Kıdem tazminatı, işçinin hizmet süresi boyunca emeğinin karşılığını almasını sağlayan yasal sistemdir. Yasalar gereği istifa eden bir çalışan tazminat hakkından yararlanamaz. Tazminat almak için kendi isteği dışında işten ayrılması gerekir. Ancak 1475 sayılı yasanın 14. Maddesi bu istisnaları kapsıyor.
1475 sayılı İş Kanunu'nun 14'üncü maddesine göre, 4857 sayılı İş Kanunu çerçevesinde çalışanların kıdem tazminatı alma hakkı bulunuyor. Yani emeklilik vakti gelenler, evliliğinin 1. yılı dolmamış kadınlar, askere gidecekler istifa ettiklerinde tazminat alabilir.
Ayrıca emeklilik için yaş sınırının dışındaki şartları sağlayan vatandaşlar, durumu SGK'ya yazı yoluyla bildirerek tazminatlarını alabilir, işi bırakabilir.
9 Eylül 1999 tarihinden evvel ilk kez sigortalı çalışmaya başlayan vatandaşlar için 3600 günü doldurmak gerekir. Bu tarihten sonra ilk kez sigortalı olarak çalışmaya başlayan vatandaşların ise 7 bin günü tamamlaması gerekiyor. Şartların sağlanması durumunda tazminat alınabilir.
Ayrıca İş Kanunu 24. maddede sıralanan haklı fesih şartları oluşmaması ve nedensiz yere istifa etmeniz durumunda tazminat hakkınız olmaz.
Ayrıca çalışanın hakkı olan yıllık izinlerin kullandırılmaması, sağlık problemleri, işverenin ahlak kurallarına uymayan tavırları, işçinin normal ücreti dışındaki prim, ikramiye, yakacak yardımı, giyecek yardımı, fazla mesai, hafta tatili, genel tatil gibi alacaklarının ödenmemesi de işçinin kıdem tazminatı almasına neden olabilir.
Kıdem tazminatı, işçinin son aldığı ücrete yemek, yol, sosyal yardım (eğitim, konut vs.) gibi haklar da eklenerek bulunan brüt ücret üzerinden hesaplanır.