Kağızman elması Eylül'de çiçek açtı

Kağızman’ın meşhur elmalarından olan Şah Elması sonbahar ayı olan Eylül ayında çiçek açtı. Hikmet Güzide’nin kayısı, elma ve armut bahçesinde çiçek açan Şah Elamsı, hem kurumuş dalı, hem meyvesi hem de çiçeğiyle dikkat çekiyor.

İlkbaharda çiçek açan bir elma ağacının çiçek açması, tomurcuklarının devam etmesi ilk önce bağ bahçe sahiplerini şaşırttı. Şah Elması’nın çiçek açmasını bir anormal gelişme olarak düşünen Hikmet Güzide yerel basında yöre haberlerini yansıtan Gözlem Gazetesi Yazı İşleri Müdürü ve Araştırmacı Sait Küçük’e şu bilgileri verdi:

Ben yıllardan beridir bağcılık ve bahçecilik işleri ile uğraşırım. Yaşım ellinin üzerinde. Ancak bu yaşım içerisinde bir elma ağacının Eylül ayında hem meyve verip hem çiçek açmasına şahit oldum ve şaşırdım. Bu ağacın meyve toplanma zamanı çiçek açması gerçektende şaşılacak bir durumdur, basın ile bu durumu paylaşmak istedim, diye konuştu.

Eylül ayında çiçek açan Şah Elması kimden kaldı: Kağızman Bölgesi’ne sebzeciliğin ve meyveciliğin temelini atan, ilçeyi ağaçlandıran, tarımsal arazi haline getirenlerin başında Dulkadirli Beğliği’nden Şahbudak’ın emeğinin olduğu bilinmektedir.

İran-Horasan’dan göçlerle gelen Türkmenlerin Bozok kolundan olan ve 1377 ile 1522 yılları arasında Maraş, Malatya, Erzincan, Erzurum, Pasinler’e yerleşerek 185 yıl hüküm süren Dulkadirli Beyliği’nden Şahbudak; Kağızman halkından güçlü ve genç insanları para karşılığı şimdiki Şahindere Mahallesi havalisinde, Aluşluk doğusunda yer alan Şahbudak Mevkisinde, Todan köyü yakınındaki Eşek Meydanı’nda çalıştırır, taşları toplatır, toprağı sürdürür. Arazileri fidanlatarak bağ yaptırır.

Diktiği meyve fidanlarının üzerinden yedi yıl geçer. Fidanlar büyür, yapraklanır. Çiçekler açar. Fakat bara düşüp meyve vermezler. Şahbudak verdiği emeğin karşılığında ağaçlar üzerinden çağala koparıp tadamayınca efkarlanır. Elini kulağının dibine atar ve hazin bir türkü tutturur:

Nice yıldır bir bostanı beklerem

Yiyemedim üregimde dağı var

Her terefden eser hoyrat yelleri

Burda yoğsa dost bağında çoğu var

Göremenem bahçasında barını

Tadamanam eyvasıynan narını

Sürmemişem sefasını varını

Bilir misiz içerimde ağu var

Bülbül eydur menim kimin zarı çoğ

Bunca fidan üzerinde barı yoğ

Eyvası yoğ elması yoğ narı yoğ

Goy desinler ŞAHBUDAK’ın bağı var

Bir zaman sonra Şahbudak Kağızman’dan ayrılır. Yıllar sonra onun dikerek yetiştirdiği ağaçlar meyve verir. Kurduğu bağlar havalisine Kağızman halkı “Şah’ın Deresi”, “Şah’ın Dere” der ve daha sonra bu ad Şahindere olarak değişir ve mahalle adı olarak günümüze kadar gelir. Şahbudak’ın diktiği ve yetiştirdiği elma Şah Elması olarak adlanır ve onun adını taşır. Beyaz ve kırmızı karışımı rengi olan Şah Elması ilçenin ilk yetişen elmalarındandır.