Türkiye 16 Haziran akşamı 17 yıldır unuttuğu bir geleneğini hatırladı. 2002'den bu yana ilk kez adaylar televizyon münazarasına katılarak tezlerini ortaya koydu.
Her ne kadar unutulmuş bir demokratik pratiğin İstanbul tekrar seçimi için hayata geçirilmiş olması olumlu bir çalışma olarak değerlendirilse de, bu münazara diğer adayların dahil edilmemesi bakımından eksik kaldı.
Dünyada siyasiler arasında televizyon münazaraları Amerika Birleşik Devletleri'nde 1950'lilerin sonunda başladı. O günden bu yana birçok ülkede tercih edilen bir yöntem olarak kullanılıyor.
Siyasi münazaraların seçim sonuçlarına etkisini ölçmeyi amaçlayan geniş bir literatür bulunuyor.
Buna göre televizyonda yayınlanan siyasi münazaraların seçmeni etkilemesi iki kanal aracılığıyla oluyor.
Birincisi münazarayı canlı olarak izleyen seçmen üzerindeki etkisi olurken ikincisi ise münazarayı canlı izlemeyip daha sonra adayların kampanyaları ve gönüllüleri tarafından üretilen kısa klipleri izleyen seçmen üzerindeki etkisi.
Bulgular, siyasi münazaraların seçim sonuçlarına etkilerinin canlı yayını izlemeyip daha sonra üretilen klipleri izleyen seçmen üzerinden daha fazla olduğunu gösteriyor.
İstanbul Ekonomi Araştırma olarak 16 Haziran akşamı yapılan Ekrem İmamoğlu-Binali Yıldırım münazarasının, ABD Başkanlık Seçimlerinde yapılan yöntemlere benzer şekilde, online anket metodu ile ölçümlenmesini gerçekleştirdik.
O gece yapılan anketimize 12 bin 866 kişi katıldı.
Elde edilen ham verilerin, her bir soru için soruya cevap verenlerin siyasi tercihleri göz önünde tutularak siyasal kota ağırlıkları kullanmak suretiyle kalibrasyonu yapıldı ve nihai sonuçlar elde edildi.
Ankete katılanların %58'i İstanbul seçmeni.
Ankete katılanların dağılımı şu şekilde:
Kadın
%29,0
Erkek
%71,0
18-24
%37,1
25-34
%34,7
35-44
%18,1
55-64
%8,3
65+
%1,8
Bu sonuçların tam anlamıyla bir bilimsel veri olarak görülmemesi gerekiyor.
Ankete katılanların sayısı geleneksel yöntemlerle yapılan anketlere oranla çok daha yüksek olmasına rağmen nihai sonuçlarda sapma yaratabilecek iki faktör var.
Bunlardan birincisi, sonuçların ankete gönüllü katılanlar ile sınırlı olması. Bu gönüllüler ile toplumun geneli arasında bir görüş farklılığı olması ihtimalini vurgulamak isteriz. İkincisi ise katılımcılara dair toplanan demografik bilgilerin bizzat katılımcılar tarafından sağlanmış olması ve doğrulamasının yapılmamış olması.
Nihai sonuçların gerçek tercihlere oranla daha farklılaşmasına neden olabilecek bu iki potansiyel eksikliğe rağmen bir taraftan katılımcı sayısının yüksek olması, diğer taraftan uygulanan normalizasyon metodları sayesinde, sonuçların güvenilir olduğu değerlendiriliyor.
Münazaranın geneli değerlendirilerek, hangi adayın daha başarılı olduğunun sorulduğu soruya, katılımcıların %70'i Ekrem İmamoğlu derken, %30'u Binali Yıldırım cevabını vermiştir.
Verilen cevapların geneline bakıldığında, katılımcıların İmamoğlu'nun performansını daha başarılı bulduğuna işaret etmektedir.
Münazara boyunca Ekrem İmamoğlu'nun izleyenleri ikna etmekte en çok zorlandığı konunun Ordu Havalimanı VIP girişinde yaşananlar olduğu görülüyor. Katılımcıların %42'si İmamoğlu'nun açıklamalarını inandırıcı bulduklarını ifade ederken, %40'ı inandırıcı bulmadıklarını, %18'i kararsız kaldıklarını ifade etti.
Bayram tatili öncesi yaptığımız araştırmalarda, bazı AKP seçmenlerinin Ekrem İmamoğlu'nun İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin harcamalarıyla ilgili yaptığı açıklamaları, özellikle israfla ilgili olanları, inandırıcı bulduğu sonucuna ulaşmıştık.
Benzer şekilde katılımcıların %70'i Binali Yıldırım'ın bu alanda yaptığı açıklamaları inandırıcı bulmazken, %24'ü inandırıcı bulduğunu belirtti. %6'lık bir kesim ise kararsız kaldı.
Adayları performans olarak birbirlerine en fazla yaklaştığı alansa ekonomi vaatleri.
Katılımcılara adayların ekonomi vaatlerini 1 ve 5 arasında ne kadar beğendikleri sorulmuştu (1 en az, 5 en fazla). Binali Yıldırım 5 üzerinden 2,39 puan alırken, Ekrem İmamoğlu 3,30 puan aldı.
Adaylar arasındaki farkın en fazla olduğu alan ise kadın ve gençlik politikaları oldu. Her iki politika alanında katılımcıların %30'u Binali Yıldırım'ı, %70'i ise Ekrem İmamoğlu'nu daha başarılı buldu.
Katılımcılara adayların performanslarıyla ilgili bazı önermelere 1 ile 5 arası ne ölçüde katıldıkları soruldu (1 en az, 5 en fazla).
Ekrem İmamoğlu'nun en başarılı bulunduğu alanlar samimi ve dürüst olması ile halkın sorunlarını anlaması oldu. İmamoğlu, bu iki alanda 5 üzerinden sırasıyla 3,54 ve 3,62 puan aldı.
İmamoğlu'nun en başarısız olduğu alan ise 3,41 puan ile kendisi hakkındaki şüpheleri giderdiği yönündeki önerme.
Aynı soruda Binali Yıldırım'ın en iyi performans gösterdiği önerme 2,41 puanla sorunlara iyi çözüm bulması oldu. Yıldırım, ikinci en iyi puanı ise 2,40 ile samimi ve dürüst olduğuna dair önerme için aldı.
Bu soruda Binali Yıldırım'ın en kötü performansı rakibini fazla eleştirdiği yönünde önermede oldu.
Sorunun geneli değerlendirildiğinde Ekrem İmamoğlu'nun daha iyi bir performans gösterdiği görülüyor.
Eksikliklerine rağmen, bu münazara toplum tarafından olumlu karşılandı.
Yukarıda detayları anlatılan gerçek zamanlı anket sonuçlarına göre izleyenlerin %92'si benzer tartışma programlarının önümüzdeki seçimlerde de uygulanması gerektiğini düşündüklerini ifade etti.