Hayat pahalılığı İstanbul’da yaşamayı neredeyse imkânsız hâle getirdi. Aylık gelirinin büyük bölümünü kiraya verince geçinmeye parası kalmayan yüz binlerce kişi İstanbul’u terk etti. TÜİK verilerine göre geçen yıl 581 bin kişinin göç ettiği İstanbul, dünyanın en pahalı şehirler arasında ilk sıralara yükseldi. Göç eden mavi ve beyaz yakalı çalışanların terk ettiği İstanbul’a ise ‘süper zenginler’ yerleşiyor.
Türkiye Gazetesi’nin haberine göre, ilan sitelerine baktığımızda aylık kirası 1 milyon ve üzerinde olan yüzlerce rezidans, daire ve villa görmek neredeyse ‘olağan’ hâle gelmeye başladı. ‘Ultra-zengin’ kesimin ‘ultralüks gayrimenkullere’ ilgisinin artmasıyla yükselen, aylık 2,5 milyon liraları bulan kiralar dünyanın en pahalı şehirleri olan Singapur, Zürih, Cenevre, New York, Hong Kong ve Los Angeles gibi şehirlerde bile yok. Bu süper pahalı şehirlerde aylık kirası 1 milyonu bulan çok nadir konut bulunuyor.
İstanbul’da ise 1 milyondan başlayıp 2,5 milyon liraya kadar aylık kira istenen daireler, deyim yerindeyse kapışılıyor ve ilana çıktıktan kısa bir süre sonra tutuluyor. Aylık kirasıyla ‘dudak uçuklatan’ bu gayrimenkulleri kimler alıyor, kimler kiralıyor diye sorguladığımızda ise karşımıza ilginç bir tablo çıkıyor. Lüks gayrimenkul sektöründe emlak danışmanlığı yapan Erkan Zing, bu sorumuzu “İstanbul’da yaşamak isteyen çok sayıda yerli ve yabancı milyarder var” diye cevaplıyor.
Rus Oligark veya Arap şeyhlerinin yanı sıra Anadolu’da yaşayan ultra zenginlerin de bu lüks projelerden ev kiraladığını ifade eden emlak sektörü temsilcileri, “Gerek iş gerekse de tatil amaçlı İstanbul’a gelip kalmak isteyen bir kesim var. Bu kişiler otel odalarında kalmak istemiyor. Aylık kirası 2 milyonu dahi aşan evleri kiralayabiliyorlar. Yalnızca kendisi değil, misafirleri için de bu evleri kullanmak istiyorlar. İstanbul’un belli bölgelerinde lüks sitelerde oturabilmek bu kesim için bir prestij göstergesi. Bu sebeple talep de çok yüksek” diyor.
İngiliz gayrimenkul danışmanlık firması Knight Frank’in 2024 raporuna göre Türkiye’de 2022’de 30 milyon doların üzerinde serveti bulunan kişi sayısı 1.761 iken, 2023’te 1.932 kişi bu klasmana yükseldi. Servet artışı sıralamasında Türkiye’yi yüzde 7,9 ile ABD, yüzde 6,1 ile Hindistan takip etti. Yüzde 5’in üzerinde artış görülen diğer ülkeler ise Güney Kore (yüzde 5,6) ve İsviçre (yüzde 5,2) oldu. Raporda ultra zenginlerin en fazla İstanbul’da yaşamayı tercih ettiği belirtiliyor.
İstanbul’da normal şartlarda bir evin satılık değerinin ‘ne kadar makul’ olduğunu söyleyebilmek için 200 ile 212 aylık kira bedellerine bakılır. 1,1 milyonluk kira istenen rezidansı almak istediğinizde bu hesapla, 220 milyon lira ile 233 milyon lira arasında bir parayı gözden çıkarmak gerekiyor. İlanlara baktığımızda benzer merkezdeki bir rezidansın satılık fiyatının 298 milyon lira olduğu görülüyor. Bu konuta bu kadar parayı veren kişi “Bu ev pahalı mı” sorusuna cevap bulmak için 298 milyon lirayı 212 aya bölecek ve aylık 1,4 milyon kira gelirine ulaşacak. Yani 298 milyon liralık evin fiyatının makul olması için 1,4-1,5 milyon lira aylık kira geliri getirme potansiyeli bulunması gerekiyor.
Lüks konut alım-satım ve kiralama sektöründe danışmanlık yapan isimlerden olan emlak uzmanı Erkan Zing “Lüks konut kiralama ve satışı konusunda sıkıntı yaşamıyoruz” dedi. Theoneteam, KW Cadde Lüks Konut Uzmanı Zing “İstanbul genelinde şu anda satılık 580 bin adet konut var. Villa, rezidans, daire... Fakat bunlar arasında lüks konut kiralama sayısı daha az. Tabii kayıtlı olan ve olmayanlar da var” dedi. Lüks konutta sıkıntı yaşanmamasını da talebe bağlayan Erkan Zing “Lüks segment konuta ilgi gösteren kesim belli. Nakit paraları var. Ödeme nakit yapıldığı için ticaret yolunda ilerliyor. ‘Orta direk’ dediğimiz beyaz yaka ve sabit gelirli kesim tabii ki pahalı buluyor, çünkü kullanamıyor. Bu kesimin parası ikinci el konuta yetiyor ama onu da almak istemiyorlar” diyerek piyasanın özetini yaptı.
Zing, yatırım için konut piyasasını değerlendirirken de şu anda daha çok Kıbrıs ve Yunanistan’ın en çok tercih edilen bölgelerden olduğunu belirtirken “Lüks konutta yabancılar Türkiye’yi tercih ediyor, çünkü yurt dışı gelirleriyle burada çok rahat lüks konut alabiliyorlar. Türk yatırımcısının ise diğer ülkelere kaymaması için farklı şeyler yapmalıyız” dedi.