Kadının Sessiz Çığlığı, Kilimler...

MUSTAFA ÇİFTÇİ - Yüzüncü Yıl Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Başkanı ve Türk El Sanatları Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Yrd. Doç. Dr. Mehmet Kulaz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kilimlerin geçmişiyle ilgili yazılı bir kaynak bulmanın güç olduğunu belirterek, kilim kültürünün yüzyıllardır anneden kıza anlatılıp dokunularak yaşatıldığını söyledi. Kilimlerin, kültürlerin tarihini aydınlatan, bilgi veren belge niteliğinde olduğunu vurgulayan Kulaz, kilimlerdeki her bir motifin dokuyucu için bir anlam ifade ettiğini anlattı. Kulaz, kilimlere dokunan baykuş ve karganın kötü şansı, kumru, güvercin gibi simgelerin iyi şansı temsil ettiğine dikkati çekerek, şöyle konuştu: "Sandık ya da bohça olarak adlandırılan şekiller genç kızın çeyiz sandığını anlatıyor. Sandığın içindeki nesneler genç kızın beklentileri ve ümitleri olarak dokunmuş. Akrep motifi kaynanaya olan nefreti, yıldız motifi de sonsuzluğu simgeliyor. Kısacası her motifin bir anlamı var. Kırsal kesimde kendi ihtiyacı için kilim veya düz dokuma yapan kadınlar, aile içinde çok fazla söz sahibi olmadığından dileklerini, arzularını, duygularını genellikle motiflere yansıtmışlar." Kulaz, merkezin sadece Van'ın değil çevre illerdeki kilimlerin de kültürel envantere kazandırılmasına katkı sağladığını bildirerek, "Geçmişe ait el sanatları ürünlerini merkezimizde korumaya alıyoruz. Şu anda 160'ı aşkın farklı desene sahip kilim merkezimizde korunuyor. Orijinal örnekler buldukça merkezimize kazandırmaya devam ediyoruz" dedi. Üniversite bünyesinde dokunan kilimlerde geleneksellikten ödün verilmediğine değinen Kulaz, merkezde eğitilen genç kızların da atölyelerde çalışarak ailelerine ekonomik katkı sağladığını sözlerine ekledi.