Üstelik okulların tatil olduğu yaz boyunca hiç rahatlamadı. Yarın okulların açılacağı bilgisi yollara düşeceklerin yüreğini daraltırken İstanbul trafiğini masaya yatırdık. İstanbul'da trafiğin en yoğun olduğu 10 noktayı Radyo Trafik seçti, İTÜ İnşaat Fakültesi'nden, trafiğin duayeni Prof. Dr. Ergun Gedizlioğlu yorumladı. İyi haber: Gedizlioğlu, mevcut yollar ve otomobil sayısıyla bile trafik dertlerinin çözülebileceğini söylüyor. Ama nokta atışı şart.
1 VE 2) BOĞAZİÇİ VE FATİH SULTAN MEHMET (FSM) KÖPRÜLERİYan yolları çöz, köprüleri rahatlat İstanbul'un en yakıcı trafik problemi. Boğaziçi ve FSM köprüleri sabah saatlerinde Anadolu-Avrupa, akşam ise Avrupa - Anadolu yönünde en yoğun yerler. Boğaziçi Köprüsü trafiği sabah saatlerinde Anadolu tarafında Çamlıca rampasına, Avrupa'da Çağlayan'a dayanıyor (Akşamları Anadolu'da Ümraniye, Avrupa'da Haliç'e varabiliyor).FSM'de sabahları Anadolu'da Kozyatağı, Avrupa'da Finanskent'e; akşamlarıysa Gaziosmanpaşa ve Ümraniye'ye ulaşıyor. Bu dört trafik hattının sorunu da aynı: Yan yollarla gelen katılım. Köprülerden geçen anayolun taşıdığı araç sayısı bu yüzden düşüyor. Çözüm yan yolların trafiğe kontrollü katılması. Özellikle trafik ışıklarıyla. Bu sayede saatte 9 bin civarı araç taşıyarak köprü gerçek kapasitesine ulaşacak ("Yan yollarda birikme olmayacak mı” diyenler endişelenmesin; ana trafik akıcı olunca, yan yolda da birikme olmaz; herkes trafikte daha az bekler.)
İSTANBUL'UN ÜÇ BELALI NOKTASIBoğaziçi Köprüsü: Buradaki kazalar sonbahar ve kış döneminde artıyor. Nedeni ise erken saatlerde havanın karanlık olması ve nispeten rahat olan ulaşımda aşırı hız yapılması. Genellikle Avrupa - Anadolu yönünde gişelere çarpan araç sayısı da dikkat çekici oranda ve bu kazalar yaralanma ya da ölümle sonuçlanıyor. Şile Yolu: Özellikle Çekmeköy - Tepeüstü, Nevzat Demir - Tepeüstü yönünde sağanak yağışın etkili olduğu günlerde arka arkaya büyük hasarlı kazalar meydana gelir, çoğu da yaralanmayla sonuçlanır. Ama yağışın olmadığı günlerde hafif hasarlı kazalar çoğunluktadır. Kurtköy: Yaz dönemi kuvvetli sağanak yağışlardan en çok etkilenen bölge oldu. Büyük hasarlı kazalarda araç kuyrukları kilometrelerce uzayabilir.
2) ZİNCİRLİKUYU – BÜYÜKDERE CADDESİKavşak yanlış, yol bir daralıp bir genişliyor
Kavşak yapımında üç detay önemlidir: Kesişme, katılma ve ayrılma. Bu üçünün birbiriyle dengeli bir şekilde yönetilmesi lazım. Zincirlikuyu Kavşağı'nda kesişmeler ortadan kaldırılınca sorunun çözüldüğü sanıldı. Mecidiyeköy ve Beşiktaş istikametinden üst üste binip iç içe geçerek Sarıyer-Levent istikâmetine giden yollar bir ‘örülme' oluşturdu. Şehir içinde bu örülmenin mesafesi en az 150 metre olmalı ki araçlar yoluna gidebilsin; burada 50 metre. Kavşaktan sonra Büyükdere Caddesi üzerinde Gültepe Kavşağı'ndan Sanayi Mahallesi'ne kadar her gün hemen her zaman trafik var. Sebebi şeritlerin kontrolsüz olarak artıp azalması. Bu yüzden de o mevkide şişe boynu ortaya çıkıyor.
4) CEVİZLİBAĞToplu taşımayı birbirine bağla, düzeni kur
Buranın sorunu müthiş düzensiz ve kontrolsüz olması. Trafiğin yönü bile belli değil. Toplu taşıma sistemleri arasında bir bağlantı yok; bu, yayalar açısından büyük sıkıntı. Atatürk Öğrenci Sitesi önünde yol o kadar genişliyor ki, araçlar makasa başlıyor. Ama çözülebilir. Tıpkı İstanbul'un tüm büyük bulvarlarındaki aynı derdin çözülebileceği gibi... Toplu taşıma trafiğiyle transit trafiğin ayrılması gerekiyor. Bu, birtakım eksiklerle beraber Göztepe rampasının yukarısında yapıldı. Başarı sağlandı.
5) SULTANAHMET SAPAĞITek çözüm sapmamak
Kennedy Caddesi'nden şehre giriş... Giriliyor da nereye girildiği belli değil. Çünkü yol yok. Tek çözüm, acı ama buraya sapmamak olabilir. Daha efektif çözümler de var tabii. Öncelikle tarihi yarımadanın araç trafiğinden arındırılması. Aslında zamanında bu planlanmış, hatta resmi raporlar yazılmıştı ama hayal oldu. Bugün bir başka proje söz konusu: Anadolu tarafından gelen karayolu tüp geçit projesi. Çalışmalar başladı ama bunun bir etüdü bile yapılmadı. Bu tüpten gelen o kadar araç Yenikapı, Kazlıçeşme civarına çıkınca nereye gidecek? Yer yok ki.
6) KÜÇÜKYALIAltı şerit üç şeride girmeye çalışıyor, çözüm kolay
Maltepe–Bostancı arasındaki yoğun trafikteki kriz noktası Küçükyalı Kavşağı'ndan sonra başlıyor. Sorun şu: Kavşaktan sonra katılımla beraber, altı şerit geliyor, üç şerite girmeye çalışıyor. Bir şeritten bir saatte 1800-2000 civarı araç geçebilir. Bu araçların arasında da bir saniyelik tepki süresi bulunur. Şöyle düşünün: Bu araçlar hiç daralıp genişlemeyen üç şeridin içinde yavaş da olsa, bir saniyelik tepki süreleriyle beraber akar giderler. Buna bir şerit daha eklerseniz önce bir rahatlık oluşacak ama şerit tekrar üçe düştüğünde en sağda kalan sola girmek isteyecek; bunu yaparken yanındaki şeride sapacak, oradaki ilk araç duracak. Bu, zincirleme devam edecek. Tek çözümü var: Kontrollü katılım. Sağlamak hiç zor değil.
7) TEM – MAHMUTBEYSonradan eklenen yan yolları daraltalım
TEM hızlı bir yol olarak planlandı. İlk inşa edildiğinde de öyleydi. Ama bugünkü TEM'e baktığınızda ilk yapıldığında orada olmayan Tekstilkent girişini görüyorsunuz. Bu, Gaziosmanpaşa girişine ilaveten yapıldı. Karayolları da kesinlikle karşı çıkmıştı o zaman. Köprü ayağında Küçükarmutlu, Avrupa Konutları, TT Arena katılımları yeni. Bu yüzden her şey altüst. Üçüncü köprü bağlantısı için de kesinlikle aynısı olacak. Bizde yan yollar ana arterin içine paldır küldür akıyor. İki üç şeritli yollar bunlar. Yan yol mu anayol mu belli değil. Bunu önlersek trafiği de kısmen çözebiliriz. İki şerit gelen yan yol önce ikiye bölünecek (Avrupalılar sadece çizgiyle bölüyor; bizde geçmez, bariyer de lazım). Önce yardımcı şerit gelecek, 100-150 metre alıştırmayla yola bağlanacak. İleride de ikincisi.
8) MECİDİYEKÖYUmutsuz vaka!
Tam anlamıyla bir kayıp. Kesinlikle çözümsüz. Kural çok basit: Bir yolun genişliğiyle çevresindeki binaların yüksekliği doğru orantılıdır. Binalar yükseliyorsa yolun da genişlemesi lazım. Mecidiyeköy'de artık bu mümkün değil. Gelecekte trafik yüzünden Eminönü gibi bir yer haline gelebilir, iskân olmayabilir. Yapılacak şeyler az. Alt yollar toplu taşımaya verilebilir; bir iki şerit de ancak Şişli civarında yaşayanların kullanımını sağlamak üzere o tarafa aktarılabilir.
9) AVCILARE-5'in ilacı metro ağı
Avrupa yakasında E-5 boylu boyunca problem. AVM'ler trafiği daha da tıkadı; içinden çıkılmaz hale getirdi. Avcılar'a kadar trafik dura kalka gidiyor. Büyükşehir Belediyesi sürekli ilave girişler yapmak istiyor ya da yolu genişletiyor. Sefaköy, Florya, Havaalanı, genişlete genişlete nereye kadar gidilebilir ki? Çare yok. Burada insanlara sadece toplu taşıma çözümü sunarak bir yere varabilirsiniz. Evvela şu: Yenibosna-Şirinevler'in ötesinde yaşayan çoğu insanın E-5'i kullanmasına bile gerek yok. Ama kullanmak zorundalar. Neden? Çünkü E-5'e çıkmadan başka bir yere gidemiyorlar. Sürekli yeni konutlar yapılıyor yol boyunca. Çok güzeller ama üzüm salkımı gibi sadece tek bir yola bağlılar. Yüklü yola bağlanmak zorunda kalıyorlar. E-5'i ancak yaygın metro ağı kurtarır.
10) DOLMABAHÇEŞehrin kalp krizine kırmızı ışıkla tedavi
Beşiktaş'ta Dolmabahçe önünden Karaköy istikametinde iki şerit gidiyor. Şerit başına saatte 1500 - 1600 araç ancak geçiyor buradan. Ama yukarıdan, Barbaros Bulvarı yönünden çok daha fazla araç geliyor. Trafik kaçınılmaz. Tek çözüm var: Barbaros üzerindeki ışıklarda yeşili azaltmak. Bunu sürücülere çok hissettirmeden yapmak için geriye doğru parçalayabilirsiniz. Işık düzeni öyle bir ayarlanır ki, 500 araç Balmumcu'da kalır, 500'ü Barbaros'ta… Geriye kalan Dolmabahçe yönünde rahat rahat ilerler. Oradaki kuyruk, saray önündeki nöbetçi kulübesi ve askerlik şubesi arasında salınıyorsa sorun yok. Buna ‘heart attack control' (kalp krizi kontrolü) denir. Şehrin kalbinde kriz böyle çözülür.
İTÜ İnşaat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Haluk Gerçek yanıtlıyor
İstanbul'un trafiği çözülebilir mi? İstanbul'da 2023'te her dört kişiden birinin otomobil sahibi olacağı öngörülebilir. Bu durum iyi yönetilemezse, yaşam kalitesi üzerinde hava kirliliği, tıkanıklık, yol güvenliği ve iklim değişikliği etkileri gibi yıkıcı sonuçlar doğuracak. Motorlu araç sayısındaki bu hızlı artışı karşılayacak yol, kavşak, köprü ve tünel benzeri ulaşım altyapısı yapmak, ekonomik ve çevresel bakımdan sürdürülebilir değil. , Trafik biraz rahatlayınca otomobil kullananlar artar ve insanlar daha uzun mesafelere, daha fazla yolculuk yapar. Buna ‘kışkırtılmış trafik' adı verilir. Bugünkü trafik kaosunda, sürücülerin de payı var . Yollarda denetim hemen hemen yok gibi.Sürücüler kentin çıldırtan trafiğinden kurallara uymayarak kaçmaya çalışıyorlar. Denetim olmadığı için bu davranışlar yol kullanımını daha da kötüleştiriyor. Trafik polisleri hem sayıca çok yetersiz, hem de trafikle ilgili basit gerçekleri bile bilmiyorlar. Bilseler de değişik nedenlerle uygulamıyorlar. Trafiğin yönetimi ve denetiminin yerel yönetime verilmesi gerekir.
İstanbul'daki araç sayısı: 3.294.782
20 gün: İstanbullu'nun trafikte sadece durarak her yıl hayatından kaybettiği zaman.
08.00-10.00 ve 18.00-20.00: İstanbul'da trafiğin en yoğun olduğu saatler.
Yüzde 16: Yandex araştırmasına göre cumartesi günleri trafik yoğunluğu, hafta içi günlere göre yüzde 16 daha az. Pazar trafiği ise hafta içinden 3.5 kat daha hafif.
RADYO TRAFİK HARARETLE TAVSİYE EDER: DÜRÜST OL, DİKKATLİ OL, SAKİN OL
1) Dürüst olun, açıkgözlük yapmaya çalışmayın. 2) Trafikte bütün araçların çıkarının sizin kişisel çıkarınızdan önemli olduğunu unutmayın. 3) Gereksiz hızlı gitmediğiniz gibi, gereksiz yavaş da sürmeyin. 4) Yavaş giden araçların sağından geçmeyin.5) Yeşil ışık yandığında kavşağı hızla terk edin ve ışık kırmızıya döndüğü halde geçmeye kalkmayın. 6) Eğer önünüz boş değilse kavşağa girmeyin, yan yoldan gelenlerin önünü tıkamayın.
7) Gereksiz şerit işgal etmeyin. Kendi şeridinizi koruyun, birden fazla şeridi kaplamayın. 8) Her gördüğünüz boşluğa girmek için durmaksızın şerit değiştirmeyin. 9) Yasak yere park etmeyin.10) İkinci sıra park etmeyin.11) Durulmaması gereken şeritte durup yolcu indirip bindirmeyin.12) Emniyet şeridini gerçekten ihtiyacınız yoksa kullanmayın.