İstinaf mahkemesi nedir? İstinaf mahkemesi neye karar verir?

Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları çeşitli nedenlere bağlı olarak mahkemelere başvurabilirler. Mahkemelerde verilen kararlara ilk seferde eksik ya da hatalı olduğu düşünülerek itirazlar olabilir. Taraf olan kişiler, verilen son kararın denetlenmesini ve yeniden gözden geçirilmesini isteyebilirler. Ancak bu istek için çeşitli şartların yerine getirilmesi gerekir.

Mahkemelerde ilk derece verilmiş olan kararlar maddi olaylar açısından ve de hukuki boyutlardan Bölge Adliye Mahkemesi tarafından denetlenir. Bu uygulama istinaf olarak isimlendirilmiştir. Hukukta doğru olanı yanlış olandan ayıran kurul temyiz adı ile bilinir ve temyiz kanun yolunda hukuki hataların giderilmesi amaçlanır. İnceleme yapılırken kural olarak hukuki denetimler yapılır.

İstinaf mahkemesi nedir?

Ceza ve hukuk mahkemelerinin kural olarak son verilen kararlarına karşılık yapılan istinaf başvurularını denetlemek ve incelemek ile görevli olan üst derece mahkemelerine İstinaf mahkemesi adı verilir. İstinaf mahkemeleri başvuru ile önüne getirilen hukuki uyuşmazlığı hem kararın hukuka olan uygunluğuna hem de maddi olayın durumuna göre inceler.

Reklam
Reklam

Hukuki yargılamalarda Bölge Adliye Mahkemeleri Hukuk Dairelerinin görevleri kanunlar doğrultusunda şu şekilde sıralanmıştır:

  • Kanunların verdiği görevleri yerine getirmek,
  • Yargı dahilindeki yetkili adli yargı ilk derece hukuk mahkemesinin bir dava ile ilgilenmesine hukuki veya fiili bir engel çıktığı ya da iki mahkemenin yargı sınırları kapsamının belirlenmesinde tereddüt oluştuğu takdirde o davanın Bölge Adliye Mahkemesi yargısı içinde başka bir hukuk mahkemesine nakledilmesine yetkili mahkemenin de tayin edilmesine karar vermek,
  • Adli yargıda birinci derece hukuk mahkemelerinden verilen ve kesinleştirilmeyen hüküm ve kararlara karşı yapılan başvuruları incelemek ve bir karara varmak
  • Yargıdaki adli yargı ve ilk derece hukuk mahkemeleri arasında olan yetki ya da görev anlaşmazlıklarını çözmek.

İstinaf mahkemesi neye karar verir?

Başvuru ile görevlendirilen ve yetkilerini kullanmak üzere uygulamaya geçen İstinaf mahkemeleri, duruşma yapılmadan, daha önce verilmiş olan kararlar üzerinde düzenlemeler yapmaktan sorumludur.

Reklam
Reklam

İstinaf mahkemeleri, yargılamalarda eksik bir durum olmaması ile birlikte, kanunun olaya uygulanması sürecinde bir hata yapılıp da yeniden yargılama sürecine girilmesine ihtiyaç duyulmadığı zaman ya da kararın gerekçesinde hata yapılmışsa düzelterek yeniden esas hakkında duruşma yapılmaksızın bir karar verir.

İstinaf mahkemesi ne kadar sürer?

Dava süreçlerinde İstinaf mahkemelerine başvuru yapılırsa uygulamanın ne kadar süreceği mahkemenin içeriğine göre değişiklik gösterebilir. Ancak yaklaşık olarak sonuca varılabilecek muhtemel süre 2 yıldır.

Dava dosyalarının ve adli durumların az görüldüğü düşük olduğu bölgelerde istinaf süreleri yaklaşık 6 ay ile 1 yıl arasındadır. Ancak dava dosyalarının ve suç oranlarının daha fazla olduğu durumlarda bu kararlar için süre 1 ya da 2 yıl arasında değişebilir.