İran Trabzon’la Çıkış Arıyor

İran İslam Cumhuriyeti iş dünyası, uluslararası ticarette yaşadıkları sıkıntılı dönemi aşmak için Türkiye ve özellikle Trabzon’la işbirliğini geliştirmek istiyor. Zencan eyaletinde resmi temaslarda bulunan Trabzon heyeti ticaret, sanayi, turizm, şehir inşaatı ve bina yapımı sektörlerinde karşılıklı görüşmelerde bulundu.

Zencan Ticaret Sanayi Maden ve Ziraat Odası’nda düzenlenen toplantıda konuşan Zencan Ticaret Sanayi Maden ve Ziraat Odası Yönetim Kurulu Üyesi Gholomhüsseyin Jamili, Trabzon Limanının önemini iyi bildiklerini belirterek, “Trabzon limanı çok ünlü ve altyapısı çok güçlüdür. Bizde bu liman aracılığı ve Trabzonlu tüccarlar ile ticaret yapmak istiyoruz” dedi.

Jamili, Türkiye’nin ve Trabzon’un yardımıyla inşallah Avrupa’ya ihracat yapacaklarını kaydederek “Şunu iyi biliyoruz ki Trabzon’un tüccarlarının iyi ilişkileri var. Onların yardımıyla Zencanlı tüccarlarda iş yapmak istiyor. Tüccar arkadaşların şu konuya iğlisini çekmek istiyorum. İran ‘da doların değeri daha yüksektir” şeklinde konuştu.

Zencan da çok değerli ve çeşitli madenler bulunduğunu da sözlerine ekleyen Jamili, “Çinko ve kurşun en önemli madenimiz ve Türkiye üzerinden ticareti yapılmaktadır. Sizlerin yardımıyla Trabzon üzerinden madenlerimizi değerlendirip iyi sonuca varalım. Sizlerin yardımıyla sıkıntılı dönemimizi aşalım. Bunu hiçbir zaman unutmayız. Bu zorlu günler elbette geçecektir. Bu günler geçtikten sonra beraber daha iyi çalışacağız” ifadelerini kullandı.

Zencan ile geçmişe dayanan Trabzon’un ilişkileri bulunduğunu belirten TTSO Yönetim Kurulu Başkanı M. Suat Hacısalihoğlu “Trabzon’da ihracata baktığımızda 1 milyar doları aşan 113 ülkeye ihracat yap bir iş adamlarımız bulunmaktadır. Diğer taraftan şehrimiz bir eğitim ve sağlık şehridir. Öğrenci olarak 60 bin üniversite öğrencisi ilimizde okumaktadır. Ülkenin ve bölgenin en önemli sağlık merkezleri de ilimizde bulunmaktadır. Turizm olarak baktığımızda cennet olarak tanımladığımız bir doğaya Trabzon sahiptir. Şehrimizde tarım olarak ön planda fındık ve çay bulunmaktadır. Fındık tamamı ihracata yöneliktir. Yanımızda borsa başkanımız var. Aynı zamanda gelişmiş bir fabrikalara sahiptir. Bunun dışında çay bölgemizde oldukça yaygındır. Türkiye’deki üretimi tamamen karşılamaktadır” diye konuştu.

Hacısalihoğlu, Trabzon Limanı’nın kapasitesini 10 milyon tona çıkardığını, bunun uluslararası ticarette önemsenmesi gereken bir kapasite olduğunu belirterek şunları söyledi:

“Lojistik olarak baktığımız da karayolu, deniz limanı, havayolu gibi bütün altyapılara sahiptir. Liman geçmişte İran ‘in dış ticaretinde önemli roller oynadı. O zamanlar 2.5 milyon ton olan kapasitesi bugün 10 milyon tona çıkartılmıştır. Geçmişte İran ithal ettiği traktörü Trabzon Limanı üzerinden ithal ediyordu. Bugün gelişen İran’da üretilen traktörler de yine Trabzon Limanı üzerinden ihraç edilmekte olduğunu görüyoruz.”

Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı M. Suat Hacısalihoğlu, Türkiye ile İran arasındaki dış ticaretin çok küçük olduğunu belirterek iki büyük ülke ekonomisine bu küçük ticaret hacminin yakışmadığını söyledi. Mevcut ticaretin özellikle İran’ın Türkiye’ye gaz satması ağırlıklı devam ettiğinin altını çizen Hacısalihoğlu “Türkiye’nin de çok az miktarda İran’a mal satması şeklinde şu anda devam ediyor. Son 4 ayda İran’la Türkiye arasında yapılan ticaretin yaklaşık 1.5 milyar dolar dolayında olduğunu görüyoruz. Bunda da ağırlıklı olarak Türkiye’den İran’a ağırlıklı altın satışı diğer ürünlerde makine parçaları olduğunu görüyoruz. Şimdi Türkiye ile İran arasındaki gerçek anlamdaki ticaretin boyutları çok düşük. Bu kadar büyük iki devletin ticari kapasitelerinin ekonomi kapasitelerinin bu kadar küçük olmaması gerekir. Ya da bu ticareti şişiren gazın üzerinde ticaret yapmış olmamız doğru değil. Önemli olan gerçek anlamda iki ülke arasında karşılıklı ithalat-ihracat yapılarak iki ülkenin birbirlerinin noksanını tamamlayacak şekilde veya iki ülke tüccarlarının birleşerek üçüncü ülkelere ithalat ve ihracat şeklinde çalışmaları daha mantıklı olur diye düşünüyoruz. Ve bu konuda da her iki ülkenin gerek özel sektör temsilcileri gerekse devlet adamları ciddi bir şekilde çalışması gerekiyor“ ifadelerini kullandı.

Öte yandan yapılan toplantıda söz alan İranlı tüccarlar özellikle uluslararası ticarette yaşadıkları para transferi sorununu gündeme taşıdı. Türkiye üzerinden ithalat ve ihracat yapılması halinde kendilerine ara transferde nasıl yardımda bulunabileceğini konularında sorular yönelttiler.