Dünyada kadınların erkeklerle eşit haklara sahip olma mücadelesinin üzerinden 152 yıl, Türkiye'de ise kadınlara siyasetin kapısını aralayan 1930 Belediye Yasası'nın üzerinden 79 yıl geçmesine rağmen, Türk kadını hala yerel yönetimde hak ettiği temsil oranına ulaşamadı.
AA muhabirinin derlediği bilgiye göre, Türk kadını, ilk kez 1843 yılında Tıbbiye Mektebi bünyesinde aldıkları ebelik eğitimi ile sosyal yaşamda yerini almaya başlarken, 1847'de yayımlanan İrade-i Seniye ile de erkek çocuklarla eşit miras ve 1858'de yayımlanan Arazi Kanunnamesi ile de miras yoluyla mülkiyet hakkını elde etti.
Türk kadını, iş hayatına da ilk olarak 1897 yılında ücretli işçi olarak atılırken, ilk kez 1913 yılında da devlet memuru olarak çalışmaya başladı. Kadınlar siyasi hayatta var olma mücadelesine de ilk kez 1923 yılında geçerken, ilk kadın partisi olan "Kadınlar Halk Fırkası" da Nezihe Muhittin'in başkanlığında 1923 yılında kurulmak istendi.
Cumhuriyet'in ilanı Türk kadınları için dönüm noktası olurken, Tevhid-i Tedrisat Kanunu'nun 3 Mart 1924'te çıkarılmasıyla kızlar da erkeklerle eşit haklarla eğitim görmeye başladı.
KADINLARIN SİYASETE GİRMESİ
Kadınlara siyasetin kapısını aralayan Belediye Yasası ise 1930 yılında çıkarıldı. Böylece Türk kadınları belediye seçimlerinde seçme ve seçilme hakkı kazandı. Kadınlara köylerde muhtar olma ve ihtiyar meclisine seçilme hakları ise 1933 yılında Köy Kanunu'nda yapılan değişiklikle verildi. Türk kadınları, 1934'te yapılan Anayasa değişikliğiyle seçme ve seçilme hakkı elde ederken, 8 Şubat 1935'deki seçimler sonucunda 17 kadın milletvekili ilk kez Meclise girdi.
1950 yılında da ilk kadın belediye başkanı Müfide İlhan, Mersin'den seçildi. İlk kadın bakan Türkan Akyol, 1971 yılında göreve atanırken, 1989 yılında kadınlara da kaymakamlık yolu açıldı. Türkiye Cumhuriyeti tarihinde ilk kadın Vali Lale Aytaman, 1991 yılında Muğla'da görevlendirildi. Türkiye Cumhuriyeti tarihinde Başbakan koltuğuna da ilk kez bir kadın oturdu ve Türkiye'nin ilk kadın başbakanı olan Tansu Çiller, 25 Haziran 1993 tarihinde hükümeti kurdu.
29 MART YEREL SEÇİMLERİ VE KADIN ADAYLAR
29 Martta yapılacak yerel seçimlere az bir zaman kala partilerin aday listeleri incelendiğinde, kadının adının yerel seçimlerde de olmadığı dikkat çekiyor. Seçimlerde tüm partiler 2 bin 941 il, ilçe ve beldede belediye başkan adayı olarak 371 kadın aday gösterdi. Kadın Adayları Destekleme ve Eğitme Derneğinin (KA-DER) 25 Şubat
tarihinde yaptığı çalışmaya göre, MHP 34, AK Parti 18, CHP 46, DTP 37, DSP 59, Anavatan Partisi 25, DP 36, Saadet Partisi 40, LDP 19, Hak ve Özgürlükler Partisi
1, ÖDP 3, EMEP 3, TKP 37, BBP 5, bağımsız 3 ve bazı yerlerde oluşturulan ortak platform da 5 kadın aday gösterdi.
NİÇİN 8 MART?- Kadınların erkeklerle eşit haklara sahip olmak yolunda verdiği savaşın temsili başlangıcı, 8 Mart 1857 yılında ABD'nin New York kentinde başladı. Konfeksiyon ve tekstil fabrikalarında çalışan 40 bin işçinin insanlık dışı çalışma koşullarına ve düşük ücrete karşı başlattığı grev, polisin saldırısıyla kanlı bitti. Saldırı sırasında çıkan yangında çoğu kadın 129 işçi can verdi.
İşçilerin cenaze törenine 100 bini aşkın kişi katıldı. Danimarka'nın Kopenhag kentinde 1910 yılında toplanan 2. Enternasyonal'e bağlı kadınlar toplantısında, Almanya Sosyal Demokrat Parti önderlerinden Clara Zetkin, bu yangında hayatını kaybeden 129 kadın işçi anısına 8 Mart tarihinin Dünya Emekçi Kadınlar Günü olarak kutlanmasını önerdi. Kadınlar Günü önerisi oybirliği ile kabul edildi.
1975 yılında "Dünya Kadınlar Yılı'nı ilan eden Birleşmiş Milletler, 16 Aralık 1977 tarihinde 8 Martın tüm kadınlar için "Dünya Kadınlar Günü" olarak kutlanmasını kararlaştırdı.
AA