Üst düzey kaynaklar, virüsün doğal kaynaklardan türediğini belirtirken, virüsün sızma ihtimalinin güvenlik güçlerince göz önünde bulundurulduğunu belirtti.
Wuhan’daki bir laboratuvara bağlı olan koronavirüsün kökenleri ilk günlerden beri tartışma konusu. İngiliz istihbarat servisi, bir sızıntı ihtimali üzerinde de duruyor.
Çinli yetkililer ise bu tür iddiaların, internet üzerinde dolaşan söylentiler olduğunu düşünmekte. Koronavirüs salgınının ortaya çıkışından bu yana 1.2 milyon insan dünya genelinde enfekte oldu. 65 binden fazla insan ise hayatını kaybetti.
İngiliz yetkililer, virüsün hayvanlardan yayılması ihtimalii alternetaif bir görüş olarak değerlendiriyor. Dünya genelinde konuşulan bazı komplo teorileri arasında, koronavirüsün insan eliyle dünyaya yayılan bir tür biyolojik silah olduğu görüşü de var, ancak bu görüşü destekleyecek bir kanıt bulunmuyor.
Wuhan Viroloji Enstitüsü, salgının çıkış noktasından yaklaşık 17 kilometre uzaklıkta.
Wuhan’daki Viroloji Enstitüsü, Çin’in en gelişmiş laboratuvarlarından biri. Enstitü ise, virüsün yayıldığı söylenen vahşi hayvan pazarından yaklaşık 17 kilometre uzaklıkta. 2018’de enstitü ile ilgili yapılan bir haberde ise, enstitünün hastalığa yol açan mikroorganizmalar üzerinde deney yapılabilir bir kapasitede kurulduğunu ortaya çıkarmıştı.
Doğruluğu kanıtlanmamış yerel kaynaklar ise, hastalığın yayılmasından önce laboratuvar çalışanlarının virüsle enfekte olduğunu ve sonra yerel halka yaydığını belirtiyor. Wuhan şehrinde bir laboratuvar daha bulunuyor. Wuhan Hastalık Kontrol Merkezi adlı bu laboratuvar ise vahşi hayvan pazarlarına yaklaşık 5 kilometre uzaklıkta bulunuyor. Bir diğer görüş ise, bu laboratuvarda hayvanlar üzerinde deney yapıldığı yönünde.
Tehlikeli maddelere karşı koruyucu elbise.
Çin’deki laboratuvardan sızan virüs, 2004’te bir kişiyi öldüren ve dokuz kişiyi enfekte eden Sars salgınına neden olmuştu. Çin hükümetinden yetkililer ise bu sızıntı sonrasında laboratuvarda çalışan 5 kişinin ceza aldığını açıklamıştı. Çin, tüm dünyayı ele geçiren koronavirüs salgının ilk ortaya çıktığı dönemde, virüsü örtbas etmekle suçlandı.
Virüs tehdidine karşı ilk uyarıyı yapan doktor ise polisler tarafından tehdit edildi. Son zamanlarda ise Çinli yetkililer koronavirüsten ABD ordusunu sorumlu tutuyor.
Çin, salgını kontrol altına aldığını iddia ediyor. Dün Çin’de tüm hayatını kaybedenlerin anısına üç dakikalık bir sessizlik ilan edildi. İngiliz gazetelerine gelen bir bilgide, Çin salgın nedeniyle İngilitere’ye açıklama yapma zorunluluğu ile karşı karşıya kaldığı belirtildi.
Çin büyükelçiliğinden Zen Rong, bu tür raporların Çin’in ve halkının muazzam çabalarını ve fedakarlığını tamamen göz ardı ettiğini, Çin’in küresel halk sağlığı ve güvenliğine katkısını reddettiğini ifade etti.
Çin, virüsün özelliklerini tanımlamakta ve genetik yapısını Dünya Sağlık Örgütü ile paylaşmakta, hastalığın yayılmasını engelleyecek katı ve kapsamlı önlemleri almakta, ihtiyacı olan diğer ülkelerle deneyim paylaşmakta ve onlara yardım göndermek konusunda hiç zaman kaybetmemiştir. Çin bu bilgileri, İngiltere dahil olmak üzere 120’den fazla ülke ve 4 uluslararası sağlık kuruluşuyla paylaşmıştır” dedi. Çin elçilik sözcüsü, ilgili izleme çalışmalarının devam ettiğini, Covid-19’un kökeni hakkında bilimsel veya tıbbi bir sonucun hala netleşmediğini belirtti. Elçilik sözcüsü, Dünya Sağlık Örgütü’nün de yaşanan salgının küresel bir fenomen olarak kabul ettiğini ve bu tür belirli yerlere atıfta bulunan damgalayıcı dilden kaçınılması gerektiğini tekrarladı.
