ABD'de, 41 yılın en yüksek seviyesine çıkan enflasyonla mücadelede Fed yetkililerinin kullandıkları ton şahinleşmeye devam ediyor. St. Louis Fed Başkanı James Bullard dün yaptığı açıklamada, Fed'in enflasyonu kontrol altına alması gerektiğini kaydederek, bankanın piyasaları bozmak istemediğini ancak hızlı hareket edilmesinin uygun olacağını belirtti.
Faiz artışı için temel durumun herhangi bir toplantıda 50 baz puandan fazlası olmadığını aktaran Bullard,"75 baz puanlık bir artışı göz ardı etmeyeceğim, ancak temel durum bu değil" değerlendirmesinde bulundu. Bullard, Fed'in resesyona girmeden enflasyonu kontrol edebileceğine işaret ederek, Ukrayna'daki savaşın ise kötüleşmesi halinde ABD'nin para politikasını etkileyebileceğini aktardı.
Piyasalar IMF ve Dünya Bankası’nın karamsar görünüm raporları ve Bullard’ın açıklamalarının ardından mayıs ve haziran toplantılarında en az 50 baz puanlık artış fiyatlıyor. Dolar endeksi, Fed’in savaş nedeniyle hızlanan enflasyonu kontrol altına almak için daha da hızlı sıkılaşacağı beklentileriyle dün gün içinde 5 yılın en yüksek seviyesi olan 101 düzeyini aştı.
ABD'nin 30 yıllık hazine tahvil getirisi, yatırımcıların Fed yetkililerinin son dönemdeki para politikasını sıkılaştırma yanlısı söylemlerine tepki göstermesiyle 2019 başından bu yana ilk kez yüzde 3'e çıktı. Tüm dünyada borçlanma maliyetleri için bir gösterge niteliği taşıyan ABD 10 yıllık hazine tahvil getirisi ise yüzde 2,3 ile 2018’in ikinci yarısından bu yana en yüksek seviyeye çıktı.
Bu gelişmelerle dün güne 14,64 seviyelerinden başlayan dolar/TL 14,65’den günü kapattı. Kur 20 Nisan Çarşamba sabahı 14,66 lira seviyelerinde bulunuyor. Euro/TL ise 15,86 liradan değerleniyor.
Youtube kanalından yayınlanan videosunda dolar kurunun endeksin 101’i aşmasına rağmen 14,70 liranın üzerinde kalıcı olmadığını söyleyen Altın ve Para Piyasaları Uzmanı İslam Memiş şu değerlendirmelerde bulundu:
“Mayıs ayı ile birlikte tekrar yukarı yönlü hamlelerini devam ettiren bir trend olabilir. Özellikle temmuz ayında geçen yılın zirvesinin daha üst rakamlarında bir seviye beklediğimi söyleyebilirim. Dolar endeksi yükseliyor. Dolar uluslararası piyasalarda değer artışı sürecinde. Dolar yurt içinde ise değer kaybediyor. Bu ne demek? Dünyada dolar değer kaybedecek. Endeks yeniden 95-96 seviyesine kadar gerileyebilir. Nu da bize dünyada doların değer kaybedeceğini ama bizde de doların değer kazanacağını işaret ediyor. Önümüzdeki 3 ayda mayıs, haziran ve temmuz için işaret ediyor. Çünkü her şey tersine gidiyor. Ama bu baskılanma süreci bittikten sonra manevra ile agresif bir şekilde patlayan döviz kuru karşımızda olacağını tahmin ediyorum. Başta dolar/TL kurunun patlak vermesiyle altın, gümüş gibi emtiaların gram bazında fiyatlamalarında yeni zirvelerin gelmesine neden olacak. O yüzden nisan ayının final ayı olduğunu söylüyorum.
Dolar/TL kuru 20 Aralıkta 18 TL'yi aşarak rekor kırdıktan sonra Kur korumalı mevduat sisteminin (KKM) Aralık 2021'de açıklanmasıyla 10 lira seviyelerine kadar gerilemişti. O tarihten bu yana KKM'ye katılım 730 milyar TL'yi aşarken, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati yeni enstürmanların da devreye alınabileceğinin sinyalini verdi. Ancak tüm müdahalelere rağmen dolar/TL kuru yavaş yavaş yükselmeye devam ediyor.
Rusya Ukrayna savaşıyla birlikte üç haftadır yükselen ve 1 Nisan haftasında gerileyen döviz mevduatı geçen hafta şirketlerin talebiyle yeniden arttı. Merkez Bankası verilerine göre yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı parite etkisinden arındırılmış olarak 8 Nisan ile biten haftada 766 milyon dolar arttı.
1 Nisan haftası hariç savaş başladığından beri alımda olan tüzel hesaplar geçen hafta da parite etkisinden arındırılmış olarak döviz mevduatını 1 milyar 70 milyon dolar arttırdı. Tüzel kişilerin dolar cinsi döviz mevduatı 339 milyon dolar, Euro cinsi döviz mevduatının parite etkisinden arındırılmış olarak dolar karşılığı 763 milyon dolar arttı.
Gerçek kişilerin döviz mevduatında ise parite etkisinden arındırılmış şekilde 584 milyon dolarlık düşüş oldu. Bu düşüşün 480 milyon doları da dolar cinsi döviz mevduatındaki düşüşten gerçekleşirken Euro cinsi döviz mevduatının parite etkisinden arındırılmış olarak dolar karşılığı ise 551 milyon dolar azaldı. Yurtiçi yerleşiklerin toplam döviz mevduatı 1 Nisan haftasında 215.9 milyar dolardan 8 Nisan haftasında 215 milyar 615 milyon dolara geldi.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun haftalık verilerine göre de 11 Mart’ta 561 milyar 869 milyon, 18 Mart’ta 581 milyar 166 milyon, 25 Mart’ta 610 milyar 427 milyon, 1 Nisan’da 695 milyar 691 milyon olan kur korumalı TL mevduat hesabının büyüklüğü 8 Nisan’da 726 milyar 665 milyon dolara yükseldi.