3 hafta boyunca gemiye yanaşma izni vermemişti. SOS Mediterranee yetkilileri İtalyan yetkililere defalarca seslenmiş ve 8 Kasım'da basın açıklaması yaparak “Ocean Viking'deki durum kritik bir sınıra ulaştı. Can kaybı riskleri de dahil olmak üzere çok ciddi sonuçlarla karşı karşıyayız” ifadelerini kullanmıştı.
SOS Mediterranee açıklamasında “Sağır edici bir sessizlik içinde kaldıktan sonra, deniz hukuku uyarınca, RCC'ye bir Güvenlik Yeri sağlama kapasitesinde en fazla yardımcı olabilecek makam olan İtalya ile temasa geçtik. Ancak yeni seçilen hükümet, STK tarafından işletilen tüm arama kurtarma gemilerine karasularına girme konusunda ayrımcı ve üstü kapalı bir yasak getirdi ve hepsinden önemlisi, sayısız resmi talebimize rağmen bir Güvenli Yer tahsis etmedi” denildi.
Avrupa Birliği Komisyonu 9 Kasım’da açıklama yaparak “Avrupa Komisyonu, (denizden) kurtarılan ve Ocean Viking'de bulunan tüm şahısların en yakın güvenli yerde derhal karaya çıkarılması çağrısında bulunuyor. Gemideki durum kritik bir düzeye ulaştı ve insani bir trajediden kaçınmak için durumun acilen ele alınması gerekiyor. Denizde kurtarma ve can güvenliğini sağlama konusundaki yasal yükümlülük, insanları tehlike durumuna düşüren koşullar ne olursa olsun, açık ve nettir” ifadelerini kullandı. Birleşmiş Milletler mülteci ajansları da 7 Kasım’da ortak açıklama yaparak geminin acilen demir atması gerektiğini belirterek mültecilerin durumunun kritik olduğunu vurgulamıştı.
Fransa hükümeti dün geminin Toulon kentindeki limana yanaşmasına izin verdiğini açıkladı. Fransa İçişleri Bakanlığı ayrıca gemiye yanaşmadan önce helikopter göndererek sağlık durumu kritik 3 kişiyi Fransız hastanelerine taşıdı. Fransa İçişleri Bakanı Gerald Darmanin, “Fransa, İtalya'nın kendisini sorumlu bir Avrupa devleti olarak görmemeye karar vermesinden derin üzüntü duymaktadır” diyerek İtalya’nın kararının ‘ağır sonuçları’ olacağını belirtti. Fransa, İtalya’dan daha önce almayı kabul ettiği 3500 mülteciyi alma planından vazgeçtiğini ve İtalya sınırındaki kontrolleri güçlendireceğini vurguladı. İtalya İçişleri Bakanı Matteo Piantedosi bu yıl içinde yaklaşık 90 bin mülteci misafir ettiklerini ifade ederek İtalya'nın payına düşenden daha fazla mülteci misafir ettiğini söyledi.
SOS Mediterranee durumla ilgili dün açıklama yaparak “Ocean Viking'e nihayet demir atmak için güvenli bir yer belirlendi... Hayatta kalanlar, Fransa'nın güneyindeki Toulon'da karaya çıkacaklar. Ocean Viking yolda ve istikrarsız hava tahminlerine göre gemimiz Cuma günü Toulon limanına varmayı bekliyor. Bu haberi bir rahatlama ve öfke karışımıyla karşılıyoruz” ifadelerini kullandı.
SOS Mediterranee Operasyon Direktörü Xavier Lauth bu 3 haftalık süreçte mülteciler kadar gemi mürettebatının da korkunç bir çile çektiğini ifade ederek “Denizden kurtarılmalarından neredeyse üç hafta sonra, Orta Akdeniz'deki operasyon alanından çok uzakta (mültecilerin) karaya çıkmaları, deniz hukukunu eşi görülmemiş bir şekilde ihlal eden tüm Avrupa devletlerinin dramatik bir başarısızlığının sonucudur” dedi. (DHA)