Çin’de, koronavirüsten ölenler için 4 Nisan’da ulusal yas tutan güvenlik personeli.
Salgının kökenleri ve ölümlerin sayısı konusunda Çin Komünist Partisi’nin dürüst olup olmadığı, soruların büyük bir kısmını oluşturuyor. Biyogüvenlik konusunda araştırmalar yapan Waksman Mikrobiyoloji Enstitüsü’nde profesör olan Richard Ebright, pandeminin arkasındaki koronavirüsün Wuhan Viroloji Enstitüsü tarafından 2013 yılında keşfedilen ve Wuhan Hastalık Kontrol Merkezi’nde üzerinde çalışılan bir yarasa virüsüne %96.2 oranında benzediğini, bu nedenle enfekte olan ilk insanın laboratuar kazasıyla enfekte olabileceğini göz önünde bulundurduğunu açıkladı. Çin’in yarasa kaynaklı virüsler konusunda en iyi virologlarından Shi Zhengli ise, virüsün Wuhan’daki laboratuvardan sızmadığına yemin etti. Zhengli, daha önce bu ihtimali de değerlendirdiğini, bu ihtimalin gerçek olmasının uykularını kaçırdığını itiraf etti.
Çin’de halk, Covid-19 kurbanlarını anmak için toplandı ve 4 Nisan’da üç dakikalık sessizlikle yas ilan etti.
ABD ve İngiliz politikacılar, koronavirüs hakkında bilgi paylaşımı konusunda Çin’i daha şeffaf olmaya davet etmişti. İngiliz basını da, Çin’e şeffaf olma çağrısında bulundu. İngiliz Ordusu’nun eski görevlilerinden olan Tobias Ellwood, koronavirüs nedeniyle Çin Ordusunu suçlamanın sorumsuzluk olacağını, ancak İngiltere’nin karşı karşıya olduğu tehlikenin de anlaşılır kabul edilmesi gerektiğini söyledi. Ellwood, ABD yetkililerinin Çin de dahil olmak üzere birçok ülkenin aktif biyolojik programlar üzerine çalıştığına uzun zamandır inandığını da ifade etti. Ellwood, Çin’in şeffaflığı olmadan tam olarak emin olamayacaklarını, ancak Wuhan’daki salgına Çin’in verdiği hızlı yanıtın bu hikayeyi çürüttüğüne dikkat çekti.
ABD’li senatör Tom Cotton, virüsün bir araştırma laboratuvarından ortaya çıkmış olabileceğini belirterek Çin’e şeffaflık çağrısında bulundu. Cotton, Çin’in açıklamalarının ve eylemlerinin bu tavrı gerektirdiğini söyledi. Cotton, Çin tarafından virüs Aralık ayında haftalarca gizlendiğini, Ocak ayında Wuhan’daki gıda pazarı üzerinden bir hikaye yaratıldığını söyledi. Cotton, Koronavirüs üzerine çalışan bu laboratuvarların varlığının bilindiği ve söz konusu hayvan pazarlarına olan mesafenin yakınlığının kuşku uyandırdığını ve bunlara cevap talep edilmesinin son derece makul olduğunu ifade etti.
ABD Başkanı Trump, Çin’in açıkladığı resmi bilanço ile ilgili kuşkularını gündeme getirdi, ancak aynı zamanda Çin’in salgınla olan mücadelesine de övgülerde bulundu. ABD’li kongre üyesi Michael McCaul, Çin’i insanlık tarihinin en kötü örtbas etme girişimi ile suçladı ve Çin hükümetine karşı uluslararası soruşturma açılması çağrısında bulundu. McCaul, milyonlarca insanın geleneksel bahar festivali nedeniyle Wuhan’a gelmesine izin vermesinden dolayı salgından Çin’i sorumlu tuttu.
Wuhan Viroloji Enstitüsü ise yaptığı açıklamada, bu tür komplo teorilerinin hayatın her kesiminden ilgi gördüğünü, ancak bu tür teorilerin yaptıkları araştırma çalışmalarına ve personellerine büyük zarar verdiğini ifade etti.
Koronavirüs dünya çapında yayılmaya devam ediyor. Rakamlar endişe verici.
Ancak spekülasyonlara rağmen Dünya Sağlık Örgütü, Çin’in ve Başkan Xi Jinping’in Covid-19’a karşı verdiği mücadeleyi takdir etti. Dünya Sağlık Örgütü direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, mantıklı düşüncenin örtbas çabasını desteklemediğini söyleyerek, bu tür çıkarımlara atlamanın yanlış olduğunu ifade etti. Ghebreyesus “Kimse herhangi bir şeyin gizlendiği konusunda kesin olarak emin değil” ifadesini de sözlerine ekledi.