İncirlik'in yarım asırlık serüveni

ADANA (İHA) - Amerika Birleşik Devletleri'nin (ABD) olası Irak harekatında Doğu ve Güneydoğu'daki hava alanlarıyla birlikte kullanmayı planladığı İncirlik Hava Üssü, dünyadaki stratejik görevini 47 yıldır sürdürüyor.

Kuzey Atlantik Paktı (NATO) bünyesinde ABD'nin askeri tesislerinin yer aldığı Adana'nın merkez Yüreğir İlçesi'ne bağlı İncirlik Beldesi'ndeki İncirlik Hava Üssü, önce soğuk savaş döneminde Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'ne (SSCB) karşı, ardından da Ortadoğu'da gelişen olaylar ile hep dünya gündemindeki yerini koruyor. Son olarak, ABD'nin Afganistan'a yönelik başlattığı saldırılarda "ileri karakol" görevi üstlenen İncirlik Hava Üssü, olası Irak harekatı öncesi yine stratejik nokta oldu.
1945'te Sovyet tehdidi ile karşılaştıktan sonra Batılı müttefik arayışına giren Türkiye, Birleşmiş Milletler'e (BM) üye olup Kore'ye asker gönderdi. Daha sonra NATO'ya giren Türkiye, ABD ile yapılan anlaşma gereği İncirlik'te üs kurulmasına izin verdi. 1950'de Hava Atış Bombardıman Destek Grup Komutanlığı kurulan
İncirlik'te üs çalışmalarına 1951 yılında başlandı ve yapımı 1954'te tamamlandı. Şubat 1955'te İncirlik, "Adana Hava Üssü" adıyla açıldı, 1958'de ise İncirlik adını aldı.
Ruslar'ın 1957'de uzaya füze fırlatıp uydu yerleştirmelerinin ardından ABD, Rusya'dan gelebilecek saldırıyı erken haber almak için ABD U2 casus uçaklarını geliştirdi. Bu casus uçaklar İncirlik'e de getirildi. 1960'ta İncirlik'ten havalanan bir U2 uçağı, Kafkasya üzerinde keşif yaparken Rus uçakları tarafından düşürüldü. Bu olaydan sonra İncirlik'in adı bütün dünyada ünlendi.

Reklam
Reklam

1963'te Türk ordusunun Kıbrıs'a müdahalesi sırasında İncirlik, önemli lojistik merkez oldu. Türk Hava Kuvvetleri'ne bağlı uçaklar İncirlik'i kullandı. 1974'te Türkiye, Kıbrıs'a müdahale edince ABD yönetimi, Türkiye'ye silah ambargosu koydu. Türkiye, bu karardan sonra sınırları içindeki tüm ABD üslerini kapattı. Yalnızca İncirlik ve İzmir'deki üsler, NATO görevleri nedeniyle açık kaldılar.

Türk ve ABD tarafları 29 Mart 1980'de Savunma ve Ekonomik İşbirliği Anlaşması'nı imzaladı. İncirlik'in statüsü bu anlaşmayla yeniden belirlendi. Bu anlaşmanın maddeleri bugün hala geçerliliğini koruyor.

Hava Atış Bombardıman Destek Grup Komutanlığı 1985 yılında alay seviyesine yükseltilerek İncirlik Tesis Komutanlığı adını aldı.
1991'deki Körfez Savaşı'na ABD ve müttefikleri önemli ölçüde İncirlik üzerinden müdahale etti. İncirlik'te hava operasyonları için Çekiç Güç konuşlandırıldı. Bu güç, 1 Ocak 1997'den itibaren kuzeyden keşif harekatını gerçekleştirmeye başladı.

İncirlik'te ABD'nin varlığını temsil eden birlik, 15 Mayıs 1997 tarihinde tugay seviyesine çıkarıldı, 28 Eylül 1998'de adı 10. Tanker Üs Komutanlığı olarak değiştirildi ve sancak verildi.

Reklam
Reklam

Son alarak Afganistan'a yönelik "Sonsuz Özgürlük Operasyonu"nda ileri üs olarak kullanılan İncirlik Hava Üssü'nün çevresi 25, uçak pisti uzunluğu ise 3 kilometre. İncirlik Üssü'nde kalan ABD'lilerin sayısı, zaman zaman aileleri ile birlikte 6 bini buluyor. 800 dolayında Türk personel görev yapıyor.

İncirlik Türk-ABD Ortak Askeri Hava Üssü'nde konuşlandırılan "Kuzeyden Keşif Gücü"ne bağlı Amerikan, İngiliz ve Türk Askeri Birliklerinde yaklaşık 50 uçak bulunuyor. Bu uçaklardan 25 savaş uçağı başta olmak üzere tanker ve erken uyarı uçakları hafta sonu hariç tüm günler Irak'ın uçuşa yasaklı bölgesi üzerinde keşif uçuşu yapıyor.