Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği (DKİB) verilerine göre, yılın ilk 8 ayında, 20 ülkeye, 18 bin 243 ton somon ihraç edilerek, 102 milyon dolar gelir elde edildi. İhracatta bir önceki yılın aynı dönemine göre miktar bazında yüzde 275, değer bazında ise yüzde 357 oranında artış yaşanırken, Karadeniz somonu en çok yüzde 82 payla Rusya Federasyonu’na gönderildi. Bu ülkeyi ise Vietnam, Japonya ve Çin Halk Cumhuriyeti izledi. Türk somonu yüksek yağ oranı, rengi ve besin değerleri ile balık tüketimi fazla olan ülkelerin tercihi oluyor.
Rize'nin Fındıklı ilçesinde Karadeniz somonu üreten Hasan Kuzuoğlu, Norveçliler gibi karides kabuğu ilave edilmiş yemle besleyerek, kırmızı renkli, 5-6 kiloluk balık üretmeyi başardıklarını belirterek, "İhracatı ilk defa Japonya’ya yaptık. Daha sonra Türk somunu üreticiliği yayılmaya başladı. 2023 yılı gelmeden, üretimin 200 bin tona çıkacağı ve ihracatının yaklaşık olarak 1,5 milyar dolara ulaşacağını öngörüyoruz. Hem çiftçilik hem de turizm birlikte yürütülerek en az turizm kadar ciddi bir potansiyel balıkçılıktan ortaya çıkarılabilir. Balıkçılık aslında hem turizmden hem de oto ihracatından daha verimli bir sektördür. Sektörümüzün getirisi cari açığın kapanmasında önemli bir lokomotif olabilir” dedi.
Türk somonunun Norveç somonundan daha kaliteli olduğunu söyleyen Kuzuoğlu, şöyle konuştu: "Japonya’nın Norveç somonunu tercih etmeyip, Türkiye’den somon almaya başlamasının sebebi budur. Türk somonunun yağ oranı daha yüksektir, renginin albenisi vardır ve besin değerleri daha yüksektir. Norveç’te yapılan tür ile bizim yaptığımız tür arasında ufak bir fark vardır. Doğru kişiler tarafından doğru sularda yapılırsa, Türk somonu kesinlikle Norveç somonundan daha kalitelidir. Bu durum bilimsel verilerle ortaya konmuş ve ispatlanmıştır. Türk somonu tuzluluk oranlarından dolayı sadece Karadeniz’de yetiştirilebilir. Tatlı sularda da yetiştirilebilir ancak suyun 12 ay boyunca soğuk olması gerekir, dolayısıyla ülkemizin çeşitli yerlerinde ender de olsa bazı baraj göllerimiz bu standartlara uyar. Barajlarda üretmek daha kolaydır, denizlerde üretmek akıntıdan, dalgadan dolayı daha sıkıntılı ve maliyetlidir.”
Gelen talepleri karşılayamadıklarını söyleyen Kuzuoğlu, “Ağırlıklı olarak Rusya ve Japonya’ya ihracatımız var. Bütün ülkelerden yoğun bir talep var. Şu anda bizim firmamız somon satışında halk tabiriyle ‘yok satıyor’. Önümüzde bir talep listesi var ve karşılayamıyoruz. Firmamız bu sene 60 milyon dolarlık somon ihracatı gerçekleştirecek. Bir o kadar daha balık olsaydı, o kadar daha satacak ortam ve pazarımız bulunuyor. Maalesef yatırımlarımız çevresel etkenlerden dolayı o hızda ilerleyemiyor. Dünyanın her yerinde somon üretimi yapılamıyor, dolayısıyla Türkiye bu konuda çok ön plana çıkmış ve aranan ülke olmuş durumda. Bu sene somon ihracatımız hem gelir hem de miktar bazında artmış durumda. Bu durum artarak devam edecektir" dedi.
(DHA)