İstanbul’u tasvir etmek için 1200 yıl kadar önce çizilen haritalarda Prens Takım Adaları’nın kıyıya en yakını olarak tasvir edilen ve Vordonisi olarak bilinen 2 ada, günümüzde görülmediği için gizemini koruyor.
Bizans döneminde sürgün adası olarak kullanılan Vordonisi’nin, 1010 yılında gerçekleşen büyük İstanbul depreminde sular altında kaldığı düşünülüyor. Prof. Dr. Semavi Eyice’nin kaynaklarında belirtilen ve tarihi bin yıl öncesine dayanan İstanbul’un kayıp adası Vordonisi’nin kayalıkları, karadan esen poyrazla açık denizde ortaya çıkarken Bostancı-Adalar vapuruna binenler tarafından görülebiliyor.
Kayıp adaya, Bizanslıların ‘Küçük Ada’, Osmanlıların ‘Manastır Kayalıkları”, günümüz denizcilerinin Höreke Taşı ya da Dilek Kayalıkları adını verdiği biliniyor. Antik haritalarda Bostancı-Küçükyalı sahiline 1,5 km uzaklıkta çizilen Vordonisi adasının sular altında kalan kısmında, İstanbul Patriği Fotios’un yaptırdığı manastırın olduğu biliniyor. Ayrıca Patrik Fotios’un mezarının da bu kayıp ada üzerinde oluğu düşünülüyor. Adanın olduğu bölgede derinlik 0-6 metre arasında değişiyor ve kayaların büyük tehlike oluşturması nedeniyle küçük tekneler bile o bölgeye girmeye çekiniyor.
Vordonisi için ilk bilimsel çalışmayı da Maltepe Belediyesi desteğiyle Düzce Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ahmet Bilir yapmıştı. Deniz bilimcilerin, jeologların, arkeologların ve tarih meraklılarının ilgisini çeken su altındaki adaların UNESCO Dünya Kültür Mirası listesine girmesi amaçlanırken, iki su altı fotoğrafçısı kış dalışı gerçekleştirdi.
Ali Ethem Keskin ve Yavuz Pilevneli’den oluşan su altı ekibine gazeteci Gökhan Karakaş da eşlik etti. Ada üzerinde yapılan manastırın kalıntısını arayan dalgıçlar Marmara Denizi’nin en berrak sularında insan yapısı olabilecek kalıntıları ararken, katmanlaşmış oluşumlarla karşılaştı. Vordonisi’nin çevresinde dolanan dalgıçlar, denizyıldızı, midye ve yeşil yosunun alanı tamamen kapladığını gördü.
Öte yandan, Anıtlar Kurulu’nun Vordonisi adasının sit alanı olması için çalışma başlattığı öğrenildi.
Kaynak: İHA