Tüm kış boyu hemen hemen her evde pişen ıspanağın yemeğini, çorbasını ya da salatasını yapmak mümkündür. Ispanak “amaranthaceae” ailesine ait koyu yeşil yapraklı bir sebzedir. Asya kökenli olan ıspanağın boyu 1 metreye kadar uzayabilir. Vitaminler açısından da oldukça zengin olan ıspanak, bileşenler ve mineraller sayesinde, eski dönemlerden bu yana alternatif tıp alanında, hastalıkların tedavisinde kullanılır. Sindirim sistemi için yaralı olan bu demir deposu, kilo vermek isteyenlerin de bolca tercih ettiği bir sebzedir.
İçerdiği bol miktarda A Vitamini sayesinde ise, göz hastalıklarının tedavisinde etkin rol oynar. Görme yeteneğinin gelişmesine ve göz sağlığına katkı sağlayan ıspanağın, başka pek çok hastalığa da iyi geldiği bilinir. Kemikler için oldukça faydalı olan ıspanak, osteoporozun (kemik erimesi) önüne geçer, sinir sistemini korur, beyin gelişiminde etkilidir. Muhteşem bir folik asit ve magnezyum kaynağıdır. Bu yüzden, özellikle çocukların ve hamile bayanların tüketmesi önerilir.
Miktar : 100 g
Kalori (kcal) : 23
Yağ (g) : 0.4
Karbonhidrat (mg) : 3.6
Protein (g) : 2.9
İçerdiği antioksidan sayesinde, katarakt ve yaşlanmaya bağlı olarak oluşan göz problemlerinin giderilmesinde etkinlik gösterir. İçeriğinde bol miktarda bulunan “zeaksantin” ışığın filtrelenmesi ve gözlerdeki düzeneğin korunmasında görev alır. Aynı zamanda normal görüş için gerekli olan A vitaminine de sahiptir.
Yağ ve kalori oranı oldukça düşük olan ıspanak, kilo vermeyi kolaylaştırır. Çözünür lifler açısından da zengin olan ıspanak çok besleyicidir. İçeriğinde bulunan bu çözünür lifler sayesinde sindirim sistemini kontrol altına alarak, kabızlığın önüne geçer. Aynı zamanda düşük kan şekeri problemine de çözüm getirir. Kişi için oldukça önemli olan, mide sağlığının korunmasında görev yapar. Bağırsakları da hareketlendirdiği için, diyet yapanların vazgeçilmez besin kaynağı haline gelir.
Flavonoidler açısından zengin olan ıspanak, anti-kanserojen özellik göstererek kişiyi kanserden korur. Yapılan araştırmalara göre, cilt kanseri ve mide kanserine neden olan kötü hücrelerin ortadan kalkmasını sağladığı ortaya konmuştur. En tehlikeli kanser türlerinden biri olarak bilinen, agresif prostat kanserine karşı da etkinlik sağladığı bildirilmiştir.
Hipertansiyon pek çok hastalığı da beraberinde getirir, yüksek kan basıncına neden olurken; böbrek hastalığı, kalp hastalığı ve inme gibi hayati değerleri tehlikeye atan sağlık problemlerine de neden olur. Ispanak, hipertansiyonu sağlıklı seviyede tutarak, hastayı diğer tehlikeli hastalıklardan da korumuş olur. Sinirlerin yatışmasında da etki gösterir.
K vitamini açısından zengin olan ıspanak, kemik sağlığının korunmasında da büyük rol oynar. K vitamini, kemik sağlığının muhafaza edilmesi için gerekli olan proteini de teşvik eder. Kalsiyum açısından oldukça zengin olan ıspanak, süt ve süt ürünlerine alternatif olarak tüketilebilir. Aynı zamanda kas dokularını koruyucu yapısıyla da veganların sıklıkla tercih ettiği bir protein diyetidir.
Genel anlamda sindirim sistemini koruma altına alan ıspanak, özellikle mide sağlığının korunmasında çok etkilidir. Serbest radikallerin zarar verdiği kolon hücrelerini, içerisindeki beta karoten ve C vitamini sayesinde korur. İçerdiği folat sayesinde de DNA hücrelerini koruma görevini yapar.
Kişide meydana gelen demir eksikliği, başta anemi olmak üzere pek çok hastalığın da ortaya çıkmasına neden olur. Demir açısından çok zengin olan ıspanak, kadınlar için doğum sonrası dönemde, çocuklarda ise gelişim döneminde oldukça önemli rol oynar. Hücrelere enerji sağlayan demir, vücudun tüm hücrelerine oksijen sağlayan hemoglobinin bir bileşenidir. Bazı uzmanlar ıspanağın içeriğinde bulunan maddelerin, kırmızı etten bile daha kaliteli olduğunu savunur.
Yaşlılıkla birlikte, bağışıklık sisteminin zayıflaması neticesinde, pek çok hastalık ortaya çıkar. Bu sorunların başında ise, beyin ve zihinle ilgili olan problemler gelir. Düzenli olarak ıspanak tüketildiğinde, beynin ve zihnin her daim genç ve aktif kalması sağlanmış olur. İçeriğindeki K vitamini, sfingolipidler sentezini kolay hale getirerek beyin fonksiyonlarını destekler ve sağlıklı sinir sisteminin sağlanmasında etkilidir.
Ispanağın içeriğinde bulunan bol miktardaki kaliteli mineral, vitamin ve bileşenlerin saç sağlığında da oldukça etkili olduğu bilinir. Bakır, demir, kalsiyum gibi mineral ve vitaminleri bünyesinde barındırması, kan hücrelerini güçlendirir ve vücudun oksijen almasını sağlar. Bu da saç sağlığı açısından büyük önem arz eder. Demir eksikliğinden dolayı oluşan saç dökülmesinin de önüne geçerek, saçın sağlıklı uzamasını sağlar.
Haşlanmış ıspanak suyu, saç derisine uygulandığında saç derisinin sağlığını korur ve kepeklenmeye engel olarak sağlıklı saçlara kavuşmayı hedefler. Aynı zamanda diş eti kanamalarının, anlık da olsa durdurulmasında etkilidir. Ispanak suyunun bol miktarda A vitamini içermesi, katarak ve gece körlüğü gibi görme sorunlarına yakalanma riskini azaltır.