Imposter sendromu başarıya ulaşmış bireylerin kendi başarılarını inkâr etme ve içsel olarak başarısız hissetme durumunu ifade eden bir psikolojik durumdur. Genellikle kişi elde ettiği başarıları kendi yetenekleri veya çabaları yerine dışsal faktörlere bağlar ve bu başarıları hak etmediğini düşünür. Imposter sendromu profesyonel başarı, akademik başarı veya kişisel gelişimde kendini gösterebilir.
Imposter sendromu nedir?
Imposter sendromunu kişinin kendi başarılarını hak etmediğini, başarılarının tesadüf veya şans eseri olduğunu düşünmesi, yeteneklerinden ve becerilerinden sürekli şüphe duyması olarak ifade edebiliriz. "Imposter sendromu ne demek?" sorusu için ise şu yanıtı vermek mümkündür: Imposter sendromunda olan kişiler kendilerini “sahtekâr” olarak hisseder ve bu bir psikolojik bir durumdur.
Imposter Sendromu neden olur?
Imposter sendromuna sahip kişiler başarılı olduklarında bile bu başarının geçici olduğunu, bir gün gerçek yüzlerinin ortaya çıkacağını ve herkesin kendilerini gerçekte kim olduklarını anlayacağını düşünürler. Bu durum kişinin öz güveninin azalmasına, başarısızlık korkusuna, sosyal izolasyona ve performans düşüklüğüne neden olabilir. Imposter sendromunun nedenleri tam olarak bilinmese de bazı durumlar Imposter'a neden olabilir:
-
Mükemmeliyetçilik: Imposter sendromuna sahip kişiler genellikle mükemmeliyetçidirler ve hata yapmaktan korkarlar. Bu durum kişilerin başarılarını küçümsemesine ve yetersiz hissetmesine neden olabilir.
-
Karşılaştırılma: Günümüzde sosyal medya ve diğer dijital platformlar aracılığıyla diğer insanlarla sürekli karşılaştırılmaktayız. Bu durum kişilerin kendilerini yetersiz hissetmesine ve Imposter sendromuna yakalanmasına neden olabilir.
-
Aile ve çevresel faktörler: Aile ve çevresel faktörler de Imposter sendromunun gelişiminde rol oynayabilir. Örneğin sürekli eleştirilen veya aşağılanan bir çocuk, kendini yetersiz hissedebilir ve Imposter sendromuna yakalanabilir.
Imposter sendromu belirtileri nelerdir?
Imposter sendromunda kişi kendisinin hiçbir şey başaramadığını, iyi olmadığını düşünür. Durum böyle olmasa bile kişi kendisini yetersiz hisseder ve hata yapmaktan korkarlar. Imposter sendromuna sahip kişiler şu belirtileri gösterebilir:
- Imposter sendromuna sahip kişiler başarılı olduklarında bile bu başarının geçici olduğunu, bir gün gerçek yüzlerinin ortaya çıkacağını ve herkesin kendilerini gerçekte kim olduklarını anlayacağını düşünürler.
- Kişinin öz güvenini azalabilir, başarısızlık korkusuna, sosyal izolasyona ve performans düşüklüğüne neden olabilir.
- Imposter sendromuna sahip kişiler başarılarını kendi çabalarına değil şansa, başkalarının yardımlarına veya dışsal faktörlere bağlarlar.
- Kişiler yeteneklerinden ve becerilerinden sürekli şüphe duyarlar.
- Kişi kendini yetersiz hissedebilir ve yeni şeyler denemekten kaçabilir.
- Kişiler genellikle mükemmeliyetçidirler ve hata yapmaktan korkarlar.
- Kişi başarılarını küçümser ve yetersiz hisseder.
- Kendilerini sürekli başkalarıyla karşılaştırırlar.
- Kişiler genellikle sosyal izolasyona eğilimlidirler.
Imposter sendromu nasıl tedavi edilir?
İmposter sendromu bireyin başarılarını inkar etme, kendi yeteneklerini küçümseme ve başarısızlık korkusu yaşama durumunu ifade eder. Imposter sendromu tedavisi genellikle bireysel terapi, bilişsel davranışçı terapiler, destek grupları ve kişisel gelişim stratejilerini içerir. "Imposter sendromundan nasıl kurtulurum?" diye soran kişiler için Imposter sendromu tedavisinde kullanılan yöntemlerşöyle sıralanabilir:
- İyi bir terapist eşliğinde yapılan bireysel terapi ve bilişsel davranışçı terapi, bu sendromun tedavisinde kullanılan birinci yöntemdir.
- Kişi aldığı olumlu geri bildirimleri kaydetmeli ve zaman içinde bir portföy oluşturmalıdır. Bu sayede başarıların somut bir belgesi sağlanarak bireye değerli olduğu hissettirilebilir.
- Kişi kendi iç güçlerine, yeteneklerine ve çabalarına odaklanırsa kendi başarılarını daha sağlam temellere dayandırabilir.
- Küçük hedefler belirleyip bu hedeflere adım adım ulaşmak bireyin kendine olan güvenini artırabilir.
- Imposter sendromuyla baş eden diğer kişilerle bir araya gelmek ve destek gruplarına katılmak faydalı olabilir. Böylece kişi kendisini yalnız hissetmez ve bu durumla daha rahat bir şekilde savaşabilir.
- Kişi kendisiyle barışmalı, başarılarını içselleştirmeli ve bunları hak ettiğini kabul etmelidir. Başarılara layık olduğunu hissetmek, olumsuz düşünce kalıplarını zayıflatabilir.
Bu içerik sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tıbbi bir sorununuz varsa lütfen doktorunuza danışınız.