İmmün plazma tedavisinde, koronavirüs (Covid-19) tanısı koyulan ve tedavi süreci sonunda iyileşen hastalardan alınan kan plazmalarının, ağır durumdaki koronavirüs vakalarının tedavisinde kullanılması amaçlanıyor. İmmün plazma tedavisi ile bağışçılardan alınan kan plazmasıyla kritik durumdaki hastaların tedavi edilmesi hedefleniyor. Plazmada yer alan "immünglobulin" ismi verilen antikorların, yoğun bakıma alınmış, solunum sıkıntısına girmiş ve durumu kötü olanlar ile riski yüksek hastalar için tedavi edici özelliği bulunuyor. Kişiler, hastalığı yendikten ve semptomsuz bir 14 gün geçirdikten sonra plazma bağışçısı olabiliyor. Bağışçılar, ilk bağışın ardından arada bir hafta olacak şekilde toplam da 3 kere bağışta bulunabiliyor.
Türk Kızılay’da İmmün plazma tedavisi çerçevesinde bağışçılardan plazma almaya devam ediyor. Daha önce koronavirüs hastalığı öyküsü bulunan kişilerden alınan ortalama 450 mililitre kan plazmasının işlemi ortalama 45 dakika ile 60 dakika (1 saat) arasında değişkenlik gösterebiliyor.
İmmün plazma bağışı hakkında bilgiler veren Türk Kızılay Orta Anadolu Bölge Kan Merkezi Müdürü Dr. Murat Güler, tedavinin hastalığı geçirmiş, kendini sağlıklı hisseden ve bulaşıcılığı artık kalmamış ama vücudundaki plazmasında antikorunu barındıran bağışçılardan alınan plazmanın koronavirüs tedavisinde durumu kritik olan hastalara kullanıldığını belirtti.
"İYİLEŞEN HASTA POTANSİYEL BAĞIŞÇI"
İyileşen hasta sayısının her gün güncellendiğini ve iyileşenlerin potansiyel plazma bağışçısı olduğunu aktaran Güler, bağış konusunda erkeklerde problem olmadığını, kadınlarda da gebelik öyküsü bulunan veya daha öncesinde transfüzyon (kan aktarımı) öyküsü geçirmiş kişilerden bağış alamadıklarını aktardı.
"Bağışçıların Covid-19 testlerinin 1 kere pozitif, 2 kere negatif çıkması gerekiyor"
Sağlık Bakanlığı tarafından koronavirüs testi 1 kere pozitif ve 2 kere negatif çıkan kişilerin listelerinin Türk Kızılay’a gönderildiğini kaydeden Güler, bağışçı kazanım uzmanlarının listelere göre görüşmeler gerçekleştirdiğini ve kişilerin hastalığı daha önce yaşamasından dolayı da plazma bağışçısı olmayı kabul ettiğini söyledi. Bağışın randevu usulüyle gerçekleştiğini aktaran Güler, kan plazmalarının koronavirüs tedavisinde kullanılması için talep doğrultusunda hastanelere transferinin gerçekleştirildiğini belirtti.
"PLAZMA BAĞIŞININ NORMAL KAN BAĞIŞINDAN FARKI YOK"
Koronavirüs (Covid-19) ile ilgili tüm işlemlerde olduğu gibi plazma bağışının da ücretsiz olduğunu kaydeden Güler, bağışın bağışçı için bir risk oluşturmadığının altını çizerek, "Normal kan bağışıyla arasında çok fark olan bir işlem değil. Sadece aferez cihazlarımızla bağışçımızın plazmasını ayırıyoruz ve geriye kalan kısmını tamamen bağışçıya geri veriyoruz" ifadelerini kullandı.
"HAZIRLANAN PLAZMALAR İKİYE BÖLÜNÜYOR"
Normalde 600 mililitreye kadar bağış toplayabildiklerini ancak merkezlerde 400-450 mililitreye kadar bağış toplandığını ve tedavi protokolü dolayısıyla alınan plazmaların ikiye bölündüğünü bildiren Güler, "Çünkü, tedavi protokolünde 200 mililitrelik ürünler kullanılıyor. Bir hastaya 200 mililitrelik plazma yetebiliyor ama daha sonrasında da ikinci veya üçüncü doz kullanılmak istenebilir. Hazırladığımız 200 mililitrelik plazmaları, talepler doğrultusunda hastanelere gönderiyoruz" ifadelerini aktardı.
"PLAZMANIN YANINDA TAM KAN BAĞIŞINI DA UNUTMAYALIM"
Plazma bağışı kadar normal kan bağışının da önemli olduğunu ancak sayıların düştüğünü söyleyen Güler, "Özellikle her ne kadar planlı programlı acil olmayan cerrahileri ötelemiş olsak da, hastanelerimize şu anda normal zamandaki kullanımlarının yarısı kadar kan gerekiyor. Biz şu anda 4’te 1’i kadar alabiliyoruz. Bundan dolayı şu anda kan verme vakti gelmiş bağışçılarımızı, hiçbir çekingenlikleri olmaksızın kan merkezlerimize bekliyoruz. Biz merkezlerimizde ne kadar korunuyorsak, bağışçılarımıza da aynı envanterleri veriyoruz. Bütün illerde sabit yerlerimiz var. Plazmanın yanında tam kan bağışını da unutmayalım" ifadelerini kaydetti.
(İHA)