İnsan kaynakları nedir, ne iş yapar? İnsan kaynakları uzmanı nasıl olunur? İnsan kaynakları maaşı

Günümüzde bir çalışma ortamına dahil olması planlanan kişilerin seçilmesi, işe adapte edilebilmesi ve verimli bir ortamla buluşturulması önemini artıran hususlardandır. Dolayısıyla insan kaynakları departmanının önemi de gün geçtikçe daha fazla artmaya devam etmektedir. Bu departmana yönelik olarak en çok yanıt aranan sorular ise “İK görevleri nelerdir?” ve “İK ne iş yapar?” şeklindedir. Buna bağlı olarak insan kaynakları departmanının yalnızca işçilerin işe alınma süreciyle ilgilenmediği, aynı zamanda çalışanların verimli bir şekilde görevlerini yerine getirmelerinin sağlanmasında da rol oynadığı söylenmelidir.

Yine çalıştığı kurumun faydasını gözeten bir insan kaynakları uzmanı işçiler için yeni çözüm önerileri, programlar ve aktiviteler geliştirme konusunda da etkin olmalıdır. Bu nedenle insan kaynakları görev, yetki ve sorumlulukları sanıldığından çok daha fazlasını içermekle birlikte sosyoloji ve iletişim gibi alanlarla yakından ilişkilidir.

İnsan kaynakları nedir?

Gelişen teknolojiye bağlı olarak çalışma alanları da gün geçtikçe değişkenlik gösterir. Buna bağlı olarak çeşitlilik gösteren çalışma alanlarında istihdam edecek olan yetkin ve uygun personelin belirlenmesi de önemini artırır. İnsan kaynakları da bu noktada öne çıkan ve bir kurumun hizmet veya ürün üretebilmesi için gereksinim duyulan departmanlardandır. Nitekim insan kaynaklarının bir kurum içerisinde insana dair olan yapılan çalışmaları yürüten ve oluşturan birimlerden olduğu bilinir.

Buna ek olarak İK şeklinde kısaltılan insan kaynakları departmanının ortaya çıkışının 19. yüzyılın sonlarına doğru oluşturulan personel ofisleriyle bağlantılı olduğu söylenebilir.

İK departmanlarının en büyük önemi kurumların verimli ve uygun personellere sahip olup onları koruyabilmesini sağlamak olarak belirtilmelidir.

İnsan kaynakları ne iş yapar?

Bir kurumun daha verimli çalışanlara sahip olması konusunda önemli rol oynadığı bilinen insan kaynakları departmanı aynı zamanda çalışanların temel gereksinimlerinin karşılanması konusunda da görev alır. Bu nedenle çalışanların veriminin sağlanması ve kurumların uzun vadede kazanım elde etmesinin mümkün kılınması gibi konularda İK departmanlarının öne çıktığı söylenebilir. İnsan kaynaklarının temel görevlerinden söz edilmesi için ise ilk olarak bu birimlerin iş tanımlarıyla özdeşleşen hedefler şu şekilde sıralanabilir:

• Kurumlarda işe alınacak olan personellerin seçimi
• Sosyal, psikolojik ve ekonomik açıdan çalışan ihtiyaçlarını geliştirecek olan çeşitli kurallar, uygulamalar ve programlar belirleyip kullanmak
• Kurumlardaki çalışanların becerilerini kullanıp geliştirebilecekleri ortamları tasarlayıp hazırlamak
• Çalışanların hedeflerini dikkate alıp verimliliği maksimum seviyeye çıkaracak şekilde hareket etmek
• Bir kurumdaki çalışanların maaş ve yan haklarını belirleyip bunların karşılanmasını sağlamak
• Yeni personelin işe adaptasyon ve gelişim gösterme süreçlerini yönetmek
• Çalışanlar arasındaki iletişimin sağlıklı ve verimli olmasını mümkün kılmak

İnsan kaynakları uzmanı nasıl olunur?

Günümüzde kurumsal şirketlerin artış göstermesiyle birlikte daha fazla önem kazanan insan kaynakları departmanlarında görev alan çalışanların hangi eğitimleri almaları gerektiği merak edilir. Bu bağlamda insan kaynakları departmanlarında görev alınabilmesi için İktisat, Endüstri İlişkileri, İnsan Kaynakları Yönetimi, İşletme ve Çalışma Ekonomisi gibi bölümlerden mezun olunmasının uygun olduğu söylenebilir.

Buna ek olarak belirtilen alanda çalışmak için doğru üniversite programını seçmeyen kişiler sertifika programlarına da başvurabilir. Yani İK çalışanı olmayı hedefleyen bireylerin detaylı eğitim veren sertifika programlarına başvurarak yetkinlik kazanmaları da mümkündür. Bununla birlikte insan kaynakları alanında uzmanlaşmak isteyenlerin psikoloji, sosyoloji ve iletişim becerileri üzerine kendilerini geliştirmeleri önerilir. Ardından kendilerine uygun olan sektörü belirleyerek insan kaynakları departmanlarında deneyim kazanan kişiler bu alanda uzmanlık seviyesine ulaşabilir.

İnsan kaynakları şartları nelerdir?

Bir kişinin lisans eğitimini İktisat, Endüstri İlişkileri, İnsan Kaynakları Yönetimi, Çalışma Ekonomisi veya İşletme gibi alanlarda tamamlayarak insan kaynakları çalışanı olmak için yetkinlik kazanması mümkündür. Bununla birlikte çeşitli sertifika programlarının da insan kaynakları departmanlarında görev almak üzere eğitim görmek isteyen kişileri kabul ettiği bilinir. Ancak bir insan kaynakları uzmanında olması gereken temel özelliklerin ortaya çıkarılmasında fayda vardır.

Bu alanda yetkin bir şekilde çalışılabilmesi için eğitim sürecine ek olarak iş deneyimi kazanılması da mühimdir. Örneğin bir insan kaynakları uzmanının çalışanların psikolojik, sosyal, fizyolojik süreçlerinden sorumlu olduğu bilinir. Dolayısıyla insan kaynakları şartları arasında iyi bir iletişim yeteneğine sahip olup çalışanlarla kurumların faydalarını gözetme becerisi yer alır. Buna ek olarak pek çok kişinin “İnsan kaynakları uzmanı şartları nelerdir?” sorusuna yanıt aradığı görülürken bu bağlamda sıralanabilen cevaplar aşağıdaki gibi derlenmelidir:

• İnsan kaynakları uzmanı şartları denildiği zaman ilk olarak lisans eğitiminin İşletme, İktisat, İnsan Kaynakları Yönetimi gibi bir bölümde tamamlanmış olması beklenir.
• Bu alanlardan herhangi birinde eğitim gören veya sertifika programlarına katılarak insan kaynakları uzmanı olmaya hak kazanan bireyler hedefledikleri bir kurumda iş bulmaya çalışabilir.
• Çalışma hayatına atılan insan kaynakları uzmanında ise kurumun iş tanımlarını belirleme, işe alım sürecini yönetme, raporlama yapma gibi temel özellikler aranır.
• Bunlara ek olarak insan kaynakları uzmanının işe başvuran kişilerin referans aramalarını kontrol etmesi, eğitim ve deneyim gibi bilgilerini incelemesi beklenir.
• İnsan kaynakları uzmanı yalnızca işe alım sürecinde değil aynı zamanda iş ortamına alışma ve verimli bir şekilde çalışma performansı sergileyebilme konusunda da çalışanlara yol gösterir.
• Kurumun çıkarlarını gözeterek çalışanların daha verimli ve sağlıklı bir ortamda görev alabilmelerini sağlamasını gereken insan kaynakları uzmanı yeni programlar ya da çözüm yolları geliştirmede de gönüllülük göstermelidir.

İnsan kaynakları maaşı ne kadar?

İnsan kaynakları departmanında görev alan bireylerin maaşları bu kişilerin uzmanlık seviyelerine göre değişkenlik gösterebilir. Örneğin insan kaynakları departmanında uzman olarak çalışan bir kişi 20.000 TL maaş alabileceği gibi 75.000 TL de kazanabilir.

Günümüzde (Mart 2024) insan kaynakları departmanında çalışan bir kişinin ortalama maaşı 28.000 TL civarındadır. İnsan kaynakları maaşları hem faaliyet gösterilen kuruma hem de çalışanların uzmanlık seviyelerine göre ise aşağıda belirtilen tutarlara ulaşabilir:

• İnsan kaynakları departmanında asistan olarak çalışan bir kişinin minimum maaşı genellikle asgari ücrettir. Ancak söz edilen departmanda asistan olarak görev alan bir kişi çalıştığı kurumun büyüklüğüne göre 25.000-35.000 TL civarında da gelir elde edebilir.

• İnsan kaynakları uzmanı maaşı genellikle 25.000-40.000 TL civarındadır. Bu departmanda uzman olarak çalışan bireylerin ortalama maaşı da 30 ila 35 bin TL arasında değişkenlik gösterir. Bununla birlikte insan kaynakları uzmanı maaşları görev alınan kurumun gelişmişliği ve büyüklüğü çerçevesinde 75.000 TL gibi yüksek tutarlara bile ulaşabilir.

• İnsan kaynakları departmanının en deneyimli çalışanına genellikle insan kaynakları direktörü/ yönetici adı verilir. Bu statüye sahip olan departman çalışanlarının minimum maaşları ise genellikle 65.000 TL civarındadır. Ortalama maaşı 85.000 TL civarında olan insan kaynakları direktörlerinin gelir miktarları çalıştıkları kuruma göre 100.000 TL’yi de bulabilir.

Not: Söz konusu rakamlar 2024 Mart ayına dair rakamlardır.