Her hapın yapısı farklı
İlaçların, hastalığa ve hastalığın yapısına uygun olarak verildiğini aklınızdan çıkarmayın. Her hap, o hastalığın yapısına uygun olarak belli organlarda çözülüyor. Bazı haplar mide asidiyle girdiği etkileşim sonucunda çözülürken, bazı haplar da bağırsakta çözünüyor. Hapın kırılması, yapısını değiştirdiği için çözüldüğü yeri de değiştiriyor.
Organ hasarı oluşabilir
Sakarya Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Farmakoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Pelin Tanyeri de her ilacın çözülme yerinin farklı olduğuna vurgu yapıyor. Bağırsakta çözülmesi gereken bir hapın midede, midede çözülmesi gereken hapın bağırsakta çözülmesinin geri dönülemez organ hasarlarına yol açacağı konusunda uyarıyor.
Sonuçları korkunç
Özellikle yaşlıların sıklıkla hapları böldüğü göz önüne alınırsa en çok risk altında olan grubun da yaşlılar olduğu kolayca anlaşılabilir. Zamanından önce ve olması gerekenden hızlı bir şekilde çözülen etken maddeler yaşlılarda kalp krizinden felce kadar pek çok yan etkinin ortaya çıkmasına neden oluyor.
Tedavi boşa gidiyor
Kalp krizi ve felç gibi sonuçlar bir yana hapların yanlış kullanımı, tedavinin bütün faydasını ortadan kaldırıyor. Çok hızlı çözülen etken maddeler vücuttan çok hızlı atıldığı için tedaviden beklenen fayda sağlanamıyor.
Hangi ilaçlar bölünerek içilebilir?
Eğer doktorunuza ve eczacınıza sormayı unuttuysanız, elinizdeki ilacın bölünüp bölünemeyeceğini anlamak mümkün. Tam ortasında çentik olan ilaçlar bölünerek içmeye uygunken, tek parça –çentiksiz- olan ilaçlar oldukları gibi, bütün halinde içilmeli. Ancak siz yine de doktorunuza ve eczacınıza sormayı unutmayın.
Hapı bölerek içmenin yanı sıra bunlar da sağlığınızı tehlikeye atabilir
Yrd. Doç. Dr. Pelin Tanyeri, hapların meyve suyu veya kola ile içilmemesi gerektiğini söylüyor. Zararsız olduğu düşünüldüğü için sütle ilaç içmek de bir hayli yaygın. Oysa Tanyeri’ye göre süt, ilacın hemen hemen bütün etkisini ortadan kaldırıyor ve tedavinin faydasını neredeyse sıfıra indiriyor. Tanyeri, hapların en az bir bardak suyla içilmesi gerektiğinin altını çiziyor.
Aç karnına ve tok karnına ibareleri aslında ne demek?
Eczacıların sık sık belirttiği “Aç karnına alın, tok karnına alın.” şeklindeki uyarılar bir hayli önemli. Hepimiz bu ibareleri gayet açık anladığımızı düşünürken aslında uygulamada büyük yanlışlar yapıyoruz. Tanyeri, aç karnına ibaresinden kastın yemek yemeden 1-2 saat öncesi olduğunu belirtiyor. Yani siz, hapı içip hemen kahvaltıya oturursanız aslında tok karnına ilaç içmiş oluyorsunuz. Tok karnına ibaresi ise yemekten 1 saat sonrasını kastediyor. Bu arada, yemekten 2 saat sonrasının da aç karnına kabul edildiğini unutmadan belirtelim.
Alternatiflere yönelebilirsiniz
Artık pek çok ilacın sıvı formunun da bulunduğunu belirten doktorlar, hap yutamayan hastaların sıvı ilaçları tercih etmeleri gerektiğini belirtiyor. Hap yutamadığınız doktorunuza bildirirseniz, kendisi sizi ilacın sıvı formuna veya eşdeğerine yönlendirebilir.