Kaçış sendromu hastalığı kılcal damarlarda sıvı ve diğer maddelerin herhangi bir nedenden dolayı damar dışına geçmesi ile gelişir. Ani tansiyon düşmesi ve hastanın şoka girmesi gibi belirtilerle kendini gösteren kaçış sendromu hakkında tüm merak edilenleri yazımızda sizler için derledik.
“Kaçış sendromu ne demek?” sorusu rahatsızlık hakkında en sık sorulan sorulardan biridir. Oldukça nadir görünen kaçış sendromu rahatsızlığını kısaca; hastanın tansiyonunun ani bir şekilde düşmesine, vücudunun belirli bölgelerinde şişlikler oluşmasına ve kişinin ciddi bir şoka girmesine neden olan bir hastalık olarak tanımlamak mümkündür.
Hastalığın oluşumunu ise şu şekilde ifade etmek mümkündür: Bu rahatsızlığın temelinde vücuttaki kılcal damarların içinde bulunan birtakım elementlerin ve sıvıların bilinmeyen bir sebeple hızlı bir şekilde damar dışına çıkması yatar. Böylece damar dışına hücum eden sıvı ve elementler, kalp, karın zarı ve akciğerler gibi vücudun iç bölümlerinde bulunan boşluklarda ve kasların içinde birikir ve şişlikler oluşur.
Damarların içinden vücudun başka kısımlarına sıvı sızması nedeniyle, damardaki kan basıncı oranı ani olarak düşüşe geçer. Bu durum ise, kişinin tansiyonunun aniden düşmesine ve ciddi bir şoka girmesine neden olurken, acil bir tıbbi müdahalede bulunulmadığı durumlarda ölüme sebebiyet verebilir.
Bununla birlikte, damardaki sıvının dışarı akması nedeniyle kandaki albümin seviyesi düşer. Bu da kanın akıcılığını azaltır ve kanda bir yoğunlaşma görülür.
Dünyada ve ülkemizde nadir görülen bu rahatsızlık, bulaşıcı değildir ve henüz tespit edilmiş bir tedavisi bulunmamaktadır.
Yıllar boyu bir belirti vermeden de varlığını sürdürebilen kaçış sendromu, kişinin normal hayatına devam etmesine olanak sağlamaktadır. Ancak belirtiler ataklar şeklinde ortaya çıkmaya başladığında kişi bir hekime görünür ve teşhis yoluna gidilir. Ayda bir yaşanan atakların yeniden ortaya çıkması kimi zaman yıllar sonra olabilir. Çoğunlukla tekrar eden şoklarla ortaya çıkan hastalıkta, kişiler yeni bir atak yaşamadan bir gün öncesinde gribal enfeksiyon benzeri belirtiler yaşayabilir. Yorgunluk, kas ve eklem ağrıları, ateş yükselmesi ve halsizlik olarak görülen bu belirtilerin ardından aktifleşen kaçış sendromu atağı sırasında daha ağır belirtiler görülebilir. Peki, kaçış sendromu belirtileri nelerdir? Hastalığın yaygın görülen belirtilerini şu şekilde sıralamak mümkündür:
Bu belirtilerin yanı sıra kaçış sendromuna sahip hastalarda damarlardaki sıvıların damar dışına çıkmasının ardından bu sıvılar akciğer zarı ve kalpte sıvı birikmesine neden olduğu için akciğer ve kalp yetmezliği de yaşanabilir. Bu durum ise yaşamı riske sokan tehlikeli bir hale dönüşebilir.
Dünya çapında kaçış sendromunun nedenlerini, hala tıp literatüründe pek çok araştırmaya konu olmaktadır.
Damarda bulunan mineral, sıvı ve proteinlerin damar dışına difüzyonuyla ağır şok tabloları yaşanmasına neden olan bu rahatsızlıkta, damardaki sıvıların neden damar dışına çıktığı, böyle bir duruma neyin sebep olduğu üzerine pek çok araştırma yapılıp, olasılıklar üzerinde durulsa da henüz tam bir neden tespit edilememiştir.
Diğer yandan, hastalığın nedenlerine dair araştırmalar yapılırken, başta kan ile ilgili rahatsızlıkların tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar olmak üzere birtakım ilaçların kaçış sendromuna zemin hazırladığı kanısına varılmıştır.
Bununla birlikte, ağır sepsis tabloları, enfeksiyon hastalıkları, lenfoma, karbonmonoksit zehirlenmeleri ve hemofagositik sendrom gibi kimi hastalık ve durumların kaçış sendromuna neden olabilme ihtimali üzerine araştırmalar yapılmaktadır.
Kimi uzmanlar ise, köpek ve kedi gibi hayvanların dışkılarının da insanlar bu hastalığı geliştirme riskini artırabileceği yönünde açıklamalarda bulunmuşlardır.
Kaçış sendromu teşhisi konulması için, klinik bulgular ve hastanın genel öyküsünün değerlendirilmesi gerekmektedir. Bunun için, kanın yoğunlaşmasına (hemokonsantrasyon), tansiyonunun düşük olup olmadığına (hipotansiyon), vücut genelinde veya lokal olarak ödem belirtileri olup olmadığına kandaki albümin düzeyinin 0,5 mg/dL ve üzerinde olup olmadığına bakılır. Hastada eğer bu belirtilerin birden fazlası mevcut ise gerekli ölçüm ve testler yapılarak kaçış sendromu tanısı konulabilir.
Kaçış sendromu hastalığı için henüz kesin bir tedavi yöntemi bulunamamıştır. Uygulanan prosedürler ise, sadece belirtilerle ortaya çıkan sağlık sorunlarının iyileştirilmesi adına yapılan çalışmalardır. Bu hastalık kişinin günlük yaşamını kısıtlarken aynı zamanda pek çok olumsuz etkiye de sahiptir. Kişinin yaşamını normal akışından çıkararak belirli önlemler almaya ve devamlı tetikte olmaya iter. Aynı zamanda hastalığın belirtileri farklı hastalıkların oluşmasına da zemin hazırlayabilir.
Uzmanlar, hastalığın kökten tedavisi için değil, atakların önlenmesi için bir yöntemler uygulamaktadır. Bunun için ise, astım ve bronşit tedavisinde kullanılan antibiyotikler ile gribal enfeksiyon için kullanılan birtakım ilaçlardan faydalanılmaktadır.
Pek çok hasta endişe duyması sebebiyle sık sık “Kaçış sendromu öldürür mü?” sorusunu sormaktadır. Uzmanlara göre, kaçış sendromu atakları sırasında yaşanan belirtiler hafif şiddette olduğu takdirde kolay atlatılabilir; ancak ağır geçen ataklar, müdahale edilmediği takdirde can kaybına neden olabilmektedir.