Pandemi döneminde yaşanan olumsuzluklar otomobil üretiminde aksamaları meydana getirmişti. Sıfır araçlarda üretimin yavaşlaması ve tedarik zincirindeki aksamalar, alıcıların ikinci el araçlara yönelmesine neden oldu. Otomobillere gösterilen talebin karşılanamaması ise fiyatlara artış olarak yansıdı. Uzun dönemdir yükselen otomobil fiyatlarının dengelenmesine yönelik öneri Türkiye'deki tüm motorlu araç satıcıları derneklerinin çatı kuruluşu Motorlu Araç Satıcıları Federasyonu'ndan (MASFED) geldi. MASFED Başkan Yardımcısı ve İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel yaptığı açıklamada belirli kriterlerde olmak şartıyla ikinci el otomobil ithalatının fiyatları dengeleyeceğini söyledi.
Son iki senedir otomobil fiyatlarının sürekli arttığını söyleyen Ertemel, "Fiyatların artmasının en önemli sebeplerinden bir tanesi, sıfır araç tedarikinde yaşanan sıkıntıdır. Yeteri kadar sıfır aracın piyasaya girmemesi, ikinci ele olan talebi artırdı. Talep artınca fiyatlarda haliyle artış gösterdi. Pandemi sürecinden beri bu sıkıntılar devam ediyor. Pandemi süreci bitti derken çip tedariki, lojistik sıkıntısı ve Ukrayna-Rusya savaşıyla birlikte iş iyice bir çıkmaza girdi. Beklentimiz maalesef 1 sene gibi bir süre daha böyle devam edeceği yönünde. Arz talebi şu anda karşılamıyor’’ dedi.
Piyasalardaki dalgalanmanın giderilmesine yönelik önerilerini de paylaşan Ertemel, "Sıfır araçların piyasaya girmesiyle bir denge oluşabileceğini düşünüyoruz ancak bizim gördüğümüz şu anda bunun imkanının olmadığıdır. Sıfır araç tedariki ile ilgili bir sıkıntı söz konusu ve bu sıkıntının bir süre daha devam edeceğini öngörüyoruz. Konuyla ilgili olarak çeşitli çözüm önerilerimiz oldu. Sektörümüzün en büyük sıkıntılarından bir tanesi, sektöre dışarıdan yapılan müdahalelerdir. Kayıt dışı diye tabir ettiğimiz kişilerin sektörümüze ciddi bir şekilde dahil olmasını örnek verebiliriz. Döviz kurlarının artışı araç fiyatlarında çok fazla etkisi oluyor. Faizlerin yüksek olması da bu durumları tetikleyebiliyor.
Çözüm önerimiz MASFED Başkanımızın da söylediği gibi geçici bir süre için ikinci el otomobil ithalatının önünün açılmasıdır. Bu, geçmişte yapılmış bir uygulamaydı. Bu uygulamanın bir sefere mahsus ve belli bir araç yaşı ile motor hacminde tekrar gündeme getirilerek değerlendirilmesini istiyoruz. Bu çözüm önerisiyle dalgalanmanın önüne geçilebileceğini düşünüyoruz. İkinci el araç piyasasındaki dalgalanmadan en çok biz otomotiv satıcıları mağdur oldu. İkinci el otomobil ithalatıyla alakalı bir çalışmasını öneriyoruz. Konuyla ilgili otomotiv sektör temsilcileriyle görüşme de gerçekleştirdik. Bu fikre karşı çıkanlar genellikle sıfır araç satıcıları oluyor. İşin gerçeğine bakarsak karşı çıkmalarını nedenini anlamıyoruz. Biz piyasanın dengelenmesi konusunda bir çözüm önerisi sunduk. İkinci el araç satışları sıfır araçlar satışlarını geçti" şeklinde konuştu.
Kayıt dışı satışların da otomobil fiyatlarını etkilediğini ifade eden Ertemel, "İkinci el otomotiv yönetmeliği ve yetki belgesi devletimiz tarafından iki sene önce yürürlüğe kondu. Bizde sektör temsilcileri olarak burada görüşlerimizi belirterek katkıda bulunduk. Ancak kayıt dışı kişilerin yaptığı satışların önüne geçilmesi gerekiyor. İnternette daha çok kayıt dışı satıcıların ilanları var. Kayıt dışı satışlar fiyatların yükselmesine neden oluyor" dedi.
Pandemiyle birlikte bu krizin başladığını ifade eden motorlu araç satıcısı Görkem Konu ise "Tedarik zincirinde yaşanan problemler fiyatlara artış olarak yansıyor. Arz talebi karşılamayınca da fiyatlarda artış görülüyor. Vatandaşlar fiyatların daha fazla artacağı endişesiyle hareket ediyor. Bizim ürüne ulaşmamız lazım. İkinci el otomobil ithalatı belirli kriterlerde devlet kontrolüyle yapıldığında fiyatlar dengelenebilir" ifadelerini kullandı.
Motorlu araç satıcısı Anıl Şentürk de "Sıfır araçlar yeteri kadar gelmeyince vatandaşlar ikinci ele yöneldi. İkinci ele olan talep karşılanamıyor. Fiyatların önümüzdeki dönemde de artacağı öngörülüyor. Kur ve ÖTV’nin düşürülmesi fiyatların düşmesini sağlayabilir. Bu mümkün değil ise ikinci el ithal araçların getirilmesi yönünde beklentimiz var. Bu yüksek fiyatların önünü kesecektir. Belirli kriterlerle yapılması sektör temsilcilerinin beklentisidir" dedi.