KABIZLIK NEDEN OLUR?
1. Doğumsal: Hirschsprung hastalığı (doğumsal megakolon veya doğumsal aganglionozis)
2. Edinsel: Chagas hastalığı (Trypanasoma cruzi adlı parazitin bağırsakta aşırı genişlemeye veya edinsel megakolon yada edinsel aganglionozis adı verilen duruma neden olması)
3. Tıkanıklığa bağlı
Tümörler: bağırsak kanseri
Bağırsak yapışıklıkları: adhezyon, brid
Fıtıklar: herni
Volvulus: bağırsağın mezenter adı verilen yağlı tabakası etrafında dönmesi
Bağırsak tüberkülozu (bağırsak veremi)
Endometriozis
Bağırsak divertiküliti
Makat darlığı: anal stenoz
Sigmoidosel: Tıkayıcı tipte dışkılamanın ana nedenlerinden biridir.
Tip I sigmoidosel: sigmoid loop, pubokoksigeal hattın üzerinde
Tip II sigmoidosel: sigmoid loop, pubokoksigeal hattın altında
Tip III sigmoidosel: sigmoid loop, iskiokoksigeal hattın altında
Rektosel: kalın bağırsağın vajina içine fıtıklaşması
Anismus (spastik pelvik taban sendromu, dissinerjik defekasyon)
İskemik kolit (kalın bağırsağın damar tıkanıklığına bağlı beslenme bozukluğu)
Ogilvie sendromu (kalın bağırsağın yalancı tıkanıklığı)
4. Fonksiyonel
Yetersiz lif alımı
Peynir ve süt gibi dışkıyı sertleştiren gıdaların aşırı tüketimi
Hareketsizlik, spor yapmamak
Dışkılama refleksini istemli olarak erteleme
Çevresel değişiklikler: tatile çıkmak (turist kabızlığı), hastaneye yatmak
Aşırı sıvı kaybı (kusma veya ishal) sonrası
Huzursuz bağırsak sendromu (İBS)
5. Nedeni bilinmeyen
Dolikokolon: kalın bağırsağın aşırı genişlemesi
Makat sarkması (rektal prolapsus)
6. İlaçlar
Fazla miktarda dışkı gevşetici (laksatif) kullanımı
Demir içeren ilaçlar
Ağrı kesici ilaçlar (analjezik)
Spazm giderici ilaçlar (antispazmodik)
Morfin (opioid)
Anestezi ilaçları
Kalp ve tansiyon ilaçları: Kalsiyum kanal blokerleri, beta blokerler,
Sara ilaçları
Depresyon ilaçları (antidepresanlar)
Parkinson ilaçları
Mide ilaçları: baryum, antiasit
İdrar söktürücü ilaçlar (diüretik)
Metal (kurşun, arsenik, fosfor) zehirlenmesi
Ondansetron (bulantı ilacı)
Bazı kanser ilaçları
7. Metabolik nedenler
Gebelik
İleri yaş (hareketin azalması ile birlikte)
Şeker hastalığı (diyabet)
Seyahat (hareketin azalması ile birlikte)
Amiloidoz
Kalsiyum fazlalığı (hiperkalsemi)
Paratiroid bezinin fazla çalışması (hiperparatiroidi)
Potasyum azlığı (hipopotasemi)
Tiroid bezi az çalışması (hipotiroidi)
Feokromasitoma (böbreküstü bezi tümörü)
Porfiri
Skleroderma
Üre yüksekliği (üremi)
8. Sinirlerle ilgili (nörojenik)
Rektum’da azalmış duyarlılık: fonksiyonel kabızlığı olan hastaların % 20-70’inde olduğu bildirilmektedir.
Von Recklinghausen hastalığı
Multipl endokrin neoplazi (MEN)
Felç
Omurilik tümörü
Omurilik yaralanmaları
Multipl skleroz
Tabes dorsalis
İnme
Kolonik inertia: sinir (Schwann) hücrelerinde anormallik nedeni ile
Kabızlığın nedeni belirlenemezse nasıl davranılır?
Kabızlık nedeni bulunmazsa üç ana neden düşünülür.
1. Fonksiyonel kabızlık: dışkılama öncesinde şiddetli karın ağrısı, karında huzursuzluk hissi ve karın şişkinliği ile belirti verir. Huzursuz bağırsak sendromu en tipik örneğidir.
2. Yavaş geçişli kabızlık: seyrek dışkılama olması (haftada bir veya iki kez), dışkılama isteğinin gelmemesi, karında huzursuzluk hissi ve karın şişkinliği ile belirti verir.
3. Çıkış bozukluğu (outlet dysfunction): makat darlığı, makat sarkması, makat kanseri, rektosel, pelvik taban bozuklukları
SORU VE GÖRÜŞLERİNİZ İÇİN: **drkorhantaviloglu@mynet.com
**