İshal, çocuklarda ölüm sebebi

Sık ve sulu dışkılama olan ishal, Türkiye'de özellikle bir yaşının altındaki çocuklarda başlıca ölüm sebepleri arasında yer alıyor. Önlenebilir bir hastalık olan ishalden korunmak için gıdaya, suya, tuvalet ve el temizliğine dikkat edilmesi büyük önem taşırken, toplumda ishalli çocuklara yiyecek ve özellikle su verilmemesi, yanlış ve yaygın bir uygulama olarak da göze çarpıyor.

İshali, 'Dışkının normalden daha sulu ve günde 3 defadan sık yapılması' diye tarif eden uzmanlar, anne sütü ile beslenen bebeklerin normalden daha sık dışkı yapabileceğini hatırlatarak, bunun 'ishal vakası' olarak nitelendirilmemesi gerektiğini bildirdi.

Bazı ishallerin aniden başlayıp birkaç gün devam edebileceğini, bazılarının ise iki haftadan fazla sürebileceğini belirten uzmanlar, ishalin daha çok çocuklarda, özellikle de 6 ay-2 yaş arasındaki bebeklerde sık görüldüğünü, inek sütü veya mama ile beslenen 6 aylıktan küçük çocukların hastalığa daha sık yakalandıklarını ifade etti.

Reklam
Reklam

İSHAL NEDEN ÖNEMLİ?

İshalin iki önemli tehlikesini 'ölüm ve beslenme yetersizliği' olarak açıklayan uzmanlar, ölümün, ishal ile vücuttan çok miktarda su ve tuz kaybı sonucu meydana geldiğine dikkat çekiyor. Uzmanlar, basit bir hastalık gibi görülen ishalin öldürücü olmasının sebeplerinden birisinin de, 'hastalığı arttıracağı endişesi ile çocuğa su ve sulu besinler verilmemesi' olduğunu kaydetti.

İSHALDEN KORUNMA YOLLARI

İshalin önlenebilir bir hastalık olduğunu vurgulayan uzmanlar, şu önerilerde bulunuyor:

"Bebeklere ilk 6 ay sadece anne sütü verilmelidir. Anne sütü almayan bebeklere mama biberonla değil, kaşıkla verilmelidir. Bütün yiyecekler hemen yedirilmeli, bayat-bekletilmiş yemek verilmemelidir. Sebze ve meyveler yenmeden önce temiz su ile iyice yıkanmalıdır. İçme suyu temiz olmalı, sular klorlu değilse kaynatarak içilmelidir."

Tuvalet ve el temizliğinin de çok önemli olduğunu belirten uzmanlar, ellerin tuvaletten sonra, yemekten önce mutlaka sabunla yıkanması, çöplerin kapalı kaplarda toplanması ve karasineklerle mücadele edilmesi gerektiğini belirtti.

Reklam
Reklam

İSHALLİ ÇOCUĞUN TEDAVİSİ

Uzmanlara göre, çocuğun su ve tuz kaybından korunması, evde ve ayakta tedavisi için, 'Normalde içtiğinden daha fazla su ve diğer içecekler verilmesi, beslenmesine devam edilmesi, vücuttan su ve tuz kaybı belirtilerinin izlenmesi' ana kuralına uyulması gerekiyor.

Toplumda, 'ishali olan çocuklara yiyecek ve özellikle su verilmemesinin yanlış ve yaygın bir uygulama' olduğunu vurgulayan uzmanlar, eğer çocuk anne sütü ile besleniyorsa, anne sütünün kesilmemesi, çocuğa evde kolayca hazırlanabilecek az şekerli çay, şeftali ve elma suyu, ayran verilmesi gerektiğini ifade ediyor.

İshali olan çocuğa yemek vermemek veya az vermenin, beslenme yetersizliğine sebep olduğunu veya beslenme yetersizliği varsa daha da kötüleştiğini kaydeden uzmanlar, "Dört aylık ve daha büyük çocuklarda ishal süresince pirinç lapası, yoğurt, haşlanmış patates, şeftali ve elma püresi, sütü iyi pişmiş yağsız et gibi gıdalar verilmelidir. Ancak tek öğünde fazla miktarda beslenme bağırsak hareketlerini arttırabilir. Günlük ihtiyacı 5-7 öğüne bölünerek verilebilir, hatta ishal durduktan sonra bir hafta süreyle günde bir öğün fazla yemek verilmelidir" açıklamasında bulundu.

Reklam
Reklam

İSHALLİ ÇOCUĞA DİKKAT GEREKİYOR

İshal tedavisi süresince çocuğun dikkatle izlenmesi gereğine dikkat çeken uzmanlar, 'Sulu kaka, susuzluk, cildi iki parmak arasında sıkıp bırakınca eski haline dönmemesi, bıngıldakta çöküklük, göz kürelerinde çökme, kilo kaybı, iştah kaybı, kusma, bulantı, şuur kaybı ve havale' gibi belirtilerden biri görülürse, ishal 24 saatten fazla sürerse, dışkıda kan görülürse veya ateş yükselirse, vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurulması gerektiğini bildirdi.

Anahtar Kelimeler: