Irak referandumu nedir merak ediliyor. IKBY'de yapılacak olan bağımsızlık referandumu için oy pusulaları 4 dilde hazırlandı. Kürtçe, Arapça, Süryanice ve Türkçe hazırlanan oy pusulaları ile referandumu bekleyen Irak'ta hangi gelişmeler yaşanacak? Kürdistan Bölgesi Yüksek Seçim ve Referandum Komisyonu dün, yurt dışındaki Kürtlerin referandumda oy kullanmaları için resmi başvuruyu 7 Eylül’den 22 Eylül’e uzattığını duyurmuştu. Peki Irak referandumu nedir? Irak'ı neler bekliyor?
Irak referandumu nedir sorusu bugünlerin en çok sorulan sorularından biri. Gözler Irak'ta gerçekleşecek referandumda. Barzani yönetimininin Duhok ve Erbil merkezli Kuzey Irak Kürt Devleti’nin ilanı için seçtiği referandum tarihi 25 Eylül'e çıkartıldı. Suriye PKK’sı PYD ise Afrin, Haseke, Rakka, Ayn el-Arab ve Tel Abyad bölgelerini kapsayan sözde federal devlet için oylama tarihi olarak 28 Eylül’ü seçti. Peki Irak referandumu nedir? Irak neden referanduma gidiyor?
Mesud Barzani yönetimi, Suriye’de ABD eliyle PYD’ye kurdurulan kantonların en sıkı destekçisi durumunda. Barzani’ye bağlı medya organları, PYD’nin işgal ederek ilan ettiği kantonlar ile birlikte Türkiye’nin güneydoğusunda yer alan birçok ili haber bülteni ve hava durumlarında ‘Büyük Kürdistan’ üst başlığı altında aynı harita içerisinde veriyor. İsimleri değiştirilerek tek bir harita kapsamında verilen ‘Birleşik Kürdistan’ bölgeleri, bölgeye dönük hedefin en bariz göstergesi olarak nitelendiriliyor.
Türkiye'nin tepki gösterdiği Irak'taki bölgesel Kürt yönetiminin 25 Eylül'de yapacağını duyurduğu bağımsızlık referandumu için oy pusulası hazırlanarak basıldı. Kürtçe, Arapça ve Türkmenler için Türkçe dilinin kullanıldığı oy pusulasında, Kerkük'ün de içinde bulunduğu ve tartışmalı bölge olarak adlandırılan bölgelerinde referandumu kapsadığı belirtildi. Arapça, Kürtçe ve Türkmenler için Türkçe dillerinin kulanıldığı oy pusulasında, "Kürdistan bölgesel Yönetimi ve tartışmalı bölgeleri de içerisine alan bir bağımsız Kürdistan devletinin kurulmasını istiyor musunuz?" deniliyor.
Pusulanın altında merkezi Irak hükümetinin bayrağının bulunduğu bölgeye, 'Hayır', Irak Bölgesel Kürt yönetimi bayrağının bulunduğu bölgeye de 'Evet' işareti konuldu.
KERKÜK NEDEN ÖNEMLİ?
Irak referandumunda en kritik noktada ise Kerkük bulunuyor. Türkmen partileri yayınladıkları bildiride, Kerkük Bölge Meclisi’nin 29 Ağustos 2017 tarihinde Arap ve Türkmenlerin katılmadığı bir oturumda aldığı ‘referanduma katılma kararı’nın tek taraflı olduğunu, hukuki geçerliliğinin bulunmadığını ve Türkmen partileri tarafından kabul edilmediğini kaydetti. Referandum dayatmasını sürdüren IKBY lideri Mesud Barzani’ye rest çekme anlamındaki bildiride ‘cumhurbaşkanı, başbakan ve parlamento başkanına, Irak’ın birliği, bütünlüğü, bağımsızlığı ve egemenliğini korumak için görevlerini yapma çağrısı’ yapıldı. Türkmen halkına ‘referandumu boykot edin’ çağrısı yapan Türkmen partileri, referandum sonucunun kabul edilmeyeceğini ve yok sayılacağı kaydetti.
Kuzey Irak’ta 25 Eylül’de yapılması kararlaştırılan bağımsızlık referandumuna yönelik Irak ve İran yönetimlerinin açıklamaları giderek sertleşirken, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Mesud Barzani referandumdan ve Kerkük’ten vazgeçmeyeceklerini tekrarladı. “İnşallah gelecek bayram bağımsızlık bayramı olur” diyen Barzani, referandumdan ‘hayır’ çıkması halinde istifa edeceğini de söyledi.
Kerkük bir petrol kenti. Amerikan Enerji Bakanlığı verilerine göre, Kerkük’ün petrol rezervleri 8,7 milyar varil. Türkiye’nin bir günlük ham petrol ihtiyacı ise, günlük 700 bin varil. Uluslararası Enerji Ajansı'na göre, Irak petrolünün mevcut üretiminin yüzde 40’ı Kerkük’te gerçekleşiyor. Ülkenin kanıtlanmış petrol rezervlerinin yüzde 6’sı da Kerkük’te. Kerkük'ün çevresindeki köylerle birlikte nüfusu 1,4 milyon. Kent merkezinde ise 900 bin kişi yaşıyor. Kentte Türkmen, Arap ve Kürt nüfus birlikte yaşıyor. Ancak Kürtler, kentin bir Kürt şehri olduğunu öne sürüyor. Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi Başkanı (IKBY) Mesut Barzani, Kerkük’ü, "Kürtlerin Kudüs’ü" olarak tanımlıyor.