Amacım sizi korkutmak değil ancak son istatistiklere göre her 8 kadından biri meme kanserine yakalanmaktadır. Yaşımız arttıkça riskimiz de doğru orantılı olarak artmaktadır. Belli bir yaş aralığı vermek istersek 40-60 yaş arası kadınlarda görülme sıklığı fazladır. Ancak her yaşta görülebilir.
Sağlıklı her kadın adet dönemi sonunda kendi memesini muayene etmeyi öğrenmelidir. Elimize gelen bir kitle olursa ya da ayna karşısında yaptığımızı incelemede her zamankinden farklı bir durum gözlersek bir hekime başvurmalıyız. Örneğin meme cildinde oluşan renk değişikliği, kızarıklık, ciltte çökme, meme başında çökme, meme ucu bozulmaları ve meme başı akıntıları bizi uyarmalıdır. Her şey normal seyrediyorsa aylık yaptığımız kendi muayenelerimiz yeterlidir. Ancak 40 yaşından sonra rutin mamografi taramaları gerekir.
AİLEDE MEME KANSERİ ÖYKÜSÜ VARSA DİKKAT
Tercihen bir meme cerrahının muayenesinden sonra yapılan yıllık mamografiler ele gelmeyen kötü huylu oluşumları erken fark edebilmek için gereklidir. Aile öyküsünde meme veya yumurtalık kanseri olan kadınlarda taramalar daha erken başlamalıdır. Özellikle ailede 40 yaş altı tanı almış meme veya yumurtalık kanseri öyküsü varsa bu olgunun tanı yaşından 10 yıl önce taramalarımız başlamalıdır. Tercihen öncelikle meme muayenesi, takiben meme ultrasonu yapılmalıdır. Mamografinin 40 yaş altında tanı değeri az olduğu için bu grupta tercih edilmez. Meme muayenesi ve meme ultrasonu ile şüpheli bulgular saptarsak meme MR’ ına başvurulur.
Meme kanserine karşı koruma amaçlı öneriler diğer kansere karşı önlemlere benzerdir. Sağlıklı bir kiloda olmak, fiziksel aktivitelerde bulunmak, tahıl, sebze, meyve, baklagilden zengin bir diyetle beslenmek, fast food, işlenmiş yağ içeriği yüksek besinlerden, nişasta ve şekerden kaçınma, kırmızı et ve işlenmiş et ürünlerinden uzak durma, şekerli içecekleri kullanmama, sigara ve alkollü içeceklerin tüketilmemesi, kanseri önlemek adına gıda takviyelerinin kullanılmaması başlıca önlemlerdir. Ayrıca yeni doğum yapmış annelerin bebeklerini anne sütü ile beslemesi koruyucudur.
Bu öneri Dünya Sağlık Örgütüne ait olup yeni doğan bebeklerin ilk 6 ay sadece anne sütü ile beslenmesi, 6 aydan sonra uygun ek gıdalar eşliğinde en az 2 yıl anne sütü takviyesi alması şeklindedir. Son öneri kanser tanısı alan hastalar için: sağ kalımı arttırmak sizin elinizde; sağlıklı beslenme, fizik aktivite, uygun vücut kilosu uzun bir yaşam için şart. Kanser tansı almış bireylerin bu konuda deneyimli hekimlerin takibinde yaşamlarını sürdürmesi önerilmektedir. Ayrıca ömür boyu ilk 8 öneriye de uygun davranılmalıdır. Sağlıklı günler dilerim.
Doç. Dr. Gül Dağlar
Genel Cerrahi Uzmanı