İsrail ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) normalleşmenin ilk adımı olarak doğrudan telefon hizmetleri başlatıldı.
Yazılı açıklamada, iki ülkenin dışişleri bakanlarının birbirlerini telefonla arayıp 'tarihi barış anlaşması sonrası karşılıklı iyi niyet mesajları verdikleri' belirtildi.
BAE Dışişleri Bakanı Abdullah bin Zayed al-Nahyan'ı arayan İsrail Dışişleri Bakanı Gabi Ashkenazi Twitter hesabından paylaştığı mesajda 'tarafların iki ülke arasındaki normalleşme anlaşmasını imzalamadan önce doğrudan iletişim kanallarını kurma kararı aldıklarını' söyledi.
İsrail İletişim Bakanlığı, BAE'deki telefon şebekelerinin İsrail'in telefon kodu olan +972 ile başlayan numaralardan gelen çağrıları engellediğini söylüyordu.
İsrail İletişim Bakanı Yoaz Hendel "BAE'yi engeli kaldırdığı için tebrik ediyorum. Şimdi, birçok ekonomik fırsat açılacak, ülkelerin çıkarlarının ilerletilebilmesi için bu güven oluşturucu adımlar önemlidir" dedi.
Açıklamada, iki ülke arasında sabit hatlardan ve cep telefonlarından doğrudan görüşmelerin Pazar gününden itibaren başladığı duyuruldu.
İki ülkenin normalleşme anlaşmasını üç hafta içinde Washington'da imzalaması bekleniyor. İlişkilerin normalleşmesi kapsamında iki ülke karşılıklı olarak büyükelçilik açacak.
BAE ve İsrail ayrıca Cumartesi günü Covid-19 araştırmalarıyla ilgili de bir anlaşmaya imza attı.
Bu anlaşmaya kadar İsrail'in hiçbir Körfez ülkesiyle diplomatik ilişkileri yoktu. Ama İran'la ilgili kaygılar nedeniyle ülkeler kendi aralarında gayri resmi temaslarda bulunuyordu.
ABD Başkanı Donald Trump'ın baş danışmanı ve damadı Jared Kushner, CBS televizyon kanalına yaptığı açıklamada Trump'ın başkan seçildiği günden bu yana İsrail ile BAE arasındaki anlaşma için çalıştığını söyledi.
ABD Başkanı Trump'ın duyurduğu normalleşme anlaşması kapsamında İsrail'in Batı Şeria'daki bazı bölgeleri ilhak etme planını da askıya aldığı belirtildi.
Trump bu kararı 'tarihi diplomatik bir dönüm noktası' olarak nitelendirdi.
Anlaşma kapsamında İsrail ve BAE heyetlerinin yatırım, turizm, doğrudan uçuşların başlaması, güvenlik, iletişim, teknoloji, enerji, sağlık, kültür, çevre, karşılıklı olarak büyükelçiliklerin açılması ve diğer konularda ikili anlaşmalar imzalamak üzere önümüzdeki haftalarda bir araya gelecekleri ifade edildi.
Filistin yönetimi lideri Mahmud Abbas ise anlaşmayı sert bir dille reddettiklerini ve kınadıklarını açıklayarak, Arap Birliği'ni acil toplantıya çağırdı.
Abbas açıklamasında anlaşmayı "Filistin halkına yönelik bir saldırı" olarak niteledi ve anlaşmanın Filistin davasına yapılan bir ihanet olduğunu söyledi.
Gazze Şeridi'ni kontrol eden Hamas da anlaşmanın "İsrail işgaline ve suçlarına karşı verilmiş bir ödül" olduğunu belirterek, "Filistin halkına fayda sağlamıyor" açıklamasını yaptı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İsrail ve Birleşik Arap Emirlikleri arasında imzalanan ilişkilerin normalleştirilmesi mutabakatına tepki göstererek "Filistin'e dair atılan adım yenilir yutulur bir gelişme değil" diye konuştu:
"Dışişleri Bakanı'na talimatı verdim. Abu Dhabi yönetimiyle diplomatik ilişkileri askıya almak ve büyükelçimizi geri çekmemiz mümkün olabilir. Filistin'i hiçbir zaman yedirmedik, yedirmeyeceğiz."
Açıklamada, ABD, İsrail ve BAE'nin ortak sıkıntılarla mücadele ettikleri ve bugün sağlanan bu "tarihi kazanımdan" üç ülkenin de fayda sağlayacağı vurgulandı.
Açıklamada, "Bu diplomatik dönüm noktasının sonucunda ve BAE'nin desteğiyle Trump'ın da talebi üzerine, İsrail, Başkan'ın (Orta Doğu'da) Barış İçin Vizyon planında tanımlanan bölgelerde egemenliğini ilan etmeyi durdurmayı ve Arap ve Müslüman dünyasındaki diğer ülkelerle de ilişkilerini geliştirmeye odaklanmayı kabul etti. ABD, İsrail ve Birleşik Arap Emirlikleri, diğer ülkelerle de benzer diplomatik kazanımların mümkün olduğundan emin ve bu amaca ulaşmak için de birlikte çalışacaklar" denildi.
Açıklamada tarafların İsrail-Filistin çatışmasına adil, kapsamlı ve kalıcı bir çözüm bulunması için gösterdikleri çabalara devam edileceği vurgulandı.
Açıklamada, "Barış İçin Vizyon belgesinde belirtildiği gibi, barış içinde gelen tüm Müslümanlar El Aksa Cami'ni ziyaret edebilecek ve burada ibadet edebilecekler ve Kudüs'ün diğer tüm kutsal mekanları, her inançtan barışçıl ibadet edenlere açık olacak" denildi.
Bu anlaşmayla BAE, Mısır ve Ürdün'ün ardından İsrail'le tam diplomatik ilişki kuran üçüncü Arap ülkesi oldu.
İsrail ve BAE arasında bu tarihe kadar herhangi bir resmi ilişki bulunmuyordu. BAE, 1948'de kurulan İsrail devletini resmen tanımıyordu.
BAE, ayrıca İsrail vatandaşlarının havaalanını transit uçuşlar için kullanmaları dışında ülkeye girişlerine izin vermiyordu.
Ancak son yıllarda iki ülke arasında bir yakınlaşma süreci başlamıştı.
2015 yılında İsrail, Abu Dabi'de bulunan Uluslararası Yenilenebilir Enerji Kurumu'nda resmi diplomatik misyon açmıştı.