İngiltere'deki Edinbourgh üniversitesinden Mark Woolhouse adlı
araştırmacı, ABD'nin St Louis kentinde düzenlenen Amerikan Bilim
Derneği'nin yıllık toplantısına sunduğu bildiride, hayvan
hastalıklarının insana bulaşma eğiliminin kaygı verici düzeyde
olduğunu belirtti.
Uzmanlar, Asya'da ortaya çıkıp bugün üç kıtaya yayılmış bulunan
H5N1 kuş gribi virüsünün insandan insana rahatça bulaşır hale
gelmesinden endişe duyuyor. Dünyada şimdiye kadar kuş ya da kümes
hayvanıyla temas sonucu 169 kişiye kuş gribi bulaştı, bunların 91'i
hayatını kaybetti.
Araştırmacı Woolhouse, son 25 yıl içinde insanlarda hastalığa yol
açabilen toplam 38 yeni "patojen unsur" türü tespit edildiğini,
bunların arasında AİDS ve SARS virüslerinin de bulunduğunu belirtti.
Woolhouse, bir çeşit proteinin yol açtığı deli dana hastalığının
insandaki versiyonunu da zikretti.
Bu 38 "unsurun" yaklaşık üçte ikisinin, küçük bir "genoma" ve
hızlı mütasyon yeteneğine sahip ARN virüslerinden kaynaklandığını
kaydeden araştırmacı, bu virüslerin insanda enfeksiyona yol açabilen
diğer bakteri ve virüslerden farklı olduğunu, bunların yüzde 58'inin
hayvanlardan geldiğini anlattı.
Hayvanla temas sonucu insana bulaşan "patojen unsurların" büyük
bölümünün insandan insana çok zor bulaştığını ya da hiç bulaşmadığını
bildiren İngiliz araştırmacı, çok çabuk değişime uğrayabilen ARN
virüslerinin insandan insana bulaşacak hale gelebileceğine işaret
etti.
H5N1 virüsü, ARN grubu virüslerden olmamakla birlikte, çok çabuk
mütasyona uğrama yeteneğine sahip olarak biliniyor. Bu da tıp
adamlarını endişelendiriyor.
Konunun en çarpıcı yönünü, "hayvansal patojen unsurların"
maymunlardan kuşlara farelerden diğer memelilere uzanan çok geniş bir
alana yayılması olarak değerlendiren araştırmacı, "Bu denli geniş risk
yelpazesi, bizatihi risk unsuru" ifadesini kullandı.