İnsanlık tarihi boyunca duyulan en yüksek sesin kaynağı olan yanardağ: Krakatoa

Endonezya'ya bağlı volkanik bir ada Krakatoa, dünyada bugüne kadar duyulmuş en yüksek sesin kaynağı olarak tarihe geçti. Ada aynı isimde bulunan yanardağ, tarihler 27 Ağustos 1883’ü gösterdiğinde patladı. Patlamanın şiddetiyle ortaya çıkan gürültü dünyanın en yüksek sesi olarak kayıtlardaki yerini aldı.

İnsan kulağı normal şartlarda sadece 20-20.000 Hz arasındaki sesleri duyar. Bu sınırın altındaki seslere infrasonik, üzerindekilere ise ultrasonik adı verilir. Konuşma sesi aralığı da 500-2000 hz arasında değişir. Uluslararası standartlara göre, işitme sistemine zarar veren gürültü düzeyi 100-10.000 Mhz ve 85 dB (desibel) düzeyidir. 27 Ağustos 1883 tarihinde ise o dönemde yaşayan insanlar 172 desibellik bir ses duydu. Bu sesin kaynağı ise bir volkanik patlamaydı.

Krakatoa; Sumatra ve Malezya arasında bulunan Endonezya’ya bağlı bir adadır. Aktif olan yanardağ son püskürtmesini 2018 yılında gerçekleştirdi. Ancak onun öncesinde ilk olarak 535 yılında patladı. En büyük patlamayı ise 1883 yılında tamamladı. Krakatao yanardağı, beklenmedik bir şekilde faaliyete geçerek yüzlerce nükleer bombanın yaratacağı bir güçle patladı. Patlama öyle şiddetliydi ki, 30 metre yüksekliğinde dev tsunamilere neden oldu. Bu tsunamiler nedeniyle 35 bin kişinin yaşamını yitirdi ve adanın 13 kilometrekarelik bir kısmı sulara gömüldü.

Reklam
Reklam

Karakatoa’nın patlaması ender ulaşılabilen bilimsel verilerin elde edilmesini de sağladı. Bu patlama sonrasında volkanik partiküllerin oluşturduğu dev bulutlar bölgeyi karanlıkta bıraktı. Aynı zamanda dünyanın atmosfer sıcaklığında 2 santigrat derecelik düşüşe neden oldu.Ses 5 bin kilometrelik bir alan içerisinde duyuldu. Sesin şiddeti, 160 km uzaklıktan 172 desibel olarak ölçüldü. Ses, 5000 km uzaktaki Afrika kıyılarından bile duyuldu.

“Norham Castle” isimli bir İngiliz gemisi, patlama yaşanırken adadan 64 km uzaktaydı ve geminin kaptanı yaşanan olayı günlüğüne kaydetti. Ses yüzünden tüm mürettebatın kulak zarlarının patladığını söyleyen kaptan, anlam veremediği bu korkutucu olayı kıyamete benzetti.

Anahtar Kelimeler